Μέσα στο 3ήμερο στρατιωτικό πένθος, πρέπει – κατ’ αρχήν – να εκφράσουμε τα συλλυπητήριά μας στην οικογένεια του θύματος της Αεροπορίας μας και στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, που πενθούν. Οι ευχές όλων μας συνοδεύουν τις προσπάθειες ανεύρεσης και διάσωσης του Κυβερνήτη.
Σήμερα είναι και μια δύσκολη επέτειος.
Πάντως, τους νεκρούς τους τιμάμε με πράξεις και όχι μόνο με λόγια!
Η αναβολή της διαδικασίας την προηγούμενη εβδομάδα αποκατέστησε κάπως τις ισορροπίες για το νομοσχέδιο αυτό. Ένα νομοσχέδιο που αναρτήθηκε στη δημόσια διαβούλευση μέσα στις γιορτές και προγραμματίστηκε η πρώτη συνεδρίαση με το συνοδευτικό υλικό του – κατά το γνωστό κυβερνητικό σύστημα – να κατατίθεται “τελευταία στιγμή”.
Ελπίζουμε ότι για το επόμενο νομοσχέδιο, που προαναγγείλατε, για το μισθολόγιο, να μην υπάρχει πάλι η ίδια τακτική.
Το πραγματικό πεδίο αναφοράς και κρίσης για τις ένοπλες δυνάμεις μιας χώρας είναι, πάντα, αφενός μεν το πλαίσιο διεθνών συσχετισμών, και αφετέρου η ετοιμότητα και αποτελεσματικότητα στην – πάντα απευκταία – πιθανή προοπτική πραγματικής δράσης.
Η εξέλιξη και η έκβαση κάθε τυχόν εμπόλεμης σύρραξης ή σύγκρουσης, εξαρτάται από κρίσιμους παράγοντες, που πρέπει να καθορίζουν και τον αντίστοιχο σχεδιασμό – και την υλοποίησή του.
Έχουμε ζήσει και ζούμε σήμερα συγκρούσεις υπερδυνάμεων, που έχουν ξοδέψει για το στρατό τους τεράστιους πόρους, εναντίον καταφανώς υποδεέστερων αντιπάλων. Και όμως : το αποτέλεσμα μπορεί να ανατρέπει τις προσδοκίες των ισχυρών.
Το αποτέλεσμα αυτό, ταυτόχρονα, διαψεύδει και τα αφηγήματα μιας “καμαρίλας” δήθεν αναλυτών, που παρασιτούν γύρω από πολιτικές ηγεσίες, εξυπηρετώντας κυρίως τα ιδιοτελή συμφέροντα συγκεκριμένων εταιριών. Αφηγήματα πάνω στα οποία αυτή η “καμαρίλα” στηρίζει τον ρόλο της – και την ύπαρξή της.
Στα θέματα γεωστρατηγικής, το σύστημα αυτό των δήθεν αναλυτών, συνήθως συντονίζεται – ή και ταυτίζεται – με ιδιωτικά συμφέροντα, τόσο του τομέα των εξοπλισμών όσο και της ενέργειας. Παλιότερα είχαμε το λόμπι του πετρελαίου, σήμερα αυτό εκτοπίστηκε, σε μεγάλο βαθμό, από το λόμπι του φυσικού αερίου.
Εύστοχα έχει γραφτεί ότι : Ο πόλεμος, από τη φύση του, είναι ρευστός, άπιαστος, ιδιότροπος και διαπνέεται από τύχη και αβεβαιότητα. Οι επαγγελματίες έχουν την τάση να αχρηστεύουν τέτοιες περιγραφές, ακόμη και αν αληθεύουν. Προτιμούν να αντιλαμβάνονται τον πόλεμο σαν ουσιαστικά γνωστό, δήθεν προβλέψιμο αλλά και εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο – σαν τον ελβετικό σουγιά της διεθνούς πολιτικής, όπως λέγεται.
Πράγματι, ο παράγοντας τύχη μπορεί να είναι σημαντικός αλλά, τελικά, ο ανθρώπινος παράγοντας είναι ο πιο σημαντικός στην τελική έκβαση. Πιο σημαντικός, ακόμα και από τα οπλικά συστήματα. Πείτε το όπως θέλετε: θάρρος, αποφασιστικότητα, αυτοθυσία ή ηρωισμό. Έχει και η ελληνική ιστορία μια τέτοια μεγάλη αναλαμπή : το έπος του ‘΄40 (!).
Ένας επίσης σημαντικός παράγοντας είναι και η πληροφορία. Για να καλύψουν αυτή την ανάγκη υπάρχουν και οι αντίστοιχες Υπηρεσίες, όπως η δική μας, η ΕΥΠ, η οποία – από λάθος επιλογές της ηγεσίας της – βρίσκεται σήμερα στο προσκήνιο, καταναλώνοντας ενέργεια σε άλλους σκοπούς.
Οφείλουμε σε κάθε περίπτωση να εξετάσουμε τα πεπραγμένα σε σχέση με τους παραπάνω παράγοντες. Δηλαδή : πληροφορία, οπλικά συστήματα και ανθρώπινο δυναμικό.
Όσον αφορά στις πληροφορίες, θα το διατυπώσω όσο πιο ήπια μπορώ : Οι δραστηριότητες της αρμόδιας Υπηρεσίας δεν υπηρετούν σκοπούς προστασίας του δημοσίου συμφέροντος από εχθρούς ή και από εγκληματικές δραστηριότητες. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει μόνο πρόσφατα. Πάντως, οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να εκτελούν το θεσμικό και συνταγματικό τους καθήκον χωρίς εμπόδια από κρατικούς ή και παρακρατικούς παράγοντες. Προς το παρόν σταματώ εδώ!
Στα 3,5 χρόνια αυτής της Κυβέρνησης, επικεντρωθήκατε σε ένα εξοπλιστικό κυνήγι : 14 δις το κόστος για τα μεγάλα προγράμματα, συν λίγο λιγότερα για τα πιο μικρά.
Από το χορό αυτών των δισεκατομμυρίων στις Ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες καταλήγουν μόνο αμελητέα “ψίχουλα”. Είναι αδιάφορα αυτά τα πράγματα για την Κυβέρνηση που μας κουνάει τα σημαιάκια της δήθεν ανάπτυξης και ενίσχυσης της οικονομίας και της παραγωγικής δυναμικής της χώρας (!)
Η άμυνά μας βασίζεται μεθοδικά σε εισαγωγές και όχι σε εγχώρια παραγωγή.
Από τη μεταπολίτευση και μέχρι και το 2021 η Ελλάδα της λιτότητας και μετά των μνημονίων, μια χώρα ούτε 10 εκατομμυρίων, που δεν διεξήγαγε στο διάστημα αυτό κανέναν πόλεμο, βρίσκεται παγκόσμια στη 14η θέση των εξοπλιστικών εισαγωγών. Όμως, αισθανόμαστε ασφαλείς ; Μάλλον όχι! οπότε προφανώς κάτι γίνεται λάθος!
Ας δούμε την κατάταξη των πρώτων 20 χωρών: Ινδία, Σαουδική Αραβία, Ιαπωνία (η οποία δεν κατασκευάζει οπλικά συστήματα), Νότια Κορέα, Κίνα, Ιράκ, Αίγυπτος, Τουρκία, Ιράν, Ταιβάν, Ισραήλ, Πακιστάν, Αυστραλία, Ελλάδα, Ηνωμένες Πολιτείες, Αλγερία, Εμιράτα, Συρία, Λιβύη και Ηνωμένο Βασίλειο.
Βλέπουμε ότι σε αυτήν την κατάταξη υπάρχουν κυρίως χώρες που έχουν στα τελευταία χρόνια εμπλακεί σε συρράξεις, άλλες μικρότερες άλλες μεγαλύτερες.
Ένα πρόβλημα σε σχέση με τις εισαγωγές οπλικών συστημάτων είναι το μόνιμο ερωτηματικό : εάν σε δεδομένη σύγκρουση θα είναι δυνατόν να τα χρησιμοποιήσει κανείς αποτελεσματικά.
Το είδαμε αυτό, χαρακτηριστικά, στα Φώκλαντς, όπου κάποια εισαγόμενα οπλικά συστήματα της Αργεντινής, μετά από κάποιες αρχικές σοβαρές επιτυχίες, στη συνέχεια είχαν μόνιμο πρόβλημα αστοχίας!
Για την άμυνά μας συμβαίνει, λοιπόν, το εξής παράδοξο: ξοδεύουμε τεράστιους πόρους, επενδύοντας σε έναν παράγοντα, που και δεν είναι πιο καθοριστικός από το ανθρώπινο δυναμικό αλλά και, επιπλέον, δεν είναι ασφαλές ότι θα μπορέσει να χρησιμοποιηθεί, όπως θα έπρεπε και προβλέπεται.
Σήμερα, δεν θα σταθώ περισσότερο στην εξοπλιστική μας διπλωματία, σε σχέση με το κόστος και την αποτελεσματικότητά της. Θα επισημάνω μόνο ότι : μετά από κάθε μείζονα κρίση με τη γείτονα υπάρχουν απώλειες στην κυριαρχία μας αλλά και ευχαριστίες προς τη χώρα που καρπώνεται το μεγαλύτερο μέρος των πολυδάπανων εξοπλιστικών εισαγωγών μας.
Ας δούμε, όμως, και τον καθοριστικό παράγοντα επί του πεδίου: τον ανθρώπινο! Το μεγάλο όπλο, όπως συχνά ισχυρίζεστε. Για να δούμε τί μεταχείριση του επιφυλάσσετε:
Μετά από 3,5 χρόνια διακυβέρνησης έρχεστε σήμερα με αυτό το νομοσχέδιο για να μεριμνήσετε, όπως λέτε, για το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η συνολική προβλεπόμενη δαπάνη για το τρέχον έτος ανέρχεται σε 32.128.820 Ευρώ – εκτός από τα Χρηματικά Εντάλματα Πληρωμής, τα γνωστά ΧΕΠ. Στις δαπάνες για τα ΧΕΠ και στα αντίστοιχα σοβαρά προβλήματα δε θα σταθώ τώρα. Θα σημειώσω μόνο το μεγάλο ύψος τους : 231,72 εκατομμύρια Ευρώ.
Συνεπώς, τα 32 εκ. της προβλεπόμενης -πλην ΧΕΠ- δαπάνης για το συγκεκριμένο έτος είναι ελάχιστα. Ιδίως αν συγκριθούν και με τα τουλάχιστον 20 δις των εμπροσθοβαρών δαπανών σε εξοπλισμούς. Μπορεί, μάλιστα να ξεπεράσουν και τα 30, αν συνυπολογίσουμε τις απονενοημένες προσπάθειές σας για προμήθεια αρμάτων Λυνξ και αεροσκαφών Εφ-35.
Από την άλλη, το νομοσχέδιο αποδεικνύεται ιδιαίτερα «φειδωλό» απέναντι στο προσωπικό, που του ζητάμε να δείξει ετοιμότητα, αποφασιστικότητα και γενναιότητα επί του πεδίου.
Το πιο προβληματικό, όμως, είναι ότι δεν μπήκατε καν στην προσπάθεια, με αυτή τη νομοθετική παρέμβαση, να συμμαζέψετε, να νοικοκυρέψετε αυτόν τον κυκεώνα των ρυθμίσεων για πρόνοιες και κρατήσεις. Να αποκαταστήσετε κάπως ένα πλαίσιο ίσης και δίκαιης μεταχείρισης.
Έχουμε, εντελώς αδικαιολόγητα, ένα πλήθος διαφορετικών ρυθμίσεων για κρατήσεις και πρόνοιες σε στρατό, ναυτικό και αεροπορία. Και όλα αυτά διαιωνίζονται με το νομοσχέδιο αυτό.
Όπως διαιωνίζετε και το άναρχο σύστημα ενός λαβύρινθου από περιστασιακές ρυθμίσεις, που δεν αντιστοιχούν σε οργανωμένο και εύρυθμο κράτος αλλά είναι ένας σωρός που κατασκευάστηκε από περιστασιακές εξυπηρετήσεις του πελατειακού συστήματος.
Ενδεικτικά μόνο, θα πω, για τους Ειδικούς Λογαριασμούς : Καμία μέριμνα για καθεστώς ίσης πρόνοιας στα σώματα.
Ήδη έχει γραφτεί, και σωστά, ότι «Ο μη συντονισμός με τα Γενικά Επιτελεία του σχεδίου νόμου που αφορά το σύνολο του προσωπικού των Ενόπλων δυνάμεων, η δημιουργία ειδικών λογαριασμών πρόνοιας Στρατού και Αεροπορίας οι οποίοι επικαλύπτονται ήδη από την υπάρχουσα νομοθεσία, επιβαρύνοντας με επιπρόσθετες κρατήσεις το μόνιμο προσωπικό εκ του βασικού μισθού, η απουσία στεγαστικού προγράμματος, και άλλα, είναι δείγματα προχειρότητας και δεν επιτυγχάνουν το σκοπό που έθεσε ο κ. Υπουργός».
Δηλαδή, διατηρείτε το υφιστάμενο πελατειακό πλαίσιο παρεμβαίνοντας μόνο σε λεπτομέρειές του. Η πελατειακή προσέγγιση και επιβεβαιώνεται και διαιωνίζεται. Από εσάς, θα ήταν έκπληξη το οτιδήποτε διαφορετικό (!)
Μάλλον θα ήταν υπερβολικό να σας ζητήσει ο οποιοσδήποτε ότι στα 3,5 χρόνια της Κυβέρνησης θα έπρεπε να είχατε επιδιώξει έναν εξορθολογισμό, έναν συνολικό σχεδιασμό με στόχο την ίση αντιμετώπιση ίδιων καταστάσεων.
Και όμως : Θα μπορούσατε, σε συνεργασία με τους υφιστάμενους θεσμούς, να έχετε προ πολλού παρουσιάσει μια τομή στις πολιτικές για το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων. Δεν το κάνατε αυτό, αλλά ούτε καν και τα ελάχιστα :
Ενδεικτικά, θα μπορούσατε να καταργήσετε τα ηλικιακά όρια αποστρατείας των Επαγγελματιών Οπλιτών σε όσους το επιθυμούν. Να μην οδηγείτε σε αδιέξοδο, και στην πλήρη απαξίωση, προσωπικό που και έχει προσφέρει και μπορεί να προσφέρει ακόμα στην άμυνα της χώρας, και μάλιστα στην παρούσα πολύ δύσκολη συγκυρία.
Ενδεικτικά επίσης : θα μπορούσατε να έχετε παρέμβει στο πνεύμα της Απόφασης 1578/21 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών ώστε να εξαλειφθούν οι υφιστάμενες «δυσαρμονίες» ανάμεσα σε αποφοίτους Ανωτέρων Στρατιωτικών Σχολών Υπαξιωματικών από τη μια και των Εθελοντών όπως και Εθελοντριών Μακράς θητείας από την άλλη.
Ενδεικτικά πάλι : Είστε έτοιμοι να θυσιάσετε στις πελατειακές σας σχέσεις και συμφεροντολογικές σας εξαρτήσεις και τα ακίνητα των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως κάνετε και με τον ΕΦΚΑ.
Δεν έχετε στο νου σας να εξυπηρετήσετε τις πραγματικές ανάγκες ενός προσωπικού, που καλείται να υπηρετήσει σε πολλά και διαφορετικά μέρη της πατρίδας μας.
Σε επόμενες τοποθετήσεις μας θα αναπτύξουμε παραπάνω και αυτά και άλλα ζητήματα του προβληματικού αυτού νομοσχεδίου.
Επιγραμματικά όμως, θα σημειώσω ότι, όπως και με τις δαπάνες, έτσι και με τη συνολική σας προσέγγιση δεν μπορείτε να δείξετε το ελάχιστο θάρρος, που απαιτούν οι περιστάσεις.
Άλλα θα έπρεπε να το κάνετε! Και το κακό είναι ότι δεν μπορεί να μην το ξέρετε…. Είναι, όμως, επιλογή σας η αποχή από κάθε ουσιαστική παρέμβαση.
Είναι πολιτική επιλογή της Κυβέρνησης και του Υπουργείου η συντήρηση και διαιώνιση των προβλημάτων και των νοσηρών φαινομένων στη μεταχείριση του έμψυχου δυναμικού, του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων.
Είναι κοινός τόπος ότι η άμυνα της Χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις επιλογές της συνολικής οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής.
Από την άλλη, αξίζει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι ο πατριωτισμός, η ωριμότητα και η πολιτική αποφασιστικότητα των πολιτών δοκιμάστηκε με επιτυχία στο δημοψήφισμα το 2015 – ανεξάρτητα από το γεγονός ότι το πολιτικό σύστημα ακύρωσε, τελικά, την επιλογή του.
Το πνεύμα διεθνών συμφωνιών αλλά και οι διεθνείς εξελίξεις που δείχνουν την πατριωτική αντοχή των πολιτών σε πολέμους, αναδεικνύουν και την αξία της παλλαϊκής άμυνας.
Εμείς θεωρούμε ότι η παλλαϊκή άμυνα είναι το μοντέλο στο οποίο η χώρα μας πρέπει να επενδύσει για να αντιμετωπίσει τόσο τις απειλές της γειτονικής χώρας όσο και την προοπτική της περαιτέρω φτωχοποίησης του λαού και αποικιοποίησης της χώρας, στα οποία συνεισφέρουν όσο μπορούν και τα φαραωνικά εξοπλιστικά προγράμματα που προωθούνται χωρίς θεσμικό προγραμματισμό από την Κυβέρνηση Μητσοτάκη και τα οποία σιγοντάρουν και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ.
Η θεσμοθέτηση της παλλαϊκής άμυνας ιδίως στα νησιά της χώρας μας θα προσφέρει μεγαλύτερη αποτρεπτικότητα στο αμυντικό δόγμα της Ελλάδας από ότι π.χ. η απόκτηση των, για πολλούς λόγους, προβληματικών F-35.
Στο 5ο τμήμα του νομοσχεδίου, για την Εθνοφυλακή, η κυβέρνηση προσπαθεί μουδιασμένα, αμήχανα και ουσιαστικά εκβιαζόμενη, να επαναφέρει, τύποις και μόνο, προηγούμενες πρακτικές ασφάλειας, οι οποίες συνειδητά απαξιώθηκαν.
Κατά την άποψή μας, η επιλογή της Εθνοφυλακής ως αμυντικό σχήμα, θα πρέπει να προχωρήσει παραπέρα, ειδικά στην νησιωτική Ελλάδα αυξάνοντας τον αριθμό των ενεργών Ελλήνων πολιτών που συμμετέχουν σε αυτή πέραν της συμβατικής υποχρέωσής τους για θητεία. Στα ζητήματα αυτά μπορούμε να επανέλθουμε και στη συνέχεια.
Οι παραπάνω επιλογές επιχειρησιακών δυνατοτήτων θα ήταν δυνατό να πραγματοποιούνται σε συνδυασμό, συνεργασία και με την εποπτεία του υφιστάμενου συστήματος στρατολόγησης.
Αυτή είναι μια από τις επιλογές που αφορούν στην άμυνα της χώρας με μικρό κόστος, που παράλληλα θα ενισχύσει την αξιοπρέπεια της Ελληνίδας και του Έλληνα πολίτη που βάλλεται συνεχώς από την παρούσα κυβέρνηση.
Θα τα πούμε ειδικότερα και στη συζήτηση επί των άρθρων.
Για το τμήμα του νομοσχεδίου που αφορά στο προσωπικό θα καταψηφίζαμε γιατί είναι άτολμο, όπου δεν είναι ευθέως λανθασμένο.
Για το τμήμα που αφορά στην Εθνοφυλακή θα μπορούσαμε να είμαστε θετικοί – και λόγους αρχής αλλά και με βάση τις διεθνείς συνθήκες.
Επομένως, επί της Αρχής ‘ΠΑΡΩΝ’.
Τρίτη, 31 Ιανουαρίου 2023 και ώρα 17.00΄,
στην Αίθουσα «Προέδρου Αθανασίου Κωνστ. Τσαλδάρη» (223).
Επεξεργασία κ εξέταση νομοσχεδίου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας
«Μέριμνα υπέρ του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, εξορθολογισμός της νομοθεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων,
οργάνωση της Εθνοφυλακής και άλλες διατάξεις».
