ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΤΡΑΠΕΖΩΝ, ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Ακρόαση από τα μέλη της Επιτροπής, κατά το άρθρο 49 Α του Κανονισμού της Βουλής, του προτεινομένου από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κωνσταντίνο Αχ. Καραμανλή, για διορισμό στη θέση του Προέδρου και  Διευθύνοντος Συμβούλου στην Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία
«ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.» (Ο.Σ.Ε. Α.Ε.),
κ. Σπυρίδωνα – Κλέαρχου Πατέρα και διατύπωση γνώμης της Επιτροπής

Το κόμμα μας έχει σαφή και πάγια θέση, για τη διαδικασία επιλογής και τοποθέτησης των μελών Διοίκησης στις Δημόσιες Επιχειρήσεις και Τράπεζες, στους Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας και στους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Η διαδικασία αυτή, όπως έχει θεσμοθετηθεί, καταστρατηγεί ουσιαστικά τη δημοκρατική λειτουργία και χρησιμοποιεί, εντελώς προσχηματικά, το Κοινοβούλιο, για τη νομιμοποίηση κομματικών διορισμών της Κυβέρνησης.

Ο προσχηματικός χαρακτήρας αυτών των διαδικασιών, που επενδύουν απλώς, με μία επίφαση θεσμικής και δημοκρατικής νομιμοποίησης, τις επιλογές που διαμορφώνει η στενή κυβερνητική αντίληψη, αποδεικνύεται και από το σημερινό μας αντικείμενο :
Περίπου ένα χρόνο πριν, ψηφίσαμε στην Επιτροπή μας, για την επιλογή και τοποθέτηση άλλου προσώπου, για την ίδια θέση. Μετά από λίγους μήνες θητείας, πληροφορηθήκαμε, από τα ΜΜΕ, την παραίτησή του. Πιστεύουμε ότι οφείλει ο κ. Υπουργός, μία σχετική εξήγηση και ουσιαστική αιτιολόγηση προς την Επιτροπή :
Ποιοι είναι οι λόγοι παραίτησης του προκατόχου της θέσης ; Γιατί η Επιτροπή μας υποχρεώνεται να επανέλθει, πρόωρα, στο θέμα της κάλυψης της συγκεκριμένης θέσης ; Θεωρούμε, κε Υπουργέ, ότι έχετε τη θεσμική υποχρέωση να απαντήσετε. Και θα σας παρακαλούσαμε να το κάνετε. Αλλά , μόνο αν έχετε τη διάθεση να δώσετε ουσιαστική και πραγματική απάντηση. Αν η απάντησή σας έχει περιεχόμενο υπεκφυγής και αοριστολογίας, για την απόκρυψη της πραγματικότητας, τότε, καλύτερα, να μην απαντήσετε.

Ας έλθουμε, τώρα και στο συγκεκριμένο αντικείμενό μας.
Καλωσορίζουμε και εμείς, από την πλευρά μας, τον προτεινόμενο για τη θέση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου στην ΟΣΕ ΑΕ. Δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε ότι εδώ έχουμε ένα εντυπωσιακό βιογραφικό, τόσο ως προς τις σπουδές, όσο και για την επαγγελματική σταδιοδρομία. Θα ήταν πάντως χρήσιμο να ακούσουμε κάτι παραπάνω για την επαγγελματική εμπειρία στο αντικείμενο των σιδηροδρομικών μεταφορών.
Πρέπει να σταθούμε σε αυτό, γιατί και εδώ υπάρχει στη χώρα μας μία καίρια αντίφαση : Οι απαιτήσεις μεταφορών αυξάνονται και ο τομέας των σιδηροδρομικών μεταφορών είναι ο κατεξοχήν περιβαλλοντικά λιγότερο προβληματικός. Και όμως, στην Ελλάδα έχει απαξιωθεί τις τελευταίες δεκαετίες κατά τρόπο πρωτοφανή, χάρη στην ανεκδιήγητη αντιμετώπιση της Ελληνικής Πολιτείας. Δυστυχώς, η κατάσταση διαρκώς επιδεινώνεται, και από την παράταση και επέκταση της πολιτικής των μνημονίων.

Έχουμε επαναλάβει στην Επιτροπή μας, ότι, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, η εξειδίκευση στην παραγωγική διαδικασία και στη διαθεσιμότητα των προϊόντων, μειώνει σταθερά και αδιάκοπα το βαθμό αυτάρκειας των κοινωνιών. Έτσι, η κάλυψη των καταναλωτικών αναγκών των σύγχρονων κοινωνιών, εξαρτάται απόλυτα από το διαμετακομιστικό εμπόριο. Με τον τρόπο αυτό, αναβαθμίζεται ο ρόλος και η σημασία των μεταφορών, αφού πλέον επηρεάζουν κρίσιμες πλευρές της ζωής και του κοινωνικού συνόλου, όπως είναι η διατροφή, οι θέσεις εργασίας αλλά και η επικοινωνία. Από το άλλο μέρος, λόγω της παγκοσμιοποίησης, αυξάνονται διαρκώς οι απαιτήσεις διατοπικής μεταφοράς ανθρώπων, είτε για εργασία είτε και για αναψυχή.

Στη νέα πραγματικότητα, δεν είναι υπερβολή να πούμε, ότι η πολιτική των μεταφορών, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, αποτελεί και θέμα ασφάλειας για τη χώρα. Οι οδικές μεταφορές, αν και έχουν βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ήταν πάντα το χαϊδεμένο παιδί των ελληνικών και ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, για διαφορετικούς λόγους. Και αυτό συμβαίνει, δυστυχώς, σε βάρος των πιο φιλικών προς το περιβάλλον εφαρμογών, όπως είναι τα μέσα σταθερής τροχιάς.
Σε αυτό συνέβαλλαν, αναμφίβολα, και οι ανεπάρκειες της οργάνωσης των σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα. Θα αναφέρω, χαρακτηριστικά, την κατά καιρούς εντελώς αναποτελεσματική οργάνωση των ανταποκρίσεων στα δρομολόγια του ΟΣΕ. Πάντως, στην Ελλάδα, έχουν χρηματοδοτηθεί εντελώς δυσανάλογα, τα τελευταία χρόνια, οι οδικοί άξονες. Υπάρχει, διαχρονικά, μια ανεξήγητη εύνοια προς τις οδικές μεταφορές. Πέρα από την κυριαρχία της πολιτικής εξυπηρέτησης συγκεκριμένων οικονομικών και επιχειρηματικών συμφερόντων, η όλη ιστορία έχει χαρακτηριστικά παραλογισμού.

Θα αναφέρω συγκεκριμένα παραδείγματα : Κατασκευάστηκε η μεγάλη γέφυρα στο Ρίο - Αντίρριο, χωρίς καμία πρόβλεψη για σιδηροδρομική χρήση. Κατασκευάστηκε η Εγνατία οδός, με σοβαρότατες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, χωρίς παράλληλη ανάπτυξη ανάλογης σιδηροδρομικής σύνδεσης. Πρόκειται για παραλείψεις που, εκτός από κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο, έχουν και άλλες συνέπειες, σε επίπεδο άσκησης εθνικής πολιτικής και ελέγχου των μεταφορών. Εδώ επανέρχεται και ένα κρίσιμο ερώτημα: Υπάρχει σχεδιασμός για μια σιδηροδρομική Εγνατία; Έχουμε ξαναμιλήσει για τη μεγάλη σημασία που θα είχε αυτή, ιδίως σε επίπεδο εθνικής πολιτικής και ελέγχου των μεταφορών.

Στην Ελλάδα, το συνολικό μεταφορικό σιδηροδρομικό έργο, ήδη από την πενταετία 2014-2018, εμφανίζει ουσιαστικά σταθερή μείωση. Στην Ευρώπη, αντίστοιχα, υπήρχε ήπια αύξηση ή σταθερότητα. Το πρόβλημα για μας είναι πολύ σοβαρότερο, αφού πρέπει να συνυπολογίζουμε ότι έχουμε σημαντική υστέρηση στο συγκεκριμένο τομέα, σε σχέση τόσο με τις δυνατότητες όσο και με τις πραγματικές ανάγκες μας. Η υστέρηση αυτή αφορά τόσο στις εμπορευματικές μεταφορές όσο και στις επιβατικές υπηρεσίες. Είναι, λοιπόν, επιτακτικό να επιτευχθούν μεγαλύτεροι ρυθμοί ανάπτυξης. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν κανένα περιθώριο πρόσθετης αδράνειας.

Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς της Πολιτείας – και πρώτα απ' όλα το αρμόδιο Υπουργείο – πρέπει να εντείνουν την προσπάθεια στον τομέα αυτό. Το έλλειμμα της απόδοσής μας στο συγκεκριμένο αντικείμενο, είναι ήδη ανεπίτρεπτο. Θα ήταν χρήσιμο να ακούσουμε από τον προτεινόμενο κάποιες σχετικές προτάσεις.
Θα πρέπει, πάντως, να επισημάνουμε ότι ο ΟΣΕ γίνεται συχνά στόχος άδικης και μεροληπτικής κριτικής από τα ΜΜΕ, σε σχέση με άλλα μεταφορικά μέσα. Επαναλαμβάνεται, πολύ συχνά, μία φιλολογία, για το μεγάλο κόστος συντήρησης των σιδηροδρομικών υποδομών, σε σχέση με αεροδρόμια και λιμάνια, αλλά, παραδόξως, ακόμα και σε σχέση με το πανάκριβα πληρωμένο, μέσω των διοδίων, οδικό δίκτυο της χώρας. Βέβαια, αυτές οι προσεγγίσεις παραβλέπουν, σκόπιμα και επίμονα, τη σύγκριση του κόστος κατασκευής των αντίστοιχων υποδομών αλλά και της ανταποδοτικότητάς τους. Είναι βέβαιο ότι – για μία ακόμη φορά – βρισκόμαστε μπροστά σε μεθοδεύσεις ενός συστήματος διαπλοκής, που υπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα, χωρίς καμία αναφορά στο δημόσιο συμφέρον.

Κάτι τελευταίο, κε Πρόεδρε :
Έχουμε αντιμετωπίσει και στο παρελθόν το ζήτημα που αφορά στην καταβολή επιβράβευσης και το προβλεπόμενο κίνητρο προς τον ΟΣΕ. Ακούσαμε, εδώ στην Επιτροπή μας, ότι δεν υπήρχε σύμβαση ΟΣΕ – Δημοσίου, αν και έπρεπε να υπάρχει προ πολλού, και παρότι πολλές φορές το έχει επισημάνει η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, και στο Υπουργείο και στον ΟΣΕ. Εντέλει, τι έχει γίνει με αυτό το θέμα ;

Όπως εξήγησα και στην αρχή, το κόμμα μας, το ΜέΡΑ25, σε αυτές τις διαδικασίες δεν μετέχει – με ψήφο Υπέρ ή Κατά – για λόγους αρχής.
Ψηφίζουμε ΠΑΡΩΝ, χωρίς αξιολόγηση του προτεινομένου, στον οποίο και ευχόμαστε, ειλικρινά, καλή επιτυχία στο έργο του !