Σας ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε!
Εδώ και σχεδόν σαράντα χρόνια θεσπίζουμε διάφορες Ανεξάρτητες Αρχές, Επιτροπές και Συμβούλια. Συνήθως ενσωματώνοντας ενωσιακές οδηγίες.
Και όμως, όλοι έχουμε την πραγματική αίσθηση ότι τα προβλήματα, που δήθεν αντιμετωπίζουμε, διαρκώς γιγαντώνονται.
Έτσι, έχουμε το πρώτο βασικό ερώτημα : Γιατί δεν περιορίστηκαν και δεν περιορίζονται τα προβλήματα αλλά γιγαντώθηκαν και γιγαντώνονται;
Είναι απλά ζήτημα πιθανών λαθών του παρελθόντος; Εάν ναι, πως αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα, για να αποφύγουμε παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον;
Σε αυτό το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να αναφερθούμε στη γνωστή επιστολή της αρμόδιας Επιτρόπου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Μέριντ Μακ Γκίνες, προς τον Υπουργό Οικονομικών, τον προηγούμενο μήνα. Σε αυτήν, θέτει σοβαρά ζητήματα, ειδικά για τη διακίνηση μαύρου χρήματος, τα οποία, λογικά, θα έπρεπε να είχαν λυθεί εδώ και χρόνια.
Πιστεύω ότι θα ήταν πολύ σημαντικό για εμάς, να ακούσουμε στοιχεία των αρμοδιοτήτων σας, για τα οποία κρίνετε ότι είναι απαραίτητο να υπάρξουν νομοθετικές προτάσεις. Προφανώς και δεν εννοώ ότι θέλουμε έτοιμες, ολοκληρωμένες προτάσεις. Ακόμα και αρχικοί δικοί σας προβληματισμοί θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι – παραπάνω από χρήσιμοι – για εμάς, για να ακολουθήσουμε και εμείς μία σωστή κατεύθυνση!
Έχουμε επίγνωση ότι απευθυνόμαστε σε έναν άνθρωπο που έχει βαθύτατη γνώση αλλά και εμπειρία, όπως π.χ. για το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου. Ίσως, το πιο ακραίο και χαρακτηριστικό παράδειγμα μεταφοράς πλούτου από τα μεσαία και κατώτερα οικονομικά στρώματα προς τους ισχυρούς του χρηματοπιστωτικού κατεστημένου.
Πιστεύω, λοιπόν, πως αξίζει να ακούσουμε, έστω επιγραμματικά, την άποψη ενός λειτουργού που προσπάθησε να αποδοθεί δικαιοσύνη :
Ποια διδάγματα αντλήσατε εσείς από όλους τους χειρισμούς σε αυτήν την υπόθεση ;
Επίσης, πιστεύω ότι έχει αξία να ακούσουμε τους προβληματισμούς σας για ένα άλλο σημαντικό ζήτημα, στο οποίο έχουμε αναφερθεί πολλές φορές. Μιλάω για τον έλεγχο των συναλλαγών με εξωχώριες εταιρείες.
Είναι ένα θέμα που, για την αντιμετώπισή του, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή αλλά και εντατική προσπάθεια. Ακριβώς γιατί έχει εξελιχθεί σε μια πραγματική μάστιγα. Γνωρίζετε καλύτερα από εμάς, ότι η χρήση αυτών των μεθόδων διαρκώς αυξάνεται.
Πιο ειδικά : Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να μας ενημερώσετε, εάν σας είναι δυνατόν σήμερα, για τις εξελίξεις της διαδικασίας στην έρευνα για τα Παντόρα Πέιπερς.
Γνωρίζουμε ότι είχατε και την προσωπική πρωτοβουλία, για να γίνει από την Αρχή ο έλεγχος όλων των στοιχείων για τους Έλληνες της λίστας.
Πέρα, όμως, από τη μάστιγα των οφ-σορ, θα είναι για εμάς σημαντικό – ή μάλλον αναγκαίο – να ακούσουμε και τις απόψεις, τις εκτιμήσεις ή και τους προβληματισμούς σας, για την αντιμετώπιση των σκανδάλων Ζήμενς και Νοβάρτις.
Εδώ έχουμε και το μεγάλο ζήτημα της αποδέσμευσης των λογαριασμών και των τραπεζικών θυρίδων, προσώπων που κατηγορούνται για ξέπλυμα “μαύρου χρήματος”. Άτομα ύποπτα για εγκληματική απάτη και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, ανακτούν – πλέον – περιουσιακά στοιχεία που είχαν “παγώσει” (όπως λέμε) από το Δικαστήριο, αν δεν τεθούν σε δίκη μέσα σε 18 μήνες.
Είναι προφανές ότι έτσι μπορεί να ευνοηθεί – και να επωφεληθεί – ένας πολύ μεγάλος αριθμός προσώπων. Μεταξύ αυτών και οι εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο Νοβάρτις, τα περιουσιακά στοιχεία των οποίων είχαν δεσμευτεί από τους εισαγγελείς Οικονομικού Εγκλήματος και Καταπολέμησης της Διαφθοράς.
Επειδή δεν έχουμε πλήρη γνώση των σχετικών εξελίξεων, θέτουμε το ερώτημα, εάν αυτά παραμένουν δεσμευμένα.
Όλοι γνωρίζουμε ότι το ζήτημα της αποδέσμευσης των δεσμευμένων λογαριασμών και τραπεζικών θυρίδων κατηγορουμένων για ξέπλυμα «μαύρου χρήματος» προκάλεσε και διεθνή σάλο.
Θυμίζω το δημοσίευμα των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, προ διετίας περίπου, που έγραφε ότι: «η κυβέρνηση Μητσοτάκη νομοθέτησε υπέρ υπόπτων για ξέπλυμα χρήματος και διαφθορά».
Κορυφαία διεθνή όργανα, όπως η Φαϊνάνσιαλ Άξιον Τασκ Φορς (Financial Action Task Force) και η Γκρέκο (Greco) θεωρούν επιβεβλημένο «τα μετρητά και τα περιουσιακά στοιχεία που κατασχέθηκαν κατά τη διάρκεια ποινικής έρευνας να παραμένουν παγωμένα μέχρι να ολοκληρωθούν όλες οι δικαστικές διαδικασίες». Θα θέλαμε και τη δική σας άποψη σε αυτά!
Για τα πεπραγμένα της Α’ Μονάδας και ειδικότερα για τις δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων : Διαπιστώνουμε ότι το ετήσιο δεσμευθέν εγκληματικό προϊόν για το 2016 ανερχόταν σε 301,74 εκ. ευρώ. Το 2017 ανέβηκε σε 312,59. Και στα επόμενα χρόνια εμφανίζεται πολύ μειωμένο. Το 2018 πέφτει στα 227,84 , το 2019 μόνο 87,47 εκ. και το 2020 παραμένει πολύ χαμηλά, στα 190,13 εκ. ευρώ.
Αναρωτιόμαστε ποιες είναι οι αιτίες για αυτές τις μειώσεις. Προφανώς και δεν αρκεί η απλή αναφορά στην κατάσταση στη χώρα, ή εν γένει στην εργασία της Αρχής, ή, ακόμα, και στην ικανότητα ενεργειών των υποκειμένων των εγκληματικών δραστηριοτήτων.
Φαντάζομαι ότι εσείς μπορείτε να μας διαφωτίσετε. Επειδή, ακριβώς, τα αίτια είναι σύνθετα και πιστεύουμε ότι εσείς έχετε τη δυνατότητα να αποφύγετε τις υπεραπλουστεύσεις.
Σας ευχαριστώ!
Πέμπτη, 17 Φεβρουαρίου 2022 και ώρα 10.00΄
Αίθουσα Γερουσίας
συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας
Συζήτηση επί των Εκθέσεων Πεπραγμένων, ετών 2019 και 2020,
της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες (Α΄ και Γ΄ Μονάδας) και
ακρόαση του Προέδρου της, κ. Χαράλαμπου Βουρλιώτη.