Αναρωτιέμαι αν βρίσκομαι στη σωστή Επιτροπή και αν πράγματι συζητάμε νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας σήμερα. Μάλλον στην Επιτροπή Εμπορίου θα έπρεπε να συζητηθεί ένα νομοσχέδιο σαν αυτό.

Το όλο το νομοσχέδιο ομολογεί, με το ίδιο του το περιεχόμενο, ότι έχει ένα και μόνο σκοπό. Ένα κυβερνητικό στέλεχος θα μπορούσε να το εξωραΐσει , να το ορίσει ως «ενίσχυση της εκπαιδευτικής επιχειρηματικότητας».

Εκεί εξαντλείται η νομοθέτησή σας αυτή. Και μάλιστα, με επιδεικτική περιφρόνηση του πολύμορφου κοινωνικού κόστους που θα επιφέρει η εφαρμογή της.

 Όταν το διαβάζεις βλέπεις Εμπόριο, βλέπεις κρατικές και νομοθετικές επεμβάσεις για την προνομιακή εξασφάλιση κερδοφορίας. Μορφωτικές υποθέσεις ή αναβάθμιση της Παιδείας δεν θα βρεις πουθενά.

Πρόκειται για τη γνωστή νεοφιλελεύθερη συνταγή :

Αποδόμηση προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων , με πλήρη αδιαφορία για τις ευδιάκριτες και βέβαιες αρνητικές κοινωνικές συνέπειες.

Και ως προς τον τίτλο του, καμία έκπληξη : Και πάλι “Εκσυγχρονισμός”. Αυτή η μαγική λέξη, που ταιριάζει και χρησιμοποιείται παντού, χωρίς κανείς να χρειάζεται κανείς να ορίσει το πραγματικό της περιεχόμενο.

Καταβάλλουμε ειλικρινή προσπάθεια, κυρία Υπουργέ, να συνεισφέρουμε, όσο μπορούμε, δημιουργικά από την αντιπολιτευτική μας θέση, ανταποκρινόμενοι στον κοινοβουλευτικό μας ρόλο. Εξάλλου, στην πολιτική λογική μας, η αντιπολίτευση δεν αποτελεί επ’ ουδενί αυτοσκοπό. Πραγματικά, θα ευχόμασταν να αντιμετωπίζαμε νομοθετικές πρωτοβουλίες στη θετική κατεύθυνση και να συμμετείχαμε στην όλη διαδικασία με διορθωτικές και μόνο παρατηρήσεις.

Εδώ, όμως, δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι τέτοιο.

Εδώ θέλετε να επικυρώσουμε μία εξωθεσμική πρωτοβουλία πρωτοφανούς εξυπηρέτησης συγκεκριμένων συμφερόντων.

Φαίνεται ότι μια δράκα επιχειρηματιών θέλει να νομοθετήσει, χρησιμοποιώντας απλώς ως εργαλεία τους πολιτειακούς θεσμούς.

Και , δυστυχώς  -εκτός απροόπτου- μάλλον θα τα καταφέρει : Η εκτελεστική εξουσία εμφανίζεται προκλητικά πρόθυμη και η νομοθετική εξουσία, μέσω της δεδομένης κυβερνητικής πλειοψηφίας, θα νομιμοποιήσει θεσμικά το αποτέλεσμα, ευτελίζοντας για μία ακόμη φορά τη λειτουργία της δημοκρατίας μας.

Κυρία Υπουργέ, ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας.

Δεν έχουμε εδώ μία κυβερνητική νομοθετική πρωτοβουλία. Η κυβερνητική συμμετοχή είναι απλώς συμπληρωματική – αν και απολύτως αναγκαία, για τη θεσμική νομιμοποίησή της.

Και η απλή, ακόμα, ανάγνωση του νομοσχεδίου, για κάποιον που έχει επαφή με το αντικείμενο, δίνει την εικόνα ότι δεν πρόκειται για το προϊόν μας κάποιας θεσμικής νομοπαρασκευαστικής διαδικασίας. Δεν συμμετείχε κάν στη διαμόρφωσή του η διοικητική εμπειρία και τεχνογνωσία των Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας.

Και όσο παραπάνω θες να το μελετήσεις, τόσο ενισχύεται το συμπέρασμα : Είναι εμφανές ότι πρόκειται για διατάξεις που έχουν εκπονήσει άξιοι νομικοί εκπρόσωποι συγκεκριμένων επιχειρηματιών, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Άλλοι τους λένε σχολάρχες, αλλά μάλλον και οι ίδιοι θεωρούν τον όρο παρωχημένο. Η επιχειρηματικότητά τους δεν θέλουν να καθορίζεται από τον τρόπο που λειτουργεί – ή πρέπει να λειτουργεί - ένα σχολείο.

Θα ήθελα, ειλικρινά, να μπορούσατε να με πείσετε για το αντίθετο από αυτό που είναι προφανές : Εδώ, η νομοθετική πρωτοβουλία ανήκει ουσιαστικά σε άλλους και οι δημοκρατικοί θεσμοί χρησιμοποιούνται απλώς ως όχημα για την επίτευξη του ιδιοτελούς στόχου τους.

Και , μέχρι να μας πείσετε γι’ αυτό , εμείς θα έχουμε το δικαίωμα να μένουμε στη βεβαιότητα του αρχικού μας συμπεράσματος.

Και, αν αυτό είναι αληθές, τότε τα πράγματα είναι πολύ άσχημα :

Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να ευτελίζει με τέτοιο τρόπο τους πολιτειακούς θεσμούς και τις συνταγματικές διαδικασίες. Είναι έξω από τη λειτουργία της Δημοκρατίας και είναι έξω και από τη Συνταγματική λογική, η νομοθέτηση μονομερώς υπαγορευμένων διατάξεων.

Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, η ίδια η Κυβέρνηση έχει την απόλυτη πολιτική ευθύνη (και) για αυτήν τη νομοθέτηση. Η Κυβέρνηση αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη, τόσο ως εκτελεστική εξουσία (και ιδιαίτερα μέσω των προσώπων των αρμοδίων Υπουργών και του Πρωθυπουργού) όσο και ως κοινοβουλευτική πλειοψηφία, που αυτοδύναμα νομοθετεί.

Το νομοσχέδιο είναι απροσχημάτιστα ειλικρινές στην κατεύθυνσή του και στην ουσία του : Υποβάθμιση της δημόσιας εποπτείας και αποδυνάμωση κάθε άλλου συναφούς θεσμικού πλαισίου, στο βωμό της θεσμοποιούμενης ανέλεγκτης παντοδυναμίας του ιδιοκτήτη του ιδιωτικού σχολείου. (Αν και, τη λέξη σχολείο το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θέλει – μάλλον – να την ξεχάσουμε).

Ο τίτλος του νομοθετήματος θα έπρεπε να είναι «Πλήρης Αναβάθμιση της Ιδιοκτησίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων».

Προφανώς , θα αναφερθούμε στις ειδικότερες διατάξεις του νομοσχεδίου στην επόμενη συζήτηση.

Έχετε όμως μία πρώτη σημαντική αντίφαση, που δεν θα μπορέσετε να την υπερβείτε.

Δεν είναι δυνατόν να παραβλέπετε ότι η Ιδιωτική Εκπαίδευση αποτελεί τον έναν από τους δύο πυλώνες των υποδομών Παιδείας στη χώρα μας – όπως και οπουδήποτε αλλού.

Εκδίδει τίτλους σπουδών, ισότιμους με αυτούς των δημοσίων σχολείων. Κι όλοι μπορούμε να καταλάβουμε ποια ουσιαστική αξία θα έχουν οι τίτλοι σπουδών που εκδίδονται με βάση διαδικασίες που καθορίζει η θεσμοθετούμενη κυριαρχία της επιχειρηματικής λογικής.

Εσείς, ακριβώς, θέλετε σήμερα να θεσμοθετήσετε την απόλυτη κυριαρχία της επιχειρηματικής σκοπιμότητας, και μάλιστα με την πιο στενή της έννοια, σε όλη τη δομή της ιδιωτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Οι παιδαγωγικοί και εκπαιδευτικοί όροι απουσιάζουν εντελώς από αυτό το νομοσχέδιο. Είναι δυνατόν αυτό να το θεωρείτε εκσυγχρονισμό ;

Αυτό θα ήταν υπό κανονικές συνθήκες αδιανόητο.

Γι’ αυτό και η μόνη δυνατή ερμηνεία είναι οι ανεπίτρεπτες σχέσεις αλληλεξάρτησης που προανέφερα.

Σας Καλώ και πάλι να μας πείσετε για το αντίθετο.

Οπωσδήποτε, δεν αρκεί για τη δικαιολόγηση τέτοιας νομοθέτησης η παιδαριώδης επίκληση οποιουδήποτε δήθεν φιλελεύθερου ιδεολογήματος.

Θα αναφέρω, ενδεικτικά και μόνο , ορισμένες χαρακτηριστικές ρυθμίσεις που θέλετε να εισάγετε με αυτό το νομοσχέδιο :

Άλλη μία επικοινωνιακά προβαλλόμενη λέξη, χωρίς προσδιορισμένο περιεχόμενο, είναι η περίφημη αξιολόγηση. Θέλετε να προβλέπει ο νόμος ότι «Η εφαρμογή πρόσθετων κριτηρίων αξιολόγησης από τα ιδιωτικά σχολεία είναι δυνατή». Αυτό είναι νόμος κα Υπουργέ ; Προβλέπετε καθορισμό κριτηρίων χωρίς έλεγχο, χωρίς έγκριση, χωρίς κάν υποχρέωση σύνταξης πλαισίου αξιολόγησης, χωρίς διαδικαστικές προβλέψεις και χωρίς καμία πιστοποίηση. Γνωρίζετε ότι αυτό δεν μπορεί να συνιστά πραγματική αξιολόγηση, με καμία έννοια.

Αντίστοιχη θεσμοθέτηση ανέλεγκτης δράσης θέλετε να θεσμοθετήσετε και με την πλήρη απελευθέρωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων , χωρίς καμία θεσμική εγγύηση για την εκπαιδευτική και παιδαγωγική τους αξία.

Ελεύθερες και απεριόριστες απολύσεις των διδασκόντων, κατά την αποκλειστική βούληση του ιδιοκτήτη, χωρίς καμία θεσμική εγγύηση για τη νομιμότητα ή την καταχρηστικότητά της, με μόνη την παραπομπή στις - αναπόφευκτες ούτως ή άλλως – δικαστικές καλένδες. Η ιστορία θα γράψει ότι οι επιπτώσεις τέτοιων προβλέψεων στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι απλώς αδιάφορες για τον νομοθέτη.

Οικειοθελής μείωση της απασχόλησης και των αποδοχών του προσωπικού. Τι θα πει οικειοθελής κα Υπουργέ ; Θέλετε να επιβεβαιώσετε το σχήμα του λαϊκισμού ότι οι πολιτικοί αγνοούν τις πραγματικές συνθήκες της κοινωνικής ζωής ; Απλώς, υποκρίνεστε ότι αγνοείτε τις σχέσεις εξάρτησης που αναπτύσσονται στην επαγγελματική απασχόληση, με βάση τις ανάγκες επιβίωσης. Αυτό το “οικειοθελής” αποτελεί – θα μου επιτρέψετε να πω – απαράδεκτη νομοθετική υποκρισία.

Και κλείνω με την προβλεπόμενη επιχειρηματική επέκταση των ιδιωτικών σχολείων. Μέχρι και ξενοδοχειακές υπηρεσίες προβλέπετε. Με την εξασφαλισμένη επέκταση της απασχόλησης, χάρη στις απολύτως ελαστικοποιημένες εργασιακές σχέσεις.

Χαρακτηριστικό της μονομέρειας της νομοθέτησής σας είναι και το ζήτημα με τα φροντιστήρια Ξένων γλωσσών. Καταδικάζετε μία ολόκληρη επαγγελματική και επιχειρηματική τάξη, αφού τις επιβάλλετε συνθήκες αδυσώπητου και αθέμιτου, άνισου ανταγωνισμού.

 Έτσι, ερχόμαστε πάλι εκεί από όπου ξεκινήσαμε : Νομοθετείτε στοχευμένα περιφρονώντας το βαρύ – και αχρείαστο – κόστος στην κοινωνία.

Είναι περιττό να πω ότι για προφανείς λόγους αρχών δεν υπάρχει καμία άλλη δυνατότητα για μας εκτός από την καταψήφιση του νομοσχεδίου.