Αμέσως μετά την τραγωδία των Τεμπών κατέθεσα ειδικά αιτήματα για τη σύγκληση εκτάκτων ειδικών συνεδριάσεων των αρμοδίων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών, για την άμεση αντιμετώπιση όλων των σχετικών ζητημάτων.
Όχι μόνο για την απόδοση ευθυνών αλλά και για την εκπλήρωση της στοιχειώδους υποχρέωσής μας απέναντι στην κοινωνία , για αποκατάσταση μιας αποδεκτής κανονικότητας στον τομέα των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα. Επεσήμανα ότι έχουμε πια ένα αδιανόητο γεγονός, που δεν αφήνει περιθώρια για αναβολές και υπεκφυγές !
Πριν αλέκτωρ λαλήσαι τρις’ , φέρνετε σαν μοναδικό θέμα στη σημερινή συνεδρίαση, στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, «την πορεία και την εξέλιξη των έργων της σύμβασης 717 για την τηλεδιοίκηση – σηματοδότηση» του ΟΣΕ.
Σοβαρά, κ. Μητσοτάκη, κ. Γεραπετρίτη, κ Τασούλα, μόνο για τη σύμβαση 717 θα μιλήσουμε εδώ;
Όχι για την διαχρονική υποχρηματοδότηση,
Όχι για την πολιτική και πρακτική πολύχρονης απο-επένδυσης που έφερε την κατάρρευση του συστήματος,
Όχι για τη συνειδητή και πολιτικά αποδεκτή από εσάς πλήρη απαξίωση – αν όχι και καταστροφή – των υποδομών.
Όχι για το κομματικό πελατειακό σας σύστημα και για το χυδαίο παραμύθι της αξιοκρατίας σας – που εδώ είδαμε, με τον πιο δραματικό τρόπο, πως ακριβώς υλοποιείται στην πράξη.
Ούτε για την ολέθρια πολιτική της σκόπιμης και μεθοδευμένης απαξίωσης του δημόσιου τομέα, την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και των μνημονίων, που υπηρετείτε όλες οι κυβερνήσεις εδώ και 13 χρόνια.
Δεν θέλετε να μιλήσουμε , λοιπόν, για όλο το πλέγμα των αιτιών που οδήγησαν σε αυτή την τραγωδία.
Και αυτό αποτελεί συνειδητή επιλογή του κυβερνητικού σας συστήματος ! Ακριβώς γιατί έχετε πλήρη συνείδηση των ευθυνών σας και θέλετε να τις αποκρύψετε!
Μέσα στην κυβερνητική ακραία ιδιοτέλεια, απέναντι σε ένα τέτοιο έγκλημα, μόνη σας προτεραιότητα είναι η αυτοπροστασία σας !
Είστε – και πάλι, ξανά – τόσο λίγοι απέναντι στις περιστάσεις ! Και θα λέγαμε και θλιβεροί , εάν δεν ήσασταν πραγματικά εξοργιστικοί !
Όλα τα τελευταία χρόνια υπήρξαν σήματα κινδύνου από πολλές πλευρές για την εντελώς προβληματική κατάσταση των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών στη χώρα μας – σε όλες της πτυχές της,
Για να είμαστε ξεκάθαροι, πρέπει να πούμε το προφανές που δεν επιδέχεται ούτε αμφιβολία ούτε δικαιολογίες : Το έγκλημα στα Τέμπη έχει πολλούς αυτουργούς.
Και δεν είναι μόνο οι τυχόν εμπλεκόμενοι σε αυτό εργαζόμενοι (σταθμάρχες, ίσως μηχανοδηγοί κ.λπ.). Είναι και οι Διοικήσεις των Οργανισμών – και της ιδιωτικής εταιρείας – αλλά και η πολιτική ηγεσία, του Πρωθυπουργού, πρωτίστως, συμπεριλαμβανομένου.
Και εάν οι πρώτοι, οι εργαζόμενοι που τυχόν ευθύνονται, έχουν υπαιτιότητα σε βαθμό αμέλειας, έστω, πιθανόν, κάποιοι και βαρειάς αμέλειας.
Όλοι οι υπόλοιποι, όμως, οι Διοικήσεις και το πολιτικό – κυβερνητικό προσωπικό έχουν βαρύτερη υπαιτιότητα : Οι νομικοί το λένε δόλο , ενδεχόμενο δόλο.
Γιατί είχαν όλα τα στοιχεία για να προβλέψουν την πιθανότητα ενός τέτοιου τραγικού αποτελέσματος αλλά συνέχιζαν την πεπατημένη πρακτική τους, ακριβώς επειδή αποδέχονταν απόλυτα ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Και γιατί είναι προφανές ότι αν δεν το αποδέχονταν θα είχαν κάνει εντελώς διαφορετικά πράγματα στις θητείες τους.
Είναι βέβαιο ότι και είχατε – και έχετε – πλήρη συνείδηση των διαχρονικών πολιτικών σας. Γι’ αυτό και αντιδράτε με αυτόν τον τρόπο.
Ο δόλος σας τώρα δεν είναι απλώς ενδεχόμενος – είναι Άμεσος δόλος, για την απόκρυψη των ευθυνών.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που σας λείπει είναι μια στοιχειώδης αίσθηση ευθύνης απέναντι στην κοινωνία – Και τότε – και πάντα – και τώρα !
Και αυτό που σας καθορίζει σήμερα είναι μόνο η αυτοάμυνα ενός κλειστού συστήματος εξουσίας, που καταχράται ή και καταπατά τους δημοκρατικούς θεσμούς, με μόνο αυτοσκοπό τη διάσωση και τη διαιώνισή του.
Βγείτε εκεί έξω – χωρίς 5 κλούβες ΜΑΤ γύρω σας !
Πείτε στον κόσμο τι ακριβώς κάνουμε εδώ σήμερα – γιατί από το σύστημα ενημέρωσης δεν θα το μάθουν. Θα έχουν μόνο μία θολή εικόνα – ότι, τάχα, κάτι κρίσιμο διερευνούμε.
Και ρωτήστε τον κόσμο, λοιπόν, τι ακριβώς περιμένει από τέτοιες διαδικασίες !
Η αλήθεια είναι ότι την απάντηση την ξέρετε ήδη !
Οι συνειδητές πολιτικές επιλογές, που υπηρετήσατε όλοι, διαδεχόμενοι ο ένας τον άλλον, καθορίζουν και τις σημερινές ανομολόγητες ενοχές σας!
Και τώρα, ο κ. Πρωθυπουργός μιλάει για θυσίες… Δεν μας το είχατε πει, όμως, από την αρχή, ότι ο Μινώταυρος του επιτελικού σας Κράτους θα απαιτούσε να θυσιάζονται ζωές για να βάζετε, μετά, πάνω από αυτές, δήθεν “προσωπικά στοιχήματα”.
Σήμερα, λοιπόν, κλήθηκαν, σε ακρόαση ο παραιτηθείς Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής, και συγκεκριμένοι μόνο πρώην Υπουργοί. Ειδικότερα ο κ. Χρήστος Σπίρτζης, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο σημερινός Υπουργός Επικρατείας, ο κ. Γιώργος Γεραπετρίτης.
Και όλοι αυτοί, για να μας μιλήσουν μόνο για την εξέλιξη των έργων της σύμβασης 717, για την τηλεδιοίκηση.
Αλήθεια : Γιατί δεν κλήθηκαν και οι Υφυπουργοί, που είχαν αντίστοιχη αρμοδιότητα ; Εμείς λέμε ότι πρέπει οπωσδήποτε να κληθούν!
Επίσης, θα έπρεπε να έχουν κληθεί και η ΕΡΓΟΣΕ και η ΓΑΙΑΟΣΕ. Η πρώτη για τα έργα που δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα και η δεύτερη για τη διαχείριση του στόλου των οχημάτων που κατέχει και τη διαθέτει (υποχρεωτικά) στην Hellenic Train, χωρίς αναβάθμιση με σύγχρονα συστήματα.
Επιπλέον, δεν κλήθηκε η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, ούτε εκπρόσωποι του Σωματείου Μηχανοδηγών του ΟΣΕ, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών και της Πανελλήνιας Ένωσης Σταθμαρχών ΟΣΕ. Η θέση μας είναι ότι πρέπει να κληθούν και αυτοί.
Εμείς είναι αδύνατον να υποκριθούμε ότι αποκλειστικό αντικείμενο εξέτασης είναι η σύμβαση 717.
Ο ελληνικός σιδηρόδρομος λειτουργούσε επί δεκαετίες χωρίς σύστημα τηλεδιοίκησης και δεν είχε ποτέ ξανά τέτοιους είδους και τέτοιους μεγέθους τραγικό δυστύχημα. Υπενθυμίζω ότι πολύνεκρο δυστύχημα έχουμε να ζήσουμε από το 1972 – πάνω από 50 χρόνια!
Αντίστοιχα, δεν πρόκειται να αποδεχθούμε και το καθορισμένο από την προπέτεια του Πρωθυπουργού πλαίσιο του διαβόητου «ανθρώπινου λάθους» ως μόνης αιτίας.
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, δεν θα αποδεχθούμε την τη συσκότιση και διάχυση των ευθυνών ούτε την πρακτική του αναίσχυντου εμπαιγμού της ελληνικής κοινωνίας.
Θα θέσουμε , λοιπόν, ερωτήματα προς όλους, αναμένοντας σαφείς απαντήσεις αναφορικά με τη θητεία του καθενός :
Ποιοι παράγοντες και διαδικασίες εξασφαλίζουν, κατά την άποψή σας, την ασφάλεια των μεταφορών στο σιδηροδρομικό μας δίκτυο;
Η σύμβαση 717 από μόνη της εξασφαλίζει ασφαλείς μεταφορές στο σιδηροδρομικό μας δίκτυο; Και σε ποιες μελέτες ή πραγματογνωμοσύνες βασίζεται η κρίση σας αυτή;
Ενδεικτικά :
Πέρα από το σύστημα τηλεδιοίκησης, πόσο ρόλο παίζει το είδος και το επίπεδο της εκπαίδευσης που λαμβάνουν οι κρίσιμοι κλάδοι όπως σταθμάρχες, κλειδούχοι, μηχανοδηγοί, πριν τους ανατεθεί υπηρεσία και τεθούν στην ευθύνη τους ζωές χιλιάδων ανθρώπων καθημερινά;
Πέρα από το σύστημα τηλεδιοίκησης, πόσο ρόλο παίζει η δραματική υποστελέχωση και οι ελλείψεις προσωπικού στα τρένα;
Είναι αλήθεια ότι οι προβλεπόμενες θέσεις σταθμαρχών στον ΟΣΕ είναι 400 – και ότι υπηρετούν μόλις 125 – στους οποίους προστίθενται άλλοι 78 με μπλοκάκι;
Πως εκπαιδεύεται αυτή τη τελευταία κατηγορία; (χρόνος και περιεχόμενο εκπαίδευσης).
Υπάρχει δοκιμαστική περίοδος υπηρεσίας ; Υπάρχει υποχρεωτική παρουσία και άλλων στην κάθε βάρδια στην αρχή της υπηρεσίας τους – και για ποια περίοδο ;
Πόσο σημαντική θα ήταν η υποχρεωτική συνυπηρέτηση, στη βάρδια, των νέων μαζί με έμπειρους σταθμάρχες , για την εμπέδωση της αναγκαίας εμπειρίας και σε κανονικές συνθήκες και σε συνθήκες πίεσης ;
Υπάρχει ο αντίστοιχος αριθμός προσωπικού στα τρένα μας, ώστε να μπορούν να εφαρμόζονται αυτά τα προφανώς αναγκαία ;
Πέρα από το σύστημα τηλεδιοίκησης, γιατί ο ελληνικός σιδηρόδρομος είναι μάλλον ο μοναδικός παγκοσμίως που λειτουργεί τόσα χρόνια χωρίς Αρχή Διερεύνησης Ατυχημάτων ;
Ποιος έχει την ευθύνη ανάλυσης ατυχημάτων και δυστυχημάτων , την ευθύνη για την υπόδειξη και τον έλεγχο υλοποίησης των αναγκαίων προσαρμογών για αποφυγή τους, με βάση την εμπειρία κάθε συμβάντος;
Επίσης : Υποτίθεται ότι τώρα ψάχνουμε τι έγινε με την σύμβαση 717 και τα πανάκριβα συστήματα που προβλέπονται στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές.
Γιατί δεν ρωτάμε : Γιατί δεν έχει γίνει τίποτα για τις απλές εφαρμογές της σύγχρονης τεχνολογίας, που θα μπορούσαν να έχουν αποτρέψει το δυστύχημα;
Όλοι αναφέρουν ότι ο άτυχος μηχανοδηγός της επιβατικής αμαξοστοιχίας προσπαθούσε να καλέσει από το κινητό του στο κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας της Hellenic Train – και ήταν αδύνατο, επειδή δεν υπήρχε σήμα…
Έψαξε κανείς την σύμβαση του Ελληνικού Δημοσίου με τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας για τη χρήση του φάσματος 4G ; Μήπως εκεί προβλεπόταν η κάλυψη του σιδηροδρομικού δικτύου, και ιδίως του άξονα Αθήνα Θεσσαλονίκη, και σε ποσοστό μάλιστα 95% ; Γιατί αυτό δεν έχει γίνει ;
Είναι αλήθεια ότι στο δίκτυο των ελληνικών σιδηροδρόμων, με μήκος γραμμών 2,5 χιλιάδες χιλιόμετρα υπάρχουν 1.200 ισόπεδες διαβάσεις ; (δηλαδή μία ισόπεδη κάθε δύο χιλιόμετρα κατά μέσο όρο);!
Είναι αλήθεια ότι έχουμε, επίσης κατά μέσο όρο, περίπου 20 νεκρούς – κάθε χρόνο – σε δυστυχήματα στις ισόπεδες διαβάσεις ; Αυτές είναι ζωές που δεν έχουν αξία ;
Εάν λαμβάνονται τα ενδεδειγμένα μέτρα αποφυγής, γιατί ο αριθμός αυτός παραμένει σχεδόν σταθερός κάθε χρόνο ;
Είναι αλήθεια ότι Το χειροκίνητο σύστημα είναι απολύτως ασφαλές με δύο προϋποθέσεις: 1ον) Πιστή τήρηση του κανονισμού και 2ον) Επαρκή στελέχωση θέσεων σταθμαρχών και κλειδούχων με σωστή εκπαίδευση και εμπειρία ;
Έχετε συγκεκριμένες παρατηρήσεις για ατέλειες και ελλείψεις του Γενικού Κανονισμούς Κίνησης των Σιδηροδρόμων, όπως αυτός ισχύει σήμερα;
Η ερώτησή μου αναζητά ΄συγκεκριμένες παρατηρήσεις’ και όχι γενικόλογες διατυπώσεις του τύπου «πάντα υπάρχει περιθώριο για βελτίωση», «οπωσδήποτε θα υπάρχουν σημεία…» και άλλα τέτοια παρόμοια!
Ποιοι είναι οι κανόνες αξιοκρατίας που εφαρμόζονται για την πρόσληψη και απασχόληση προσωπικού, ιδίως σε θέσεις κρίσιμες για την ασφάλεια των συγκοινωνιών στα τρένα;
Είναι αλήθεια ότι το σημερινό οργανόγραμμα του ΟΣΕ, με βάση τον Προκρούστη των μνημονίων, προβλέπει συνολικά μόνο 2.100 θέσεις και από αυτές καλύπτονται μόλις 745, με προσωπικό περασμένης ηλικίας που πλησιάζει στη σύνταξη ;
Ποιοι έχουν τις ευθύνες για αυτή τη διαμορφωμένη, πια, κατάσταση ;
Θεωρείτε εύλογο και αποδεκτό η ασφάλεια των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών να εξαρτάται από το ισόβιο αλάθητο του κάθε εργαζόμενου (π.χ. σταθμάρχη, κλειδούχου, μηχανοδηγού), σε όλες του τις βάρδιες, χωρίς καμία άλλη δικλείδα ασφαλείας, πριν από το σύστημα τηλεδιοίκησης ;
Είναι δυνατόν να μας πείσετε ότι η κακοδαιμονία των ελληνικών σιδηροδρόμων οφείλεται δήθεν – και πάντως σε σημαντικό βαθμό – στις κλοπές υλικού ;
Πέρα από το προφανές, ποιος έχει την ευθύνη φύλαξης και αν υπάρχει το αντίστοιχα αναγκαίο προσωπικό… Επίσης, γιατί δεν έχουν γίνει καν περιφράξεις για την αποτροπή των κλοπών, αν και το κόστος θα ήταν πολύ μικρότερο από τα υπερκέρδη των εργολάβων, 30 χρόνια τώρα, στα έργα των σιδηροδρόμων ;
Αποδίδετε, μάλιστα, τις κλοπές στους Ρομά. “Αυτοί φταίνε”, λοιπόν, για να θυμηθούμε, υποχρεωτικά, τους στίχους από ένα τραγούδι του Κώστα Χατζή:
Δέκα αλήθειες αν θα πεις / δέκα φορές θα σταυρωθείς / Και τότε οι άνθρωποι θα πουν ξανά / Γύφτοι, Γύφτοι τα φτιάξαν τα καρφιά !
Θεωρείτε εύλογο, στην παρούσα φάση, να σταματήσει τη λειτουργία των ελληνικών σιδηροδρόμων ή να καταδικαστούν σε μακροπρόθεσμη υπολειτουργία ;
Μήπως είναι αυτό μία έμπρακτη κυβερνητική ομολογία πλήρους αποτυχίας ; ότι δεν είναι σε θέση και δεν έχει την ικανότητα να διαχειριστεί στοιχειωδώς αυτόν τον τομέα των συγκοινωνιών ;
Σε κάθε περίπτωση, ζητάμε από όλους να σταθμίσετε και να εκφράσετε εδώ, με ειλικρίνεια και όσο θάρρος έχετε, τις ευθύνες σας για την πολιτική που υπηρετήσατε σε αυτόν τον τομέα, που έφερε αυτό το προδιαγεγραμμένο τραγικό αποτέλεσμα.
Όμως αυτό, με την πραγματική πολιτική σας ευθύνη – και όχι με την προβολή προσωπικών συναισθημάτων του τύπου «είμαι βέβαιος ότι κανείς από εμάς δεν ήθελε να συμβεί κάτι τέτοιο».
Σας ευχαριστώ!
Δευτέρα, 20 Μαρτίου 2023 και ώρα 10.00΄ - Αίθουσα Γερουσίας,
Συνεδρίαση Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας
Ακρόαση, με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών, των πρώην Υπουργών
Υποδομών & Μεταφορών κ. Κων/ Αχ. Καραμανλή, Χρ. Σπίρτζη & Μ. Χρυσοχοΐδη,
καθώς και του Υπουρογύ Επικρατείας αρμόδιου και για ζητήματα Υποδομών και Μεταφορών κ. Γεώργιου Γεραπετρίτη,
σχετικά με την πορεία και την εξέλιξη των έργων της σύμβασης 717 για την τηλεδιοίκηση – σηματοδότηση