ΣΟΦΙΑ ΣΑΚΟΡΑΦΑ (Η΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Πρόεδρε, ευχαριστώ που είστε σήμερα εδώ γιατί γνωρίζω την πίεση του χρόνου που έχετε πραγματικά.
Στις 30 Απριλίου οι πρέσβεις έντεκα χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απηύθυναν διάβημα προς τον Υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ. Με το διάβημα αυτό προειδοποιούσαν για τις σοβαρές συνέπειες της προσάρτησης εδαφών της Παλαιστίνης, που αποτελεί ένα από τα σημεία προγραμματικής συμφωνίας του νέου κυβερνητικού συνασπισμού του Ισραήλ.
Επίσης, ζητούσαν από την Ισραηλινή Κυβέρνηση να αναστείλει τον σχεδιασμό νέων κατασκευών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Οι πρέσβεις τόνισαν ότι η προσάρτηση οποιουδήποτε μέρους της Νοτιοδυτικής Όχθης αποτελεί σαφή παραβίαση των κανόνων του διεθνούς δικαίου και προειδοποιούν πως τέτοια μονομερή βήματα θα βλάψουν τις προσπάθειες ανανέωσης της ειρηνευτικής διαδικασίας και θα έχουν σοβαρές συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα και για τη στάση του Ισραήλ στη διεθνή σκηνή.
Οι χώρες που μετείχαν στο διάβημα είναι οι εξής: Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Ιταλία, Ισπανία, Βέλγιο, Δανία και Φιλανδία. Πραγματικά μας εξέπληξε δυσάρεστα η απουσία της Ελλάδας από αυτό το διάβημα. Η μη συμμετοχή της χώρας μας σε μια ενέργεια στοιχειώδους προστασίας του διεθνούς δικαίου είναι εντελώς αδικαιολόγητη.
Πέρα από αυτό, όμως, η αποχή στρέφεται ουσιαστικά και εναντίον των εθνικών μας συμφερόντων, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου αποτελεί το ισχυρό όπλο μας απέναντι σε κάθε είδους επιβουλές κατά της εθνικής μας κυριαρχίας.
Θυμίζω, λοιπόν, ότι το Ισραήλ είναι παράνομη κατοχική δύναμη, ότι η παρουσία του στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη παραβιάζει ευθέως το διεθνές δίκαιο και η προσάρτηση οποιουδήποτε παλαιστινιακού εδάφους, που έχει καταληφθεί μετά το 1967, αποτελεί έγκλημα πολέμου κατά του παλαιστινιακού λαού.
Για τους λόγους αυτούς λοιπόν σας ρωτώ:
Για ποιον λόγο δεν μετείχε η χώρα μας στο διπλωματικό διάβημα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς το Ισραήλ;
Έχει άλλη θέση η χώρα μας ως προς την ισχύ και την προστασία του διεθνούς δικαίου από αυτήν που διατυπώνει το διάβημα;
Ποια είναι εν τέλει η στάση της ελληνικής Κυβέρνησης απέναντι στην πολιτική του Ισραήλ για τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και την προστασία των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού;
Και αν και τι έχει αλλάξει και κρατάμε αποστάσεις από την υπεράσπιση των αρχών του διεθνούς δικαίου;
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ-ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ (Υπουργός Εξωτερικών): Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρία συνάδελφε, ευχαριστώ για την υποβολή της ερώτησης γιατί μου δίνει την ευκαιρία να διευκρινίσω κάτι το οποίο αποτελεί κοινό τόπο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής για μακρά σειρά ετών, ότι είναι αυστηρά προσηλωμένη στο πλαίσιο εφαρμογής του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών και αυτό αφορά όχι μόνο μια γενική διακήρυξη εφ’ όλων των θεμάτων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ή γενικά των παγκοσμίων θεμάτων, αλλά και για το συγκεκριμένο θέμα το οποίο θίξατε και αφορά το Ισραήλ και το Παλαιστινιακό.
Θα πρέπει να διευκρινίσουμε το εξής: Το διάβημα αυτό δεν έγινε χωρίς να συμμετέχει η Ελλάδα. Αυτό το οποίο πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι πρόκειται για ένα διάβημα το οποίο έγινε με τηλεδιάσκεψη προς την Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις του Ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών, την Πρέσβη κ. Άννα Αζάρι και αφορούσε δύο θέματα: Την πιθανή προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών και την ανοικοδόμηση στην Ανατολική Ιερουσαλήμ σε μια συνοικία που λέγεται Givat Hamatos, εάν το προφέρω καλά.
Το διάβημα αυτό της 30/04 το οποίο έγινε από την αντιπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέφρασε τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίες είναι θέσεις και της Ελλάδας και οι οποίες έχουν εκφραστεί επανειλημμένα από την Ένωση και έχουν εκφραστεί επανειλημμένα από τον Ύπατο Εκπρόσωπο τον κ. Γιοσέπ Μπορέλ.
Επίσης, δεν μετείχαν όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με φυσική παρουσία στο «τηλεοπτικό» διάβημα. Θα μου επιτρέψετε να σας διαβάσω ποιες χώρες παρέστησαν φυσικά: Ηνωμένο Βασίλειο -το οποίο στην πραγματικότητα δεν αποτελεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης-, Γαλλία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Γαλλία, Ισπανία, Σουηδία, Βέλγιο, Δανία και Φιλανδία. Αυτοί ήταν οι παρόντες.
Υπάρχει μακρά σειρά χωρών που ήσαν απόντες. Σας υπογραμμίζω -αν θέλετε- την απουσία δύο χωρών που επανειλημμένως έχουν ασκήσει κριτική στο Ισραήλ, για να δείτε ότι η μη φυσική παρουσία δεν σημαίνει αλλαγή πολιτικής θέσης, της Γερμανίας και κυρίως του Λουξεμβούργου, που ο Υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, κ. Γιαν Άσελμπορν, είναι από τους πιο ηχηρούς επικριτές διαφόρων κινήσεων της προηγούμενης ισραηλινής κυβέρνησης.
Υπό αυτή την έννοια, λοιπόν, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι η συγκεκριμένη περίπτωση με κανέναν τρόπο δεν εκφράζει αλλαγή πολιτικής, με κανένα τρόπο δεν εκφράζει αλλαγή στάσης της χώρας η οποία μένει προσηλωμένη πάντοτε στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών.
Θα έπρεπε, όμως, για να αποδώσω τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ και να σας πω ότι θα πρέπει να σας ευχαριστήσω για τον τρόπο που το ΜέΡΑ25 και εσείς προσωπικά, που διατυπώνετε την κριτική από την πλευρά του κόμματός σας, η οποία δεν διακατέχεται ποτέ ούτε από μικροψυχία, ούτε από αμετροέπεια. Και τα δύο αυτά όταν υπάρχουν βλάπτουν πάρα πολύ το δικό μας εθνικό συμφέρον. Κατά τούτο οφείλω να σας ευχαριστήσω.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Κυρία Σακοράφα, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά.
ΣΟΦΙΑ ΣΑΚΟΡΑΦΑ (Η΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Ως προς το τελευταίο, κύριε Υπουργέ, δεν θα το κάνουμε ποτέ και το ξέρετε, προσπαθούμε να κάνουμε εποικοδομητική πολιτική.
Επειδή μιλήσατε για αυστηρά προσηλωμένη θέση της Κυβέρνησης, θα σας θυμίσω ότι στις 3 Δεκέμβρη του 2019 στο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στο Τμήμα των Δικαιωμάτων των Παλαιστινίων της Γραμματείας η χώρα μας ψήφισε κατά για πρώτη φορά και ήταν η δική σας Κυβέρνηση που το έκανε αυτό.
Η Ελλάδα ψήφιζε πάντα υπέρ μέχρι και το 1993. Στη συνέχεια απείχε από την κυβέρνηση Σημίτη και την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και το κόμμα σας δεν είχε ποτέ καταψηφίσει. Ήταν θετική η ελληνική ψήφος το 1979 επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, το 2008 δεν καταψηφίσαμε με Πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή και με Υπουργό Εξωτερικών την κ. Μπακογιάννη.
Επίσης, όλα αυτά τα χρόνια δεν θυμάμαι να έχω ακούσει, -πολύ σωστά όπως είπατε κι εσείς- στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, ούτε κι εσάς βεβαίως ούτε και τον κύριο Πρωθυπουργό, να εκφράζει διαφωνία και να επιχειρηματολογεί υπέρ της καταψήφισης. Όμως, αυτό που σας ζητάω εγώ είναι να ξεκαθαρίσει η Κυβέρνησή σας αν αξιολογεί την προηγούμενη διαχρονική θέση σαν εσφαλμένη μέσα σε αυτά τα πλαίσια.
Θα επανέλθω όμως στο διάβημα. Ο εκπρόσωπος, όπως είπα, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κ. Μπορέλ, δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επαναλαμβάνει ότι οποιαδήποτε προσάρτηση θα αποτελούσε παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Το ίδιο είπε ο Γάλλος απεσταλμένος στον ΟΗΕ, κ. Ριπέρ, ότι αν το Ισραήλ υλοποιήσει τέτοια βήματα, αυτά δεν θα περάσουν χωρίς αμφισβήτηση και δεν θα παραβλεφθούν στις σχέσεις μας με το Ισραήλ.
Συμφωνείτε με αυτές τις ευρωπαϊκές θέσεις, όπως είπατε προηγουμένως. Αφού είμαστε μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης γιατί να μη συμμετέχουμε κι εμείς σε αυτή τη διαδικασία και να φαινόμαστε ότι είμαστε παρόντες; Δεν θα ήθελα να πω ότι αυτό θα πρέπει να το πείτε εδώ στο Ελληνικό Κοινοβούλιο για να ξεκαθαριστεί.
Να σας θυμίσω βεβαίως ότι έχουμε και μια πολιτική εκκρεμότητα, αλλά και συνταγματική εκκρεμότητα, θα έλεγα, κύριε Υπουργέ, ότι η Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων έχει πάρει απόφαση από τις 22 Δεκεμβρίου του 2015 η οποία με πλήρη και ουσιαστική αιτιολογία καταλήγει στην ανάγκη αναγνώρισης του κράτους της Παλαιστίνης και καλεί την Κυβέρνηση να προωθήσει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες.
Νομίζω ότι η ακόλουθη πρακτική των ελληνικών κυβερνήσεων από τότε μέχρι σήμερα μας εκθέτει διεθνώς.
Θα μου επιτρέψετε εδώ να σας πω ότι ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο δεν είναι πάντα a la carte. Οι συμμαχίες που διαμορφώνονται είναι ρευστές, ειδικά στις σημερινές συγκυρίες. Έχουμε δει συμμαχίες να ανατρέπονται και να επανέρχονται. Και το μόνο που μας έχει διδάξει η ιστορία μετ’ επιτάσεως είναι το έωλο, επισφαλές και επικίνδυνο του αξιώματος ότι «ο εχθρός του εχθρού μου είναι και φίλος μου».
Κύριε Πρόεδρε, θα κλείσω με μία ακόμη επισήμανση.
Κύριε Υπουργέ, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική η εξέλιξη της υπόθεσης της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος. Μέσω αυτής μεθοδεύεται η ποινικοποίηση κάθε κριτικής απέναντι στο Κράτος του Ισραήλ διαχρονικά. Μεθοδεύεται, δηλαδή, η φίμωση κάθε δημοκρατικού πολίτη οπουδήποτε στη γη, να μην υπάρχει καμία κριτική και καταδίκη για την πολιτική τρομοκρατία του Κράτους του Ισραήλ, την πολιτική της καταπίεσης, της εθνοκάθαρσης, με εκτοπισμούς, μαζικές συλλήψεις και φυλακίσεις, αδικαιολόγητες τις περισσότερες φορές, και νέων παιδιών και με επιβολή απαρτχάιντ σε βάρος των Παλαιστινίων.
Επειδή επίκειται, μάλιστα, η ανάληψη από τη χώρα μας της προεδρίας της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος το 2021, ελπίζω ειλικρινά η διαφαινόμενη μεταστροφή της Κυβέρνησης στο παλαιστινιακό να μην εκτείνεται και σε παρόμοιες σκέψεις και σε σχεδιασμούς, κύριε Υπουργέ. Θα ήθελα πάνω σε αυτό να έχω μία σχετική απάντηση.
Ευχαριστώ πάρα πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Βίτσας): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ (Υπουργός Εξωτερικών): Κυρία συνάδελφε, στη δευτερολογία μου επιτρέψτε μου να πω τα εξής.
Όσον αφορά την ουσία και την παρούσα συγκυρία, είχα την ευκαιρία εδώ και ελάχιστες μέρες -και εσείς το γνωρίζετε- να μιλήσω με τον κ. Ερεκάτ, τον Γενικό Γραμματέα, και να έχουμε μία πραγματική συζήτηση για τις διάφορες πτυχές του παλαιστινιακού και να τον διαβεβαιώσω ότι η χώρα μας μένει προσηλωμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών. Ακριβώς το ίδιο έχουμε διαμηνύσει επανειλημμένως και θα διατυπώσω και προφορικά στον νέο συνάδελφό μου, τον νέο Υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ, τον κ. Γκάμπι Ασκενάζι, τις επόμενες μέρες που έχει προγραμματιστεί να έχουμε μία τηλεφωνική επικοινωνία.
Αν, όμως, δούμε διαχρονικά τις σχέσεις Ελλάδος-Παλαιστίνης και Ελλάδος-Ισραήλ, θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι αν η χώρα στο παρελθόν φέρθηκε, όχι άδικα, αλλά, εν πάση περιπτώσει, με μεροληψία εις βάρος κάποιου, ήταν εις βάρους του Κράτους του Ισραήλ. Διότι η Ελλάδα έχει αναγνωρίσει το Κράτος του Ισραήλ μόνο προ τριάντα ετών.
Διαχρονικά η χώρα στήριξε την παλαιστινιακή προσπάθεια, όχι ως χάρη στον παλαιστινιακό λαό, αλλά από αίσθημα δικαίου και προσήλωσης στο διεθνές δίκαιο. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Πάντοτε βοηθήσαμε, πάντοτε στηρίξαμε.
Θα πρέπει να σας πω με αίσθημα πικρίας ότι δεν έχουμε δει μία ανακοίνωση της Παλαιστινιακής Αρχής στην τελευταία υπόθεση της παράνομης και πέραν διεθνούς δικαίου συμφωνίας της Τουρκίας με τη Λιβύη, δεν έχουμε δει μία ανακοίνωση της Παλαιστινιακής Αρχής για τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.
Συμφωνώ, λοιπόν, απολύτως με αυτό που είπατε. Δεν υπάρχει εξωτερική πολιτική στα θέματα του διεθνούς δικαίου a la carte. Όμως, αυτό ισχύει για όλους, δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα.
Όσον αφορά την Ελλάδα, όμως, εξ ονόματος μόνο της Κυβέρνησης της οποίας έχω δικαίωμα να εκφράζομαι, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω και πάλι ότι θα μείνουμε προσηλωμένοι απολύτως στις αρχές του διεθνούς δικαίου, απολύτως στις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και οι οποίες περιλαμβάνουν, βεβαίως, σαφέστατα τη λύση των δύο κρατών.
Αντιλαμβανόμαστε απολύτως την ανάγκη προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικά στην περίπτωση αυτή, των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού. Η Ελλάδα δεν αλλάζει θέση a la carte.
Σας ευχαριστώ θερμά.
