Η κακοκαιρία της 24ης Ιανουαρίου, με τη χιονόπτωση, ανέδειξε τα σοβαρά προβλήματα των ελληνικών σιδηροδρόμων.
Τέσσερις (4) επιβατικές αμαξοστοιχίες εγκλωβίστηκαν ανάμεσα σε Οινόη και Λιανοκλάδι, για πολλές ώρες, ακόμα και χωρίς ρεύμα και θέρμανση. Ο απεγκλωβισμός έγινε την επομένη, μετά από απίστευτες καθυστερήσεις των αρμοδίων της επιχείρησης.
Άλλοι επιβάτες έμειναν και διανυκτέρευσαν στους συρμούς, άλλοι σε σταθμό, κάποιοι μεταφέρθηκαν σε νοσοκομείο, μετά το γνωστό ατύχημα, άλλοι προσπάθησαν να συνεχίσουν το ταξίδι με λεωφορεία προς την σχεδόν αποκλεισμένη Αθήνα και οι πιο τυχεροί έμειναν σε ξενοδοχείο στη Λαμία.
Τέτοια περιφρόνηση και κακομεταχείριση επιβατών δεν υπήρξε ποτέ από τον δημόσιο ΟΣΕ, ακόμη και όταν αυτός είχε καταχρεωθεί από τις τότε κυβερνητικές επιλογές.
Δημιουργήθηκε εύλογη αγανάκτηση των επιβατών κατά της ιδιωτικής ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αλλά και ευρύτερος κοινωνικός αντίκτυπος. Το Υπουργείο, σε μια προσπάθεια να διασωθεί το κύρος του Κράτους αλλά και για να αναχαιτίσει τις κατηγορίες κατά της ιδιωτικής εταιρείας, ανακοίνωσε την υποχρέωση της εταιρείας για κατ΄ αποκοπή αποζημίωση, με 1.000 ευρώ ανά άτομο, για τους 500-600 επιβάτες που υπέστησαν αυτή τη δοκιμασία.
Ουσιαστικά, αυτή είναι μία κίνηση υποκατάστασης των νομίμων δικαιωμάτων των επιβατών, αφού :
Το σχετικό Κανονιστικό πλαίσιο, ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1371/2007, “σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών σιδηροδρομικών γραμμών”, παραμένει ανεφάρμοστο στη χώρα μας, ως προς τις αποζημιώσεις των επιβατών.
Και μένει ανεφάρμοστο εξαιτίας τριών διαδοχικών κυβερνητικών πράξεων ειδικής εξαίρεσης (2009 , 2014 , 2019). Πρόκειται για πράξεις που όχι μόνο η νομιμότητα αλλά και η ίδια η νομική υπόστασή τους αμφισβητείται βάσιμα.
Έτσι λοιπόν, αυτό που στις άλλες χώρες είναι δεδομένο, στην Ελλάδα μπορεί να αποδοθεί μόνο μετά από δικαστική διεκδίκηση. Αν θέλει κάτι παραπάνω από μια απλή συγγνώμη ο επιβάτης των ελληνικών Σιδηροδρόμων, είναι υποχρεωμένος να καταφύγει στα Δικαστήρια
Για αυτό και σας ρωτάμε κε Υπουργέ :
Υπάρχει, επιτέλους, η κυβερνητική πρόθεση για άμεση , πλήρη , και χωρίς εξαιρέσεις εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1371/07, για την προστασία των επιβατών των ελληνικών σιδηροδρόμων ή θα εμμείνετε στις κυβερνητικές εξαιρέσεις, που δεν είναι και νόμιμες ;
Σας άκουσα με προσοχή κε Υπουργέ.
Αναφορικά με τα 1000 ευρώ της βοήθειας που δίνει το κράτος στους πολίτες δεν θα ήθελα να το σχολιάσω γιατί δεν αφορά ούτε την ερώτηση μου ούτε τον κανονισμό, είναι δική σας απόφαση.
Ούτε θα αναφερθώ στην χθεσινή σας απόφαση να δίνετε κάθε χρόνο 50 εκατομμύρια βοήθεια κάθε χρόνο για τις άγονες γραμμές. Τι θεωρείται άγονες γραμμές; Π.Χ. το Λιανοκλάδι Οινόη είναι άγονη γραμμή κατά την κυβέρνηση;
Ούτε θα σχολιάσω το ότι φταίει ο ΟΣΕ για το ότι περίμεναν τόσες ώρες και ταλαιπωρήθηκε τόσος πολύ κόσμος γιατί με δική σας εντολή ο εκχιονιστικός συρμός του ΟΣΕ έφυγε και πήγε κατευθείαν στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ για να βοηθήσει στην απεμπλοκή και να μπορέσει η εταιρία να λειτουργήσει ο προαστιακός.
Άρα δεν έχει καμία σχέση ο ΟΣΕ σε αυτήν την διαδικασία.
Αξίζει να σταθούμε περισσότερο στην ουσία.
Υπάρχουν οι τρεις διαδοχικές κυβερνητικές αποφάσεις.
Εκδόθηκαν διοικητικά έγγραφα, που εξαιρούν από την εφαρμογή συγκεκριμένα άρθρα του Κανονισμού. Θα αναφέρω μόνο αυτά που μας αφορούν, τώρα, πιο άμεσα.
Άρθρο 15 : Ευθύνες για καθυστερήσεις, απώλειες ανταπόκρισης και ακυρώσεις.
16 : Επιστροφή χρημάτων και επαναδρομολόγηση.
17 : Αποζημίωση κομίστρου και
28 : Πρότυπα ποιότητας των υπηρεσιών.
Αυτές οι εξαιρέσεις παρατείνονται διαδοχικά από το 2009, δηλ. από τότε που ήταν να τεθεί σε ισχύ ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός.
Η αιτιολόγηση που προβλήθηκε για αυτές ήταν ότι έπρεπε να δοθεί χρόνος για να προετοιμαστούν οι σιδηροδρομικές εταιρείες για τα θέματα αυτά.
Έχουν περάσει 12 χρόνια και ακόμα προετοιμάζονται !
Και όλα αυτά τα χρόνια, οι επιβάτες μένουν απροστάτευτοι, με ευθύνη – αλλά και με επιλογή – του Ελληνικού Κράτους !
Σε αυτό τον τομέα, λοιπόν, στα δικαιώματα του κοινού, δεν θέλουμε να είμαστε Ευρώπη. Οι επιβάτες των ελληνικών σιδηροδρόμων είναι Ευρωπαίοι πολίτες, αλλά Β΄, ίσως και Γ΄ κατηγορίας.
Κάτι ακόμα, για τις πράξεις εξαίρεσης : Αυτές, κατά τον ορθό νομικό χαρακτηρισμό δεν είναι απλώς άκυρες, είναι , σαν διοικητικές πράξεις , ανυπόστατες. Δηλαδή ουσιαστικά ανύπαρκτες, εντελώς ανίσχυρες, δεν μπορούν να παράγουν έννομα αποτελέσματα.
Και αυτό γιατί δεν έχει τηρηθεί ο νόμιμος τύπος για την έκδοσή τους (ΦΕΚ, Διαύγεια κλπ.) αλλά έχουν εκδοθεί χωρίς αρμοδιότητα – και χωρίς την απαιτούμενη νομοθετική εξουσιοδότηση.
Για αυτό ρωτήστε τον κύριο Γεραπετρίτη γιατί το αναφέρει στο βιβλίο του στην σελίδα 7 όπως και μια σωρεία αποφάσεων του συμβουλίου της Επικρατείας.
Παρ’ όλα αυτά εξακολουθείτε να τις εφαρμόζετε !
Εάν ίσχυε ο Κανονισμός, και εφαρμοζόταν χωρίς εξαιρέσεις, δεν θα χρειαζόταν καμία υπουργική παρέμβαση καθορισμού αποζημίωσης. Θα λάμβαναν όλοι οι επιβάτες την οφειλόμενη, βάσει του Κανονισμού, αποζημίωση. Επίσης θα λάμβαναν τις αποζημιώσεις τους και όλοι οι επιβάτες που ταλαιπωρούνται όλα αυτά τα χρόνια, με μόνιμες καθυστερήσεις και στην εκκίνηση και στην άφιξη, με τις επανειλημμένες ακυρώσεις των δρομολογίων, (πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο) κλπ.
Υποτίθεται ότι η ιδιωτικοποίηση θα άλλαζε το τοπίο των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα και θα αναβάθμιζε της υπηρεσίες, με την τεχνογνωσία και τις επενδύσεις του ιδιώτη. Αντί γι’ αυτό έχουμε την υποβάθμιση που ζουν όλοι οι χρήστες του σιδηροδρόμου.
Αυτό που καταλαβαίνουμε είναι ότι στην πλάστιγγα είναι από τη μία μεριά τα δικαιώματα του κοινού και από την άλλη η «ανταγωνιστικότητα» της επιχείρησης. Και η κυβέρνηση προτιμά το δεύτερο.
Τί εννοούμε σαν «Ανταγωνιστικότητα» και πως προστατεύεται αυτή ; Μα, με την προστασία της κερδοφορίας της επιχείρησης, ακόμα και αν γι’ αυτήν χρειάζεται υποβάθμιση των υπηρεσιών και στέρηση των δικαιωμάτων αποζημίωσης του κοινού !
Κλείνω : Έχει σημασία και το ότι η Ανεξάρτητη Αρχή, η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, δεν έχει παρέμβει ουσιαστικά για την εφαρμογή των εξαιρέσεων. Επίσης, από όσο γνωρίζουμε, μέχρι σήμερα δεν έχει επιβάλει ούτε ένα πρόστιμο για τις παραλείψεις στην εφαρμογή του Κανονισμού. Δηλαδή όλα γίνονται καλώς και οι ταλαιπωρίες των επιβατών είναι προϊόν της φαντασίας τους!
03.03.2022 Συζήτηση ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ
Προς : Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κ. Κων/νο Αχ. Καραμανλή.
Θέμα : Δικαιώματα αποζημιώσεων επιβατών ΤΡΑΙΝΟΣΕ
Εφαρμογή Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1371/2007.
