Σοφία Σακοράφα: Μια γυναίκα μάχημη, δια βίου, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής της. Μιλά για τον δικό της τρόπος ζωής. Μϊα συνέντευξη με τη δημοσιογράφο Κατερίνα Νίνιού, αποκλειστικά για το flash.gr
Σοφία Σακοράφα: Aγωνίζεται με την ίδια συνέπεια για τα μικρά και τα μεγάλα μια ζωή. Για τα απλά καθημερινά έως τα μεγάλα και διεθνή, για το τώρα αλλά και το αύριο. "Το δίκιο του αγώνα" δεν φαίνεται να της στέρησε πολλά, όπως λέει το τραγούδι, διότι, όπως έχει αναφέρει στο παρελθόν, όταν κάνεις αυτό που αγαπάς δεν το ζεις σαν θυσία, όσο απαιτητικό και να είναι. Είναι γεγονός ότι ως άνθρωπος είναι φτιαγμένη από ανθεκτικό υλικό. Μέσα από τις απαντήσεις της μας δίνει τη χαρά να διακρίνουμε την τρυφερότητά της και να διαπιστώσουμε ότι ένα ανθεκτικό κράμα ψυχής εμπεριέχει όλα τα αισθήματα.
Στο ξεκίνημα των πολλών μαχών που ακολούθησαν και που συνεχίζονται
Κυρία Σακοράφα, μια πρώην αθλήτρια βουλευτής, η κυρία Δούνια, είχε την εύστοχη ιδέα να παραδώσει τη σκυτάλη των συνεντεύξεων σε εσάς. Μία γυναίκα που έχει κάνει ισχυρή εγγραφή στη μνήμη των συμπολιτών σας ως κορυφαία ακοντίστρια. Στη ζωή σας γενικά, πόσο μακριά στοχεύσατε;
Κατ’ αρχήν να ευχαριστήσω την κυρία Δούνια. Και, με αυτήν την ευκαιρία, θα ήθελα να κάνω μια επισήμανση. Χωρίς καμία διάθεση φιλοφρόνησης, θέλω να τονίσω ότι η κυρία Δούνια, μια νέα Βουλευτής, με την αξιοπρεπή και παραγωγική παρουσία της στο Κοινοβούλιο, διαψεύδει στην πράξη την άποψη, που τεχνηέντως καλλιεργείται, ότι οι «επώνυμοι» εκλέγονται Βουλευτές μόνο λόγω της αναγνωρισιμότητάς τους και όχι με γνώμονα τις ικανότητές τους.
Τώρα, όσον αφορά στο πόσο μακριά στόχευσα στη ζωή μου. Ξέρετε γενικά στη ζωή υπάρχουν δύο επίπεδα, το πρώτο είναι το όνειρο, το όραμα, αυτό που θα ήθελες να πετύχεις. Το δεύτερο είναι τα σκαλοπάτια, τα βήματα που πρέπει να κάνεις, για να το πετύχεις. Το μυστικό μου, αν θέλετε, ήταν ότι θεωρούσα και αξιολογούσα κάθε βήμα σαν να ήταν ο τελικός στόχος. Το πόσο μακριά έφτασα είναι το άθροισμα όλων αυτών των μικρών βημάτων.
Θεωρώ ότι οι γονεϊκοί κανόνες σχετίζονται με την μετέπειτα αξιακή σταθερότητα ενός ενήλικα. Εσείς από τι οικογένεια προέρχεστε; Εννοώ οι γονείς ήταν άνθρωποι που έθεταν αυστηρούς κανόνες;
Τους γονείς μου θα τους χαρακτήριζα βιοπαλαιστές, με την κυριολεκτική έννοια της λέξης, αλλά και το βάρος που φέρει κάθε συνθετικό της. Όσον αφορά στο αξιακό τους υπόβαθρο, ήταν αδιαπραγμάτευτο. Παράλληλα όμως, κι αυτό ίσως είναι το εντυπωσιακό, ήταν δύο άνθρωποι με απόψεις και συμπεριφορά πολύ μπροστά από την εποχή τους και σίγουρα έξω από το πλαίσιο των καταπιεστικών αντιλήψεων μια μικρής επαρχιακής πόλης, όπως τα Τρίκαλα. Ξέρετε, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, ήταν ελάχιστα τα κορίτσια που έκαναν αθλητισμό. Ο «χώρος» ήταν ανδροκρατούμενος - ιδίως δε στις ρίψεις- και η γενικότερη κυρίαρχη, τότε, νοοτροπία δεν βοηθούσε. Εγώ, λοιπόν, από δεκατριών ετών έκανα τις προπονήσεις μου, επί ώρες, στο στάδιο, με απόλυτη στήριξη από τους γονείς μου και χωρίς κανέναν «έλεγχο». Ήταν αυτό, λοιπόν, το περιβάλλον, που με στήριξε και με ώθησε να προχωρήσω.
Μία γνωστή φωτογραφία με ιστορία: η Σ. Σακοράφα με τις συναθλήτριές της Παλλαντζά Ευαγγελίτσα και Κική Μπίχτα, σε προπόνηση στο στάδιο των Τρικάλων το 1976.
Πολλές φορές η συνέπεια εκλαμβάνεται και ως ένα είδος σκληρότητας. Τουλάχιστον έτσι καταγράφεται στα μάτια τρίτων. Η δημόσια εικόνα σας συμπεριλαμβάνει το ανέμελο στοιχείο του χαρακτήρα σας; Ή δεν σας διακρίνει μεγάλη δόση ανεμελιάς; Σας ερωτώ επειδή εκπέμπετε έναν δωρικό ρυθμό ως άνθρωπος.
Αναφέρεστε, όπως αντιλαμβάνομαι, στη δημόσια παρουσία μου. Ο χαρακτηρισμός σας πλησιάζει την πραγματικότητα. Θεωρώ υποχρέωσή μου η δημόσια παρουσία μου να αντιστοιχεί με ακρίβεια, κάθε φορά, στο ρόλο που υπηρετώ, χωρίς καμία υποκρισία αλλά και πάντα με επίγνωση της θέσης μου. Στις ιδιωτικές μου στιγμές, φυσικά, υπάρχει η «ανεμελιά», που δημιουργεί η ασφάλεια του περιβάλλοντος οικείων και φίλων.
Είσθε η μόνη βουλευτής που δεν θα ρωτήσουμε αν βιώσατε την αντιπαλότητα λόγω φύλου. Θα σας ρωτήσουμε όμως αν σας είναι ορατή εντός του κοινοβουλίου, ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης.
Κι όμως, την αντιπαλότητα τη βίωσα. Δεν επέτρεψα όμως, αυτή η «φυλετική» αντιπαλότητα να καθορίσει και τη συμπεριφορά μου.Μη γελιόμαστε όμως. Απέχουμε πάρα πολύ από την ισότητα των φύλων, όχι τόσο στο νομικό πλαίσιο κ.λπ., κ.λπ., αλλά, ιδίως, όσον αφορά στην αντίληψη και την κουλτούρα και των δύο φύλων. Μέχρι να πάψει, έστω και ασυνείδητα, το πρώτο κριτήριο να είναι το φύλο, φοβάμαι ότι θα χρειαστεί να περάσουν αρκετές ακόμα γενιές. Το Κοινοβούλιο, ως χώρος - καθρέφτης της κοινωνίας, δεν μπορεί να αποτελεί «φωτεινή» εξαίρεση.
Υπάρχουν προορισμοί που μας προκαλούν μια ανεξήγητη οικειότητα, ως να έχει προηγηθεί μια εμπειρία μαζί τους. Εσείς πολυταξιδεμένη και κοσμοπολίτισσα, ποια χώρα αγαπήσατε με ιδιαίτερο τρόπο;
Μετά από πάρα πολλά ταξίδια σχεδόν σε όλον τον κόσμο, η αίσθηση που έχω είναι ότι, τελικά, οι χώρες είναι οι άνθρωποί τους.
Αγάπησα τη Γάζα και όλη την Παλαιστίνη, μέσα από τα χαμόγελα των παιδιών στα ερείπια των βομβαρδισμών και τα φαλάφελ που μοιραστήκαμε. Αγάπησα τη Βολιβία, όταν στεκόμουν μαζί με τους Ινδιάνους στην ουρά για να ψηφίσουν και έβλεπα στα μάτια τους αυτή την περηφάνεια για αυτό που είχαν κατακτήσει. Και είναι ατελείωτος ο κατάλογος. Περιττεύει να πω ότι αγαπώ την πατρίδα μου, τον τόπο μου, για τους ανθρώπους της. Που ακόμα νοιαζόμαστε και δεν αδιαφορούμε για τον άλλον. Που προσφέρουμε «ένα ποτήρι νερό» χωρίς να το «χρεώσουμε».
Που μπορούμε να απολαύσουμε ένα ηλιοβασίλεμα ή ένα ποτήρι κρασί με τους φίλους μας ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές.
Η φωτογραφία υπάρχει στο χρονολόγιο της προσωπικής της σελίδας, στο Face Book
Τελικά οι μακροχρόνιες σχέσεις περνούν από σαράντα κύματα ή η δική σας εμπειρία λέει ότι ο γάμος στεριώνει μες την ηπιότητα ή την αμοιβαία ανεξαρτησία; Βεβαίως μπορεί για τον καθένα να ισχύει κάτι διαφορετικό… Εσάς τι ήταν αυτό που έδωσε διάρκεια στη σχέση σας;
Το ότι δεν προσπάθησε να αλλάξει ο ένας τον άλλον. Νομίζω ότι αυτό είναι πολλές φορές κι η αιτία μια σχέση να γίνει αδιάφορη.Όταν ερωτεύεσαι κάποιον, το κάνεις για αυτό που είναι. Χωρίς βαθιές αναλύσεις, αυτό που αποπνέει είναι αυτό που σε κάνει να τον ερωτευτείς. Άρα, όσο αυτό υπάρχει, η σχέση συνεχίζει να είναι ζωντανή. Και πιστεύω ότι από την πρώτη στιγμή, υποσυνείδητα, ξέρεις αν όλα αυτά είναι αλήθεια ή παραβλέπεις όσα δεν σου αρέσουν.
Η συνέχεια επί της ζωής…
Το σώμα μας είναι το σκαρί μας. Εσάς αυτό σας ανέβασε στο βάθρο των νικητριών, αυτό σας έδωσε τη μητρότητα, αυτό σας στηρίζει. Πώς το του ανταποδίδετε;
Υπομένοντας με στωικότητα τους διάφορους πόνους, με τους οποίους με φιλοδωρεί τώρα, για όσους κόπους το φόρτωσα τόσα χρόνια. Ηπιότερα, πλέον, όπως είναι φυσικό, και με ιδιαίτερο σεβασμό προσπαθώ, γυμναζόμενη, να του θυμίζω παλιές δόξες.
Υπάρχει η ιστορία που λέει (δια στόματος κ. Τζήκα) ότι όταν αποκλειστήκατε από τους τελικούς του ακοντισμού στη Σοβιετική Ένωση είχατε «κλειστεί επί ένα τριήμερο στο δωμάτιό της και ούτε έτρωγε ούτε μιλούσε». Η ήττα, κάθε είδους ήττα, προκαλεί τελικά αφόρητο ψυχικό πόνο;
Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας, επιστρέψτε μου να αποτίσω ιδιαίτερο φόρο τιμής σε έναν ευπατρίδη του Ολυμπιακού Κινήματος, το Νίνο Τζίκα, που κόσμησε με την παρουσία του τον Ελληνικό αθλητισμό. Με τίμησε με τη φιλία του, πράγμα που θεωρώ ανώτερο κι από χρυσό μετάλλιο. Τώρα να περάσουμε στην ερώτησή σας. Η ήττα είναι ακριβώς η προϋπόθεση της νίκης. Άρα από μόνη της δεν προκαλεί ψυχικό πόνο.
Η ήττα που προκαλεί ψυχικό πόνο, είναι αυτή που καταλογίζεις στον εαυτό σου, όταν ξέρεις ότι μπορούσες, αλλά, για διάφορους λόγους, δεν αξιοποίησες όλες τις δυνατότητες που είχες. Σε τέτοιες μεγάλες στιγμές, όπως ήταν οι Ολυμπιακοί της Μόσχας, που ξέρεις ότι είναι ανεπανάληπτες, τέτοια ήττα, ναι, πονάει αφόρητα.
Μέσα από τις συνεντεύξεις που έχουμε κάνει με συναδέλφους σας, παρατηρούμε μία στοχοπροσήλωση στη ζωή. Εσείς σχεδιάζετε το μέλλον σας ή δίνετε περιθώρια στη ζωής να σας ξαφνιάσει; Να σας βγάλει το αναπάντεχο κάπου…
Υπάρχει μια έκφραση που λέει «όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια για το μέλλον ο θεός γελάει». Μου αρέσει φυσικά -και είναι κληρονομιά του αθλητισμού- να προγραμματίζω την κάθε μέρα μου και μερικές φορές εκνευρίζομαι κιόλας αν ανατραπεί το πρόγραμμα. Όσο για το αναπάντεχο… Αυτό έχει αναλάβει να μας το «εξασφαλίζει» ο σύζυγός μου! Και, πιστέψτε με, το υπηρετεί με τόσο πάθος και επιμονή, που έχει καλύψει ακόμα και το κενό από τα χρόνια που δεν ήμασταν μαζί!
To 2004 η ΔΟΕ απαγορεύει στη Σ. Σακοράφα να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας με τη σημαία της Παλαιστίνης. Η 47χρονη ακοντίστρια, είχε υποβάλει αίτηση στο πλαίσιο συμπαράστασης προς τον δοκιμαζόμενο παλαιστινιακό λαό.
Κυρία Σακοράφα ζούμε μονάχα μια φορά. Εσείς σε αυτή τη μία ζωή, έχετε ζήσει δύο. Για να μην πω τρεις… Είστε δηλαδή γνωστή από διαφορετικές, ιστορικά, συμμετοχές. Από που αντλείτε το πάθος και την αντοχή;
Δεν μπορώ να πω ότι έχω αυτή την αίσθηση, με τη διάσταση που το βάζετε. Θεωρώ ότι η ζωή μου έχει μια φυσιολογική συνέχεια με κοινό παρονομαστή το πάθος μου για ότι πιστεύω και κάνω. Όποιος έχει τη διάθεση να ψάξει το παρελθόν μου θα διαπιστώσει ότι την ίδια στιγμή που πρωταγωνιστούσα σαν αθλήτρια με το ίδιο πάθος υπηρετούσα και τα πολιτικά μου πιστεύω. Όταν σταμάτησα τον πρωταθλητισμό, απλά συνέχισα να πολεμάω για όσα πίστευα, με την πολιτική μου δράση. Και λέγοντας πολιτική, εννοώ όλες τις εκφάνσεις της ζωής μου, ακόμα και την καθημερινότητα. Τα πιστεύω μου και τις απόψεις μου τα βιώνω, τα ζω. Τελικά, για μένα, νομίζω ότι είναι θέμα ισορροπίας, δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά.
Υπάρχει κάποια συνάδελφος σας εντός της Βουλής που δεν έχει τύχει να ανταλλάξετε κουβέντα και σας προκαλεί το ενδιαφέρον να της παραδώσετε τη σκυτάλη για μια συνέντευξη; Ή κάποια που για δικούς σας λόγους εκτιμάτε ότι είναι καλό να συζητήσουμε μαζί της;
Είναι βέβαιο ότι υπάρχουν πολλές συνάδελφοί μου που θα ήθελα να προτείνω, ανεξάρτητα από το αν έχουμε ανταλλάξει κουβέντες ή όχι. Μιας και είμαι όμως, υποχρεωμένη να προτείνω μόνο μία, θα ήθελα να προτείνω την κ. Χαρά Κεφαλίδου από το ΚΙΝΑΛΛ, η οποία ήταν και υπεύθυνη Πολιτισμού, μιας και θεωρώ τον αθλητισμό αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού.
