Θα εκμεταλλευθούμε την παρούσα συζήτηση, για να συμπληρώσουμε τις θέσεις μας για κρίσιμα άρθρα, που δεν προλάβαμε στις προηγούμενες τοποθετήσεις μας.
Θέλω, κατ’ αρχήν, να αναφερθώ στα άρθρα 34 και 35 :
Θεσπίζετε ένα πλαίσιο εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης των σχολικών μονάδων, με έναν μηχανικό τρόπο αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου, βάσει των στόχων που είχαν τεθεί. Φοβάμαι ότι, και πάλι, η Πολιτεία μετακυλίει τη δική της ευθύνη στις πλάτες των λειτουργών της εκπαίδευσης. Στην αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, εξ ορισμού, θα πρέπει να συνυπολογίζονται και οι παράγοντες ευθύνης της Πολιτείας : λόγου χάρη, η υποχρηματοδότηση της παιδείας, η υποστελέχωση των σχολικών μονάδων, οι ελλιπείς υποδομές και οι εγγενείς και παρατεινόμενες αδυναμίες του συστήματος. Είναι μεγάλη και κρίσιμη η συμμετοχή της Πολιτείας, κ. Υπουργέ. Και δεν μπορεί να λείπει από μια πραγματική αξιολόγηση !
Κα Υπουργέ, θα ήθελα να κάνω ιδιαίτερη θετική μνεία, για τη διάταξη του άρθρου 40. Μιλάμε για τους μαθητές που έχουν κερδίσει διακρίσεις στις Επιστημονικές Ολυμπιάδες και αυτά που προβλέπει ο νόμος για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επιτέλους, η Πολιτεία αναγνωρίζει και θεσμικά, και όχι μόνο με φραστικούς επαίνους, την προσπάθεια και τις επιτυχίες αυτών των παιδιών. Αυτό αποτελεί, πράγματι, μια ουσιαστική κίνηση για την οφειλόμενη επιβράβευση προς αυτά τα παιδιά και τις οικογένειές τους.
Επίσης, στο άρθρο 42, είναι πράγματι θετική η διπλή μοριοδότηση των αναπληρωτών, για την υπηρεσία τους σε δυσπρόσιτες περιοχές. Κατά τη γνώμη μας, όμως, χρειάζονται οπωσδήποτε και πρόσθετα υποστηρικτικά μέτρα, ως προς τις βιοτικές τους ανάγκες. Ιδίως όσον αφορά στην κατοικία, τις μετακινήσεις και την σίτιση. Εν πάση περιπτώσει, πιστεύουμε ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση, ως κίνητρο, για την κάλυψη των αντίστοιχων αναγκών στα σχολεία.
Επίσης θετική – ως ένα βαθμό – είναι και η ρύθμιση του άρθρου 46. Δηλαδή, η μετάθεση του χρόνου της ειδικής πρόσκλησης πρόσληψης, για την κάλυψη κενών θέσεων στις σχολικές μονάδες, από την πρώτη Νοεμβρίου (που ίσχυε μέχρι τώρα) στην πρώτη Οκτωβρίου κάθε έτους.
Όμως, εκτός από τα παραπάνω, για την έγκαιρη στελέχωση των σχολείων και την ομαλή έναρξη κάθε σχολικής χρονιάς (που αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας), απαιτούνται και άλλες άμεσες ενέργειες, και ιδίως : η ολοκλήρωση των υπηρεσιακών μεταβολών των μόνιμων εκπαιδευτικών τον Ιούνιο, πριν τη λήξη κάθε διδακτικού έτους, αλλά και η τοποθέτηση όλων των αναγκαίων αναπληρωτών την 1η Σεπτεμβρίου κάθε έτους.
Στο άρθρο 50, προβλέπετε την αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα, στα νηπιαγωγεία και στα δημοτικά σχολεία, από 22 σε 25. Η διάταξη αυτή αποτελεί μια άμεση ομολογία της Πολιτείας ότι αδυνατεί να διαχειριστεί, με στοιχειωδώς αποδεκτούς όρους, το εκπαιδευτικό σύστημα και αποδέχεται ανεπίτρεπτες εκπτώσεις ως προς τους παιδαγωγικούς στόχους. Ασφαλώς, γνωρίζετε και εσείς, ότι η αύξηση αυτή υποβαθμίζει δραστικά την ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας και υπονομεύει την αποτελεσματικότητα του σχολείου.
Θέλω, μόνο, να επισημάνω το εξής : Η πραγματική απόσταση, το πραγματικό έλλειμμα, δεν είναι ανάμεσα στο 25 και το 22, που και αυτό είναι κρίσιμο. Η πραγματική απόσταση είναι ανάμεσα στο 25 και το 17, που υποδεικνύουν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί. Είμαστε πολύ μακριά κα Υπουργέ, και μας πάτε ακόμα μακρύτερα.
Για το λόγο αυτό, ζητάμε την απόσυρση της συγκεκριμένης διάταξης: Γιατί θεωρούμε ότι η Πολιτεία έχει τη στοιχειώδη και απαράβατη υποχρέωση, να εξασφαλίζει, με κάθε τρόπο τις ελάχιστες αποδεκτές συνθήκες εκπλήρωσης του εκπαιδευτικού έργου. Και τονίζω : με κάθε τρόπο. Είναι θέμα της Κυβέρνησης, συνολικά, να βρει λύσεις για τη χρηματοδότηση της Παιδείας. Και η λύση δεν είναι το κρεββάτι του Προκρούστη.
Θα ήθελα, ακόμα, κα Υπουργέ, να κάνω και μία αναγκαία αναφορά στην Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στο εξωτερικό.
Δυστυχώς όλες, διαδοχικά, οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις, συντηρούν – φοβάμαι ηθελημένα – ένα σύστημα αναξιοκρατίας και αδιαφάνειας που διέπει τις τοποθετήσεις προσωπικού, την καταβολή επιμισθίου, αλλά και το κρίσιμο ζήτημα της χορήγησης παρατάσεων πέραν της 5ετίας.
Θα έπρεπε, κα Υπουργέ, να υπάρχει μία ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των θεμάτων σε αυτό το νομοσχέδιο.
Γνωρίζετε ότι η μέχρι σήμερα πρακτική έχει επιφέρει σημαντικές ελλείψεις συγκεκριμένων ειδικοτήτων, όσο και υποβάθμιση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Η προσωπική μου εμπειρία, επιβεβαιώνει και την ολοκλήρωση των τοποθετήσεων μήνες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς.
Και όλα αυτά, πέρα από την άνιση και διακριτική μεταχείριση του προσωπικού, που άλλους εκπαιδευτικούς τους εξαναγκάζει, αδίκως, να επιστρέφουν στην Ελλάδα ανατρέποντας το πλαίσιο της ζωής τους και άλλους τους υποχρεώνει να παραμένουν στο εξωτερικό με άδειες άνευ αποδοχών, για να μην αποχωριστούν την οικογένειά τους.
Πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να παρατείνεται αυτή η απαράδεκτη κατάσταση. Πρέπει, επιτέλους, να αντιμετωπισθεί συνολικά το ζήτημα, με τις αναγκαίες ρυθμίσεις και με ενιαία, για όλους, προκαθορισμένα με σαφήνεια κριτήρια.
Δυστυχώς και στον τομέα αυτό το παρόν νομοσχέδιο έχει να προσφέρει μόνο εμβαλωματικές λύσεις, που συντηρούν τις αδικίες.
Κατά τα λοιπά, πάντως, πρέπει να πω ότι φέρατε προς ψήφιση ένα νομοσχέδιο, που ανταποκρίνεται πλήρως, και χωρίς καμία υποκρισία, στην αντίληψή σας για το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα.
Πλένετε σχολαστικά τα χέρια σας, όσον αφορά τις ευθύνες της Πολιτείας, και δημιουργείτε ένα σύστημα που εφαρμόζει το δόγμα της λεγόμενης «ατομικής ευθύνης» (και) στην εκπαίδευση, με θύματα εκπαιδευτικούς και μαθητές, από τους οποίους ζητάτε την περίφημη «αυτοβελτίωση».
Αυτοβελτίωση, σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα πολλαπλών ταχυτήτων, που εξαρτά την πρόοδο από την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των οικογενειών. Σε ένα σύστημα που όχι μόνο αναπαράγει αλλά και επιτείνει τις κοινωνικές ανισότητες.
Μετατρέπετε συνειδητά τα σχολεία σε εξεταστικά κέντρα, όπου θα δοκιμάζονται – κυρίως – οι αποδόσεις των παρόχων της παραπαιδείας, με πρότυπο την “Αριστεία” της απομνημόνευσης και της υπακοής.
Δεν τα λέμε αυτά με σκοπό να μηδενίσουμε την προσπάθεια κανενός. Τα λέμε γιατί είμαστε υποχρεωμένοι να καταδείξουμε ότι έχουμε άλλη άποψη για την εκπαίδευση και έχουμε άλλο όραμα για την παιδεία.
Για ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και θα εξασφαλίζει, σε όλα τα παιδιά, χωρίς διακρίσεις, τα πλήρη εχέγγυα για αληθινή πρόοδο.
Πολύ πριν την “αυτοβελτίωση” των μαθητών, και την τιμωρητική αξιολόγηση των καθηγητών υπάρχει, στην Παιδεία, η πρωταρχική ευθύνη της Πολιτείας.
