Κύριε Πρόεδρε σας ευχαριστώ!

Καταρχήν εύχομαι στην Ελληνική Προεδρία στο Συμβούλιο της Ευρώπης να επιτύχει σε όλους τους στόχους της.

Θα μου επιτρέψετε μία εισαγωγική παρατήρηση :

Υπάρχουν ιστορικές αποφάσεις του Συμβουλίου για τα δικαιώματα και το δημοκρατικό πολίτευμα. Να θυμίσω, λ.χ., την αποβολή της Ελλάδας των συνταγματαρχών από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Αναρωτιέμαι τι έχουμε εμείς να προσφέρουμε σήμερα σε αυτόν τον τομέα : Είμαστε, πλέον,  μία χώρα που έχει δεχθεί τα μνημόνια. Έχει δεχθεί περιορισμούς στην λαϊκή κυριαρχία, στη νομοθετική και εκτελεστική εξουσία, και έχει παραδώσει τομείς της θεσμικής της λειτουργίας σε όργανα χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση.

Εν πάση περιπτώσει, ας συνεχίσουμε…

Στη στοχοθεσία της Ελληνικής Προεδρίας προβάλλεται η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις συνθήκες του κορωνοϊού.

Όμως, η συγκυριακή αυτή εστίαση στις συνέπειες της επιδημίας δεν πρέπει να μας απομακρύνει από τα διαχρονικά και πάντοτε κρίσιμα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ατομικών και συλλογικών.

Βασικά συλλογικά ανθρώπινα δικαιώματα είναι και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών, το δικαίωμα στην ειρήνη, στο καθαρό περιβάλλον, στην επικοινωνία και στη δίκαιη συμμετοχή σε φυσικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς.

Και σε αυτούς τους τομείς, αναρωτιέμαι τι έχουμε να προσφέρουμε και με ποια αντίληψη.

Οι πολιτιστικοί θησαυροί στη Θεσσαλονίκη ξηλώνονται, με βάση πολιτικές ιεραρχήσεις που τους απαξιώνουν. Για δε το Περιβάλλον, νομοθετούμε εναντίον της προστασίας των δασών, εξαιρούμε από την  προστασία ακόμα και περιοχές NATURA κ.ο.κ., για να μη μιλήσουμε για την προώθηση των εξορύξεων.

Θα επανέλθω, όμως, στους πολιτιστικούς θησαυρούς, για ένα ειδικό θέμα. Στις προτεραιότητες της Προεδρίας αναφέρεται το “δικαίωμα των νέων γενιών να απολαμβάνουν την πολιτιστική κληρονομιά αλώβητη από την κλιματική αλλαγή”.

Δυστυχώς, όμως, η πολιτιστική κληρονομιά δεν κινδυνεύει μόνο από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Απειλείται άμεσα και από πολιτικές επιλογές. Αναφέρομαι στην Αγία Σοφία.

Εδώ αναδεικνύεται η αναποτελεσματικότητα της προστασίας : Αυτό το μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς χρησιμοποιείται ως εργαλείο συγκυριακών στοχεύσεων της τουρκικής κυβέρνησης.

Πώς προτίθεται η Ελληνική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το συγκεκριμένο θέμα, και ειδικότερα στο θεσμικό σύστημα του Συμβουλίου της Ευρώπης;

Στη συνέχεια, ας σταθούμε στην προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, και στην Τουρκία και στην Αλβανία, υπάρχει ένας Ελληνισμός που, επί δεκαετίες, συνεχώς συρρικνώνεται.

Ενδεικτικά και μόνο, αναφέρομαι στο Ψήφισμα 1625/2008 της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την Ίμβρο και την Τένεδο.

Έχετε την πρόθεση, στο πλαίσιο της Προεδρίας, να δρομολογήσετε ενέργειες για τις μειονότητες στην Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο, την Τένεδο, αλλά και στον Πόντο ή και στη Βόρεια Ήπειρο;

Θεωρώ κρίσιμο το ερώτημα, γιατί φοβάμαι ότι την επόμενη φορά που θα έχουμε την Προεδρία στο Συμβούλιο της Ευρώπης, σε κάποιες από αυτές τις περιοχές μπορεί να μην υπάρχει πια ελληνική φωνή !

Οι προτεραιότητες της Προεδρίας αναφέρονται και σε δράσεις απέναντι στον ρατσισμό.

Στο σημείο αυτό θέλω να αναφερθώ σε ένα κρίσιμο, επίκαιρο ζήτημα, που αναδεικνύει σοβαρούς κινδύνους:

Οι ορισμοί που εισάγονται από την Διεθνή Συμμαχία Μνήμης για το Ολοκαύτωμα – και ακολουθούνται από κάποια κράτη – υποδηλώνουν ουσιαστικά ότι κάθε κριτική στο Ισραήλ έχει ρατσιστικό χαρακτήρα.

Όμως, η ηθική στάση δεν επιβάλλεται ποινικά. Οι κοινωνίες που στηρίζουν τέτοιες τάσεις έχουν θεμελιώδη προβλήματα παιδείας και δημοκρατίας.

Εδώ έχουμε διπλά πρότυπα: άλλα ισχύουν για το Ισραήλ και άλλα για όλα τα υπόλοιπα κράτη.

Αυτό θέλει να επιβάλλει το Κράτος του Ισραήλ στη διεθνή κοινότητα. Και, αυτή με τη σειρά της, το αποδέχεται, με τη σιωπή και την απραξία της.

Ποιο είναι το αποτέλεσμα ;

Τα επαναλαμβανόμενα εγκλήματα μένουν ατιμώρητα και το Ισραήλ αποθρασύνεται, πλέον, ακόμη περισσότερο, και περιφρονεί επιδεικτικά κάθε κανόνα διεθνούς δικαίου. 

Ένα παράδειγμα αρκεί : Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου έχει κάνει την γνωστή, απαράδεκτη δήλωση, ότι «Το Ισραήλ δεν είναι κράτος για όλους τους πολίτες του, το Ισραήλ είναι το έθνος-κράτος των Εβραίων και μόνο εκείνων».

Η κριτική σε αυτήν την απαράδεκτη δήλωση μπορεί να διωχθεί ποινικά, ως αντισημιτική, όχι όμως ο απροκάλυπτος ρατσισμός που η ίδια εκφράζει.

Υπάρχει μεγαλύτερη υποκρισία από αυτή;

Πόσο μάλλον, όταν η ίδια η Κνεσέτ ψήφισε πέρυσι και νόμο, που ορίζει «το Ισραήλ ως κράτος - έθνος του Εβραϊκού λαού και μόνο αυτού»!

Δηλαδή νομοθετήθηκε ο απροκάλυπτος αποκλεισμός του αραβοϊσραηλινού πληθυσμού (1.5 εκατομμύριο άνθρωποι χωρίς δικαίωμα ψήφου !). Κανονικό απαρτχάϊντ. Και εμείς εξακολουθούμε να μιλάμε για προστασία δικαιωμάτων…

Αν δεν ασχοληθείτε με αυτό, απλώς απαξιώνετε το θεσμό του Συμβουλίου.

Τέλος, στο υλικό της σημερινής συνεδρίασης, είδαμε ότι το 2019 εκδόθηκαν 24 αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που αφορούσαν την Ελλάδα. Δυστυχώς, στις 23 από αυτές διαπιστώθηκε τουλάχιστον μια παραβίαση της Συνθήκης.

Θα θέλαμε να γνωρίζουμε τι προτίθεται να πράξει η Ελληνική Κυβέρνηση, έτσι ώστε να μην επαναληφθούν τέτοιες παραβιάσεις.