Από την κατ΄ αρχήν συζήτηση στην Επιτροπή και την ακρόαση των φορέων αναδείχθηκαν σοβαρά προβλήματα που έχει το παρόν νομοσχέδιο.
Σημειώθηκε η παντελής έλλειψη των εκπαιδευτικών από τους θεσμούς διακυβέρνησης της επαγγελματικής εκπαίδευσης , τόσο κεντρικά , όσο και τοπικά.
Χαρακτήρισα το νομοσχέδιο ταξικό στην ομιλία μου. Από την ακρόαση των φορέων η άποψή μου αυτή έγινε βεβαιότητα.
Δεν είναι μόνο το ότι η πρόωρη επαγγελματική εκπαίδευση αφαιρεί τα εφόδια της γενικής παιδείας από ένα τεράστιο αριθμό σπουδαστών, αλλά και το ότι πιέζει προς τα κάτω όλο το πλαίσιο της ανηλικότητας και της παιδικής ηλικίας.
Κακά τα ψέματα οι νέοι που στρέφονται στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση δεν είναι τα παιδιά που «δεν παίρνουν τα γράμματα» . Είναι τα παιδιά των λαϊκών τάξεων που οι γονείς τους δεν έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν σπουδές στο Λύκειο ή στο Πανεπιστήμιο . Είναι τα παιδιά που πρέπει να συνεισφέρουν στο οικογενειακό εισόδημα όχι για την πολυτέλεια, αλλά για την επιβίωση.
Αυτό δίνει και το στίγμα του νομοσχεδίου και επιβεβαιώνει την άποψή μας ότι πρόκειται ουσιαστικά για την καθοδήγηση της φυγής από το σχολείο και το σχολικό περιβάλλον στα δέκα πέντε του χρόνια, και την εξοικείωση με την απλήρωτη και την ανασφάλιστη εργασία.
Η Πολιτεία με αυτό το νομοσχέδιο γυρίζει την πλάτη της στα παιδιά αυτά και υψώνει ταξικούς φραγμούς για την περαιτέρω εξέλιξή τους.
Η νεοφιλελεύθερη συζήτηση τους αφήνει εκτός πλάνου, εκτός σχεδίου και δεν δίνει σημασία στη μόρφωσή τους και την καλλιέργειά τους.
Στη συνέχεια πρέπει να παρατηρήσουμε ότι το παρόν νομοσχέδιο προσπαθεί να μεταρρυθμίσει έναν αποτυχημένο θεσμό , τις σχολές επαγγελματικής κατάρτισης τις ΣΕΚ. Και για να το πετύχει αυτό εισάγει το θεσμό της μεταγυμνασιακής εκπαίδευσης, η οποία και στο πεδίο της ορολογίας είναι προβληματική.
Η συντριπτική πλειοψηφία των φορέων απέδειξε ότι πρόκειται για δομές πρόωρης κατάρτισης χωρίς σχολικό χαρακτήρα και εκπαιδευτική αποστολή. Αντίθετα είναι μια χαμηλής ποιότητας μαθητεία, μιας μη αμειβόμενη ανήλικη εργασία χωρίς δικαιώματα, ενώ η εκπαίδευση που παρέχει θα είναι χαμηλής ποιότητας, ταχύρρυθμη με δυνατότητα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, σε πρακτικά και εργαστηριακά ζητήματα και εκτός συνθηκών πανδημίας.
Θα πρέπει να τονίσουμε την άποψη της ΟΛΜΕ ότι δεν υπάρχει κανένα παιδαγωγικό ζήτημα σε αυτές τις δομές.
Επίσης η κατάσταση προβλέπεται ζοφερή όταν σε αυτό το τοπίο εντάξουμε την δυνατότητα ιδιωτικών εκπαιδευτικών οργανισμών και επιχειρήσεων να ιδρύουν τέτοια εκπαιδευτήρια.
Σημειώνουμε, εξ άλλου και την υποχώρηση τόσο των ΣΕΚ, αλλά και των ΕΠΑΣ στο τελευταίο σκαλί του Εθνικού Συστήματος Προσόντων , στο επίπεδο 3 από το επίπεδο 4.
Περαιτέρω, υποβαθμίζεται ένας εκπαιδευτικός θεσμός ο οποίος έχει εβδομήντα έτη ιστορίας των επαγγελματικών σχολών μαθητείας του ΟΑΕΔ των ΕΠΑΣ, που απευθύνονται κυρίως σε μεταλυκειακούς αποφοίτους.
Εκεί υποβαθμίζεται στο Εθνικό Σύστημα Προσόντων ο τίτλος των ΕΠΑΣ που κατ΄αρχήν υφίσταται το έδαφος των γενικών γνώσεων επάνω στο οποίο μπορεί να χτιστεί η ειδική κατάρτιση.
Από τον εκπρόσωπο της ΓΕΣΕΒΕ τονίστηκε το πόσο καταστρεπτική είναι και η υποβάθμιση των ΕΠΑΣ και τέθηκαν σοβαρά ερωτηματικά για το πώς μπορεί να ενταχθεί ένας ανήλικος σε τόσο πρόωρη ηλικία μες την επιχείρηση. Ενώ αντιστράφηκε το ερώτημα για το αν η εκπαίδευση μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της αγοράς με το επίσης σοβαρό ερώτημα για το εάν μπόρεσε η αγορά να ενσωματώσει τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης στην αγορά, αφού όπως ομολογήθηκε ο μέσος Έλληνας εργαζόμενος δεν είναι υποεκπαιδευμένος, αλλά αντίθετα υπερεκπαιδευμένος.
Στιγματίστηκε το γεγονός ότι στα ΕΠΑΛ η μία από τις ημέρες της εκπαιδευτικής εβδομάδας με διάριεια έξι ώρες θα διατίθεται σε αμισθί και ανασφάλιστη εργασία. Και υπογραμμίστηκε ότι η διαρροή της εκπαιδευτικής διαδικασίας θα είναι αποφασιστική.
Τονίστηκε επίσης η ακατανόητη εμμονή του σχεδίου νόμου στην ίδρυση προτύπων ΕΠΑΛ με κριτήριο το βαθμό του απολυτηρίου του Γυμνασίου, αντί για την ίδρυση πειραματικών ΕΠΑΛ όπου θα υπάρχουν όλες οι ειδικότητες και δεν θα ιδρύεται άλλη μία ταχύτητα στην εκπαίδευση.
Οι τόσες πολλές ταχύτητες στην εκπαίδευση επιβεβαίωσαν στη συζήτηση με τους φορείς την έννοια του κατακερματισμού της εκπαίδευσης , από την οποία θα είναι ωφελημένος μόνο ο ιδιωτικός τομέας , ο οποίος θα θριαμβεύει σε μία ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά δεξιοτήτων που θα την πληρώνουν και θα την χρηματοδοτούν οι λαϊκές οικογένειες.
Το μεταλυκειακό έτος μαθητείας που θα μπορούσε να επεκταθεί και να δώσει λύσεις με καλύτερη οργάνωσή του υποβαθμίζεται και αυτό.
Όπως και υποβαθμίζεται και ο ρόλος των ΙΕΚ ενώ εγκαταλείπεται επί της ουσίας το επιτυχημένο πρόγραμμα « Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑΛ» .
Σε όλες αυτές τις δομές υπάρχει συνειδητή προσπάθεια διαφυγής από το σχολείο.
Το βλέπουμε από τις δυνατότητες που παρέχονται σε μη εκπαιδευτικούς να διευθύνουν διαδικασίες που εντάσσονται στην τυπική εκπαίδευση και στη ρύθμιση παιδαγωγικών ζητημάτων από μη εκπαιδευτικούς και εκπροσώπους της αγοράς με στενά τοπικά κριτήρια.
Επίσης είναι μόνιμη η προσπάθεια εξοβελισμού των εκπαιδευτικών από όλες τις βαθμίδες και δομές κατάρτισης και η αντικατάστασή τους με εκπαιδευτές χωρίς υψηλό επίπεδο προσόντων , υπαμειβόμενους που θα κληθούν να εκπαιδεύσουν σε εργαστήρια που δεν θα πληρούν τις επιβεβλημένες προδιαγραφές.
Αναγνωρίστηκαν επίσης οι πλημμέλειες που υπάρχουν στη δια βίου μάθηση , όπου απουσιάζει ο ορισμός της , παραμένει σε αναχρονιστικά επίπεδα σε ό,τι αφορά στα καταστήματα κράτησης ενώ η ΕΣΑΜΕΑ εξέφρασε πάρα πολλές ενστάσεις για τον τρόπο που ενσωματώνονται στις τυπικές και άτυπες μαθησιακές διαδικασίες η εκπαίδευση , η κατάρτιση και η δια βίου μάθηση των ΑΜΕΑ.
Καταγγέλθηκε η δυνατότητα της εισαγωγής στα ΑΕΙ μέσα από παράλληλες διαδρομές και χωρίς να μεσολαβούν οι πανελλαδικές εξετάσεις. Εδώ πρέπει να πούμε ότι υπάρχει και ένα πολύ ουσιαστικό ζήτημα. Η ανώτατη εκπαίδευση δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τις γνώσεις που δίνει η Λυκειακή Εκπαίδευση του Γενικού ή του Επαγγελματικού Λυκείου. Οι σχετικές διατάξεις λοιπόν είναι χωρίς νόημα και χωρίς έδαφος.
Αποκαλύφθηκε και η προσπάθεια που γίνεται να καταργηθούν δοκιμασμένοι θεσμοί , όπως οι εκλογές για τα υπηρεσιακά συμβούλια , όπου ζητήθηκε η απόσυρση του άρθρου 123. Οι ηλεκτρονικές εκλογές κυρία Υπουργέ απέτυχαν . Οι εκπαιδευτικοί γύρισαν την πλάτη σε αυτές τις διαδικασίες. Γιατί επιμένετε να δώσετε σε τέτοιες διαδικασίες ένα θεσμικό κύρος , όταν λείπει εντελώς η νομιμοποίησή τους από το εκλογικό σώμα της εκπαίδευσης ;
Τέθηκε το θέμα της επέμβασης στη Διοίκηση της επιτυχημένης Σιβιτανιδείου Επαγγελματικής Σχολής , όπου με το νομοσχέδιο αποκλείεται από το Διοικητικό Συμβούλιο ο αιρετός εκπρόσωπος εργαζομένων και εκπαιδευτικών. Ζητήθηκε από τους υπηρεσιακούς φορείς η απόσυρση του άρθρου 110 του νομοσχεδίου.
Επίσης υπήρξε η κάθετη αντίθεση της εκπαιδευτικής κοινότητας στο άρθρο 114 που καθορίζει σύστημα παράλληλων διορισμών με προσκλήσεις τοπικού ενδιαφέροντος , που και αυτό πρέπει να αποσυρθεί , αλλά και να καταργηθούν οι αντιεκπαιδευτικές διατάξεις και να υιοθετηθεί η αντίληψη του εκπαιδευτικού πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης σε ένα σχολείο, με μόνιμη σχέση δημοσίου δικαίου.
Στην πρώτη συζήτηση η κυρία Υπουργός μου είπε ότι γίνεται εισαγωγή της κολύμβησης στην εκπαίδευση. Αυτό κατ΄αρχήν είναι θετικό . Ως εκπαιδευτικός , αλλά και ως καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής μπορώ να σας πω υπεύθυνα ότι η κολύμβηση , ως εκπαιδευτικό αντικείμενο δεν είναι απλό ζήτημα. Πέρα από το ζήτημα των ατομικών ειδών ( μαγιό , πετσέτες , μπουρνούζια , γυαλιά , σκουφάκια, τσάντες για τον εξοπλισμό) υπάρχει το ζήτημα της μετακίνησης και της επίβλεψης.
Αυτά ποιος θα τα πληρώσει ;
Και ας πούμε ότι βρίσκεται λύση.
Πρέπει να υπάρχει κολυμβητήριο κοντά στη σχολική μονάδα , αλλά και να έχει ώρες το κολυμβητήριο για τα σχολεία.
Αυτό δεν είναι εφικτό σχεδόν ποτέ αφού τα κολυμβητήρια μόλις και μετά βίας αρκούν για την υποστήριξη του αθλητισμού υψηλής ποιότητας των σωματείων και του πρωταθλητισμού , στην κολύμβηση, στις καταδύσεις και στο πόλο.
Άρα πρέπει να γίνει μια πολύ σοβαρή συζήτηση με την ομοσπονδία και τους ειδικευμένους καθηγητές με ειδικότητα στην κολύμβηση.
Δεν επαρκεί, λοιπόν, η ένταξη της κολύμβησης στην εκπαίδευση σε ένα άρθρο μέσα σε ένα χαοτικό νομοσχέδιο . Η προσωπική μου συμβουλή, αν τη θέλετε, βεβαίως, είναι να αυξήσετε τις ώρες της φυσικής αγωγής συνολικά σε όλη την εκπαίδευση και να εφοδιάσετε με εποπτικά μέσα όλα τα σχολεία.
Στην κατ΄αρχήν ομιλία μου τόνισα την έκπληξή μου για το πλήθος των εξουσιοδοτικών διατάξεων που υπάρχουν στο σχέδιο νόμου. Με υπουργικές αποφάσεις ρυθμίζεται πλήθος πολύ σοβαρών ζητημάτων . Με διαδικασίες ταχείες αλλά όχι διαφανείς. Και εκεί πρέπει να τονίσουμε ότι οι διαδικασίες αυτές αφορούν σε τομείς με πολύ μεγάλη βαρύτητα που απορροφούν πολύ σημαντικά κονδύλια από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους.
Επίσης τονίστηκε το πόσο προβληματική είναι η πιστοποίηση από ιδιωτικούς φορείς.
Μάλιστα, για το θέμα αυτό , κατατέθηκε υπόμνημα της ΟΙΕΛΕ, της Ομοσπονδίας Λειτουργών της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης, που αναδεικνύει το ζήτημα της αγοράς πιστοποιήσεων που δημιουργείται για τους σχολάρχες, σε όλο το φάσμα της ιδιωτικής εκπαίδευσης.
Ένα ξεπούλημα του δημόσιου αγαθού της παιδείας , όπου υπάρχει κίνδυνος να πλημμυρίσουν με παράνομες, ή εκτός προδιαγραφών πιστοποιήσεις από τα ιδιωτικά σχολεία, πέρα από την καταδολίευση διαδικασιών που οδηγούν στην έκδοση προαγωγικών και απολυτήριων τίτλων με αδιαφανή κριτήρια.
Για τις οριακού τύπου πιστοποιήσεις αυτές πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί . Υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος οι νέοι μας να ακριβοπληρώσουν αυτές τις πιστοποιήσεις και να μη τις αναγνωρίζει μετά κανένας .
Και ένας θεσμικός και συστημικός κίνδυνος που πρέπει να επισημάνω. Η πιθανότητα να βρεθούμε εγκαλούμενοι από τα αρμόδια ενωσιακά όργανα και να αντιμετωπίσουμε συνολικό πρόβλημα αξιοπιστίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.
Έθιξα τα θέματα της επιχορήγησης από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας του Ιδρύματος Φουλμπράιτ.
Πέρα από την βαρειά ψυχροπολεμική κληρονομιά και το ρόλο που έπαιξε το ίδρυμα αυτό στο μετεμφυλιακό κράτος, γνωρίζω ότι οι χρηματοδότες του είναι η Κόκα Κόλα και άλλα ανάλογα πολυεθνικά μεγαθήρια. Τι προσφέρει σήμερα αυτό το ίδρυμα ; Δεν μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις δραστηριότητες του στην Ελλάδα αυτά τα οικονομικά μεγαθήρια ;
Προτείνω λοιπόν αντί για τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Φούλμπράιτ να δοθούν από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας επιταγές στους μαθητές για tablet και φορητούς υπολογιστές , αλλά και κάρτες για δεδομένα προκειμένου να ανταπεξέλθουν στο λίαν απαιτητικό πρόγραμμα της τηλεκπαίδευσης που διεξάγεται σήμερα με όρους πρωτοφανούς ταξικής ανισότητας.
Περαιτέρω, αποκαλύφθηκε ο ρόλος του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας. Ο Εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα ήταν αποκαλυπτικός. Μάλιστα, σας καταθέτω και δημοσίευμα από συμπολιτευόμενη εφημερίδα, τη Δημοκρατία της Κυριακής 13-12-2020 , όπου υπάρχει διαφωτιστικό άρθρο όπου αποκαλύπτονται όλες οι δραστηριότητες της προπαγάνδας του Γερμανικού Κράτους στην Ελλάδα με σκοπό την άμβλυνση της Ιστορικής Μνήμης. Βεβαίως , αυτή την απαξία στην ιστορική μνήμη την είδαμε και πολύ πρόσφατα, όταν με απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεότερων Μνημείων , υπό την προεδρία της Κυρίας Υπουργού, αποφασίστηκε η επέκταση του Λατομείου εντός του Ιστορικού Τόπου του Φαραγγιού της Μαρτυρικής Καντάνου.
Άρα η άμβλυνση της ιστορικής μνήμης και η ασέβεια απέναντι στην μεγαλειώδη Εθνική Αντίσταση του Ελληνικού Λαού και ο Ιστορικός αντιφασιστικός τους αγώνας είναι στο στόχαστρο και της Τρόικας του Εξωτερικού και της Τρόικας του Εσωτερικού .
Επιμένουμε να αποσυρθεί το άρθρο 147 , που έρχεται προς κύρωση παράτυπα , χωρίς να πληρούνται οι απαιτήσεις του Συντάγματος, χωρίς την υπογραφή του Υπουργού Εξωτερικών
Αποκαλύφθηκαν όμως πολλά κατά τη συζήτηση με τους φορείς.
Ο πιο φανατικός υποστηρικτής του νομοσχεδίου ήταν ο εκπρόσωπος του ΣΕΒ.
Αφού έτσι και αλλιώς το νομοσχέδιο αυτό είναι φωτοτυπία των προτάσεων του ΣΕΒ και της Εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ.
Ποιος είναι ο στόχος σας :
Να πηγαίνουν όλο και λιγότερα παιδιά των λαϊκών τάξεων στο Λύκειο και στο Πανεπιστήμιο !
Το είπε ο εκπρόσωπος του ΣΕΒ είναι αποτυχία του συστήματός μας να πηγαίνει το 70% των αποφοίτων Γυμνασίου στο Λύκειο , Επαγγελματικό και Γενικό και μόνο το 30 % στην τεχνική εκπαίδευση.
Αν και αποκαλύφθηκε ότι η μοντέρνα τάση στην εκπαίδευση είναι η επιστροφή στη γενική παιδεία και στο σχολείο . Ακόμη και σε χώρες πρωτοπόρες στην τεχνική και επαγγελματική κατάρτιση όπως η Γερμανία και η Φιλανδία. Και αυτό γιατί ο εργαζόμενος σήμερα πρέπει να έχει πέρα από τις δεξιότητες που δίνει η κατάρτιση και πλήθος από γενικές γνώσεις που παρέχει μόνο το σχολείο. Αλλιώς δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις .
Γι’ αυτό ακόμη και αυτές οι χώρες στρέφονται στη μεταλυκειακή τεχνική εκπαίδευση.
Βέβαια , εδώ ισχύει το δόγμα της εμμονής στον αναχρονισμό και στις ιδεοληψίες .
Αν η πραγματικότητα διαψεύδει τα ιδεολογήματα του νεοφιλελευθερισμού τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα.
Ο ΣΕΒ και η Νέα Δημοκρατία επιδιώκουν να αποκλείονται τα παιδιά των λαϊκών τάξεων από την καλλιέργεια και τη μόρφωση. Να βιώνουν την πιο σκληρή πειθάρχηση από την πιο τρυφερή ηλικία με μεθόδους εργαλειοποίησης από το κλασικό εκμεταλλευτικό οπλοστάσιο. Με μεθόδους του στρατού, του εργοστασίου και της φυλακής.
Να οδηγούνται στην ανήλικη απλήρωτη και ανασφάλιστη εργασία και να εκπαιδεύονται σε αυτή το περιβάλλον της χαμηλής ποιότητας και των ακόμη χαμηλότερων προσδοκιών χωρίς όραμα, όνειρο και ελπίδα για το μέλλον.
Εμείς λοιπόν ζητάμε και πάλι την απόσυρση του νομοσχεδίου .
Δεν θα συνεργήσουμε σε οπισθοδρόμηση. Το μέλλον των νέων των λαϊκών τάξεων δεν μπορεί να είναι εκείνο που περιέγραφαν για τους άπορους ανήλικους μαθητευόμενους ο Κάρολος Ντίκενς, ο Γεώργιος Βιζυηνός και ο Μενέλαος Λουντέμης .