ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

ΣΟΦΙΑ ΣΑΚΟΡΑΦΑ: Κυρία Υπουργέ, όπως είπατε και εσείς, η ψυχική υγεία αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και αυτό το δικαίωμα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να απολαμβάνουν καλύτερη ποιότητα ζωής και υγείας, όσον αφορά στη μάθηση, την εργασία και την κοινωνικοποίησή τους.

Να πάμε, όμως, και στην τραγική πραγματικότητα. Η ιστορία της αντιμετώπισης της τρέλας, θα έλεγα εγώ, έχει περάσει από σαράντα κύματα στη χώρα μας, κυρία Υπουργέ. Η εξευτελιστική ιστορία της Λέρου, πριν από είκοσι πέντε χρόνια, έγινε γνωστή και έδωσε το έναυσμα για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση, η οποία ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις - και από την πλευρά των γιατρών και από την πλευρά των ασθενών - αλλά στην πορεία κάπου στράβωσε, με αποτέλεσμα να έχουμε αδιαφορία, αναλγησία, υποκρισία, κάποιοι να γίνουν πάρα πολύ πλούσιοι και στο δρόμο να μείνουν χιλιάδες εύθραυστες ψυχές.

Για ποια μεταρρύθμιση μιλάμε, κυρία Υπουργέ, σήμερα; Απλά, έκλεισαν ορισμένα ψυχιατρεία. Άλλαξε μήπως ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε την ψυχική νόσο όλοι μας; Άλλαξε η νοοτροπία μας ή η κουλτούρα μας; Εδώ, θέλω να σας πω ότι σε όλες τις άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, όπου έχουν κλείσει τα άσυλα από το ‘50 έως το ‘60, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση πραγματοποιήθηκε, γιατί οι ίδιες οι οικογένειες αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν την ψυχική νόσο. Εδώ, κατά κάποιο τρόπο, αναγκαστήκαμε να αλλάξουμε τη διάθεσή μας, όταν αποκαλύφθηκε η αθλιότητα της Λέρου. Και, όπως κάνουμε συνήθως, κοιτάξαμε να κουκουλώσουμε τα πράγματα, βέβαια, έγιναν κάποιοι, όπως προανέφερα, πάρα πολύ πλούσιοι μέσα από αυτήν την ιστορία.

Πρέπει να σας πω ότι το 60% των ψυχιατρικών εισαγωγών στη χώρα μας γίνεται κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας και πηγαίνουν στα άσυλα με αστυνομικά αυτοκίνητα, δεν πηγαίνει το ΕΚΑΒ να τους παραλάβει. Πέρασαν 20 χρόνια από τότε και η χώρα μας ακόμα μεταρρυθμίζει το χώρο της ψυχικής υγείας. Όλα έδειχναν ότι θα πάνε καλά. Είχαμε 3000 ασθενείς, από τους 5000, οι οποίοι, πραγματικά, επανεντάχθηκαν στον κοινωνικό ιστό, μέχρι που η ιστορία να στραβώσει. Από το 2005 και μετά, τα προγράμματα άρχισαν να υποχρηματοδοτούνται, σε βαθμό ασφυκτικό. Έχουμε απλήρωτους επί μήνες εργαζόμενους, έχουμε ξενώνες υπό κατάρρευση, δεκάδες ασθενείς να διατρέχουν τον κίνδυνο να μείνουν στο δρόμο ή να ξαναπάρουν το δρόμο για το ψυχιατρείο και πολλές καταγγελίες για αυτό που ειπώθηκε προηγουμένως, για ιδιώτες εργολάβους, οικονομικά σκάνδαλα, κακοποιημένους ασθενείς.

Είπατε, προηγουμένως, ότι το σχέδιο είναι να ενταχθούν στα νοσοκομεία. Τι θα γίνουν όλες αυτές οι δομές, που είναι αναπτυγμένες; Θα φορτωθούν τα νοσοκομεία που, ήδη, έχουν προβλήματα; Από πού θα υπάρξουν πόροι, αφού η χρηματοδότηση της Ε.Ε. έχει σταματήσει από πέρυσι;

Επίσης, θα ήθελα να σας ρωτήσω: Είμαστε, όντως, σε επιτήρηση από την άνοιξη του 2009 από την Ε.Ε., όσον αφορά στην ψυχική υγεία, εξαιτίας όλων όσων ανέφερα; Θα μάθουμε κάποτε, κυρία Υπουργέ, τα αποτελέσματα των προγραμμάτων που έχουν εφαρμοστεί μέχρι τώρα;

Επίσης, όσον αφορά στις φυλακές, θεωρώ ότι είναι κορυφαία τα προγράμματα που έχουν ξεκινήσει και είναι κρίμα πραγματικά που δεν επεκτείνονται σε όλες τις φυλακές της χώρας. Τα προβλήματα, καταρχήν, είναι λειτουργικά, αλλά είναι και πραγματικά, γιατί πάρα πολλοί από τους έγκλειστους, οι οποίοι θέλουν να ακολουθήσουν τα προγράμματα απεξάρτησης, δυστυχώς δεν μπορούν γιατί, με δικαστικές αποφάσεις, αλλάζουν τόπο έγκλησης.

Κυρία Υπουργέ, χάρηκα πάρα πολύ που αναφερθήκατε στους μετανάστες, γιατί για τους μετανάστες με ψυχικές διαταραχές η έλλειψη των υπηρεσιών ψυχικής υγείας έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο από ότι για μας.

Τέλος, τι θα γίνει με τα παιδιά; Ο Συνήγορος του Πολίτη είπε ότι στο χώρο της ψυχικής υγείας για τους εφήβους και τα παιδιά έχουμε τεράστιο πρόβλημα