Προς τους κ. Υπουργούς Πολιτισμού και Αθλητισμού, Οικονομικών, Εσωτερικών, Προστασίας του Πολίτη

Θέμα: Αδυναμία επιβολής της νομιμότητας στα οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα που εκμεταλλεύονται τις παραλίες της Ρόδου

Κατόπιν ανάγνωσης των ληφθέντων απαντήσεων από τα αρμόδια Υπουργεία της υπ’ αρ. 4565/08.04.2022 ερώτησής μας, επανερχόμαστε στο θέμα και σας επισημαίνουμε τα παρακάτω:

Όπως σας είναι γνωστό, εδώ και αρκετά χρόνια στις παραλίες της Ρόδου εγκαθίστανται κατασκευές, με ή χωρίς άδεια τροχήλατου αναψυκτήριου της Κτηματικής, του Δήμου και των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών, οι οποίες στη συνέχεια επεκτείνονται σταδιακά και μετατρέπονται στην κυριολεξία παρανόμως, σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, προκαλώντας εκτεταμένες παρεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον, σε προστατευόμενες και οριοθετημένες αρχαιολογικές περιοχές, χωρίς να υπάρχει ουσιαστική αντίδραση από τις αρμόδιες ελεγκτικές Υπηρεσίες πέραν της ανταλλαγής εγγράφων και ευθυνών.

Στο υπ’ αρ. πρωτ. 157695/03.05.2022 έγγραφο του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, επιβεβαιώνονται όλες οι αυθαίρετες κατασκευές και παρατίθενται οι ενέργειες αρμοδιότητας της ΕΦΑ οι οποίες είναι η έκδοση σημάτων διακοπής εργασιών που σχεδόν σε όλες τις αναφερόμενες περιπτώσεις βρίσκονται σε ισχύ έως σήμερα και η αίτηση για συνδρομή της αστυνομίας.

Η Κτηματική Υπηρεσία δια του υπ’ αρ. 69192/20.05.2022 εγγράφου του Υπ. Οικονομικών αναφέρει ότι έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα, ανεκτέλεστα επί σειρά ετών, κατεδάφισης και αποβολής και σε επιλεγμένες περιπτώσεις στις οποίες από το έτος 2021 «(…)βρίσκεται στη διαδικασία της λήψης των προβλεπόμενων μέτρων προστασίας για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Ελληνικού Δημοσίου».

Το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη στο υπ’ αρ. πρωτ. 7017/4/25971-ν΄/03.05.2022 έγγραφό του, απαριθμεί τις μηνύσεις που έχουν υποβληθεί και τις συλλήψεις που έχουν διενεργηθεί.

Ο χρόνος που θα μεσολαβήσει μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για την εκτέλεση των πρωτοκόλλων κατεδάφισης από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, αναμένεται να ξεπεράσει, στην καλύτερη των περιπτώσεων, τα τρία (3) έτη, ενώ το ποσό που διατίθεται δεν επαρκεί για την κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων και επιπλέον, τα νέα αυθαίρετα που βεβαιώνονται δεν είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν στη διαγωνιστική διαδικασία που έχει ήδη δρομολογηθεί από το έτος 2019. Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν επιδεικνύει ιδιαίτερο ζήλο για την άμεση συνδρομή της, όπως προκύπτει από την κοινοποιηθείσα αλληλογραφία του υπ’ αρ. 36104/2093/18.04.2022 εγγράφου του ΥΠΕΝ. Όλα τα παραπάνω είναι γνωστά στους παρανομούντες, οι οποίοι γνωρίζουν ότι θα λειτουργήσουν παράνομα τουλάχιστον 2-3 χρόνια (αν όχι παραπάνω) και τα κέρδη τους θα καλύψουν όλα τα τυχόν πρόστιμα μέχρι την κατεδάφιση.

Ωστόσο, ο σκόπιμος κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων των Δημόσιων ελεγκτικών μηχανισμών που αποτελεί διαχρονική ευθύνη των κυβερνήσεων, η έλλειψη συντονισμού και η επικάλυψη αρμοδιοτήτων των συναρμόδιων Υπηρεσιών, καταδεικνύει την έλλειψη πολιτικής βούλησης, την ύπαρξη διαπλοκής και υποθάλπει στους πολίτες το αίσθημα αυθαιρεσίας απαξιώνοντας τους θεσμούς ενώ καταρρέει ηχηρά το αφήγημα της νεοφιλελεύθερης λογικής περί ιδιωτικής πρωτοβουλίας με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και στα δημόσια εν γένει αγαθά καθώς το θεσμικό πλαίσιο θα παραμένει αναποτελεσματικό και στην πράξη ανεφάρμοστο. Και χωρίς να μπαίνει στον πειρασμό να αναρωτηθεί κανείς πως προστατεύεται το φυσικό περιβάλλον και η πολιτιστική κληρονομιά απέναντι σε μεγαλύτερα και περισσότερο οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα που δεν είναι στο πεδίο ενδιαφέροντός τους η εκμετάλλευση των παραλιών.

Κατόπιν των παραπάνω,

Ερωτώνται οι κ. Υπουργοί

1. Η παραλία της Αγίας Αγάθης βρίσκεται εντός αρχαιολογικής ζώνης Α’ Απολύτου προστασίας. Στην περιοχή έχουν τοποθετηθεί χωρίς καμία άδεια, τρεις (3) λυόμενοι οικίσκοι οι δύο εκ των οποίων διαθέτουν μεγάλα ξύλινα στέγαστρα και λειτουργούν ως εστιατόρια από το έτος 2021. Μετά τις επαλειμμένες καταγγελίες δρομολογήθηκαν όλες οι προβλεπόμενες ενέργειες χωρίς όμως να έχει επιτευχθεί η αναστολή της λειτουργίας τους. Τον Οκτώβριο του 2021, με τη λήξη της τουριστικής περιόδου, διενεργήθηκε έλεγχος και σχηματίστηκε δικογραφία η οποία υποβλήθηκε αρμοδίως, όπως προκύπτει από την απάντηση του Υπ. Προστασίας του Πολίτη. Ήδη τα εστιατόρια φέτος λειτουργούν κανονικά. Πότε πρόκειται να γίνει ο επόμενος έλεγχος από το Α.Τ. Αρχαγγέλου;

2. Το ΥΠΠΟΑ, σύμφωνα με το παραπάνω απαντητικό έγγραφό του αναφέρει ότι η αρμόδια ΕΦΑ, ενημέρωσε στις 22.06.2021 την Κτηματική Υπηρεσία ότι πριν τη δημοπράτηση, απαιτείται η προηγούμενη γνωμοδότησή της. Γιατί δημοπρατήθηκε στη θέση «Μικρός Γιαλός» στην παραλία του Αγίου Παύλου η μίσθωση τροχήλατης καντίνας από την Κτηματική Υπηρεσία και το Δήμο (ανεξάρτητα αν ακυρώθηκε στη συνέχεια) χωρίς να έχει προηγηθεί σύμφωνη γνώμη της ΕΦΑ. Δεν είναι σε γνώση της Κτηματικής Υπηρεσίας του Δημοσίου και των Δήμων, η υφιστάμενη νομοθεσία; Έχει γίνει μίσθωση και σε άλλες προστατευόμενες παραλίες και περιοχές χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων οργάνων;

3. Η Κτηματική Υπηρεσία αναφέρει στο έγγραφό της ότι στην περιοχή του Αγίου Παύλου διαπίστωσε τη δημιουργία αναβαθμίδων και σκαλοπατιών πρόσβασης ενώ υφίσταται παράνομη και αυθαίρετη καντίνα και έχουν εκδοθεί τα υπ’ αρ. 51/2010 και 136/2017 Πρωτόκολλα κατεδάφισης. Ωστόσο, η παράνομη κατασκευή υφίσταται σήμερα και λειτουργεί πλήρως ως εστιατόριο ενώ υπάρχει και σχετική διαφήμιση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γιατί δεν έχει εκτελεστεί επί 10 και πλέον έτη το πρωτόκολλο κατεδάφισης;

4. Στην περιοχή της Γλύστρας έχει ανεγερθεί μια τεραστίων διαστάσεων εξέδρα άνω των 900 τ.μ. στην οποία, πρόσφατα, τοποθετήθηκε μεγάλος αριθμός τραπεζοκαθισμάτων προκειμένου να ξεκινήσει η λειτουργία της επιχείρησης ως εστιατόριο. Παρά την πολύμηνη διενεργούμενη έρευνα δεν έχει καταστεί δυνατή η ταυτοποίηση του ιδιοκτήτη της κατασκευής με συνέπεια τα διοικητικά έγγραφα να εκδίδονται κατά αγνώστου. Στο έγγραφό του ΥΠΠΟΑ αναφέρεται ότι η ΕΦΑ Δωδεκανήσου ζήτησε από τον Δήμο Ρόδου και την ΚΥΔ, πληροφορίες σχετικά με ενδεχόμενη εκχώρηση της παραλίας χωρίς να έχει προηγηθεί άδεια του ΥΠΠΟΑ, και από τις αρμόδιες εταιρείες ύδρευσης και ηλεκτροδότησης την άμεση διακοπή των παροχών και την κοινοποίηση του ονόματος των δικαιούχων. Εξακολουθεί να ηλεκτροδοτείται και να υδροδοτείται η παράνομη εγκατάσταση; Έχουν γίνει γνωστά τα ονόματα των δικαιούχων;

5. Για την περιοχή της Γλύστρας, αναφέρεται στο έγγραφο του ΥΠΠΟΑ: «Το 2017, έπειτα από αίτημα του Δήμου Ρόδου, εγκρίθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου η εκχώρηση της παραλίας Γλύστρα, έως το τέλος του έτους, για τη λειτουργία μικρής τροχήλατης καντίνας, δύο θέσεις ομπρελοκαθισμάτων, καθώς και μία θέση εκμίσθωσης μέσων θαλάσσιας αναψυχής. Το 2018 εγκρίθηκε μία θέση ομπρελοκαθισμάτων και μία θέση εκμίσθωσης μέσων θαλάσσιας αναψυχής. Το 2021 ο Δήμος Ρόδου κατέθεσε αίτημα για την έγκριση εκχώρησης αιγιαλού και παραλίας για απλή χρήση, που αφορούσε σε μία θέση εκμίσθωσης μέσων θαλάσσιας αναψυχής και σε μία θέση ομπρελοκαθισμάτων. Το ανωτέρω αίτημα απορρίφθηκε με την υπ’ αριθ. 491915/25.10.2021 Απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς.» Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η άδεια της υφιστάμενης τροχήλατης καντίνας που μόνο τροχήλατη δεν είναι, όπως εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς, είχε ισχύ μόνο το έτος 2017 και δεν ανανεώθηκε. Εντούτοις, με το υπ΄αρ. Δ/1/203/31.07.2021 (ΑΔΑ: 6ΙΔΙΩ1Ρ-Ω7Ξ) συμφωνητικό μίσθωσης μεταξύ του Δήμου Ρόδου και της «ΠΕΙΡΑΙΩΣ CATERING ΜΟΝ. ΙΚΕ» «μισθώνεται έκταση 15 τ.μ. στην περιοχή Γλύστρα Λάρδου με κωδικό 7.071 Δ.Κ. για λειτουργία αυτοκινούμενου ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου». Πως συνάφθηκε το συμφωνητικό μίσθωσης με το Δήμο Ρόδου εντός του θεσμοθετημένου αρχαιολογικού χώρου (ΥΠΠΟΑ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/43015/2237/4-9-2000 Υ.Α.- ΦΕΚ1170/τ.Β’/22-9-00) όταν δεν υπάρχει άδεια εκχώρησης της παραλίας από την ΕΦΑ;

6. Στο βόρειο μέτωπο του νησιού α) στην παραλία «Έλλη» το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αναφέρει ότι κατατέθηκαν 3 μηνύσεις και σχηματίστηκαν 7 δικογραφίες για την παράνομη λειτουργία καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος το οποίο καταστράφηκε ολοσχερώς από πυρκαγιά στις 29.04.2021. Πως επετράπη η παράνομη ανακατασκευή μεγαλύτερου καταστήματος μετά την αρχική καταστροφή του από την πυρκαγιά το έτος 2021, μέχρι τη διενέργεια του ελέγχου που οδήγησε στις παραπάνω συλλήψεις, όταν το αστυνομικό τμήμα και οι διοικητικές αρχές απέχουν λίγα μέτρα από την εγκατάσταση της παράνομης κατασκευής; β) Σχετικά με το κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος στην περιοχή του Ναυτικού ομίλου, η απάντηση του Υπουργείου Προστασίας του πολίτη αναφέρει ότι έχουν σχηματιστεί 4 δικογραφίες με ισάριθμες συλλήψεις, έχει υποβληθεί μία μήνυση ενώ δεν έχει εκτελεστεί μέχρι τις 12.04.2022 το πρωτόκολλο κατεδάφισης που εκδόθηκε από την Κτηματική Υπηρεσία. Πως τα δύο παραπάνω καταστήματα συνεχίζουν να λειτουργούν αδιάλειπτα και να παρίστανται οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι των τοπικών αρχών στα εγκαίνια;

7. Με αφορμή την παραπάνω εκρηκτική έξαρση της παρανομίας και αυθαιρεσίας στη νήσο Ρόδο, τι πρόκειται να πράξουν και ποιες νομοθετικές πρωτοβουλίες θα εισηγηθούν οι ερωτώμενοι Υπουργοί, προκειμένου να διασφαλιστεί/επιτευχθεί:

α) η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής κληρονομιάς των παραλιών της Ρόδου,

β) η πάταξη του αθέμιτου ανταγωνισμού και η προστασία των πολιτών από το νόμο της σιωπής που έχει επιβληθεί από τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που δραστηριοποιούνται στη Ρόδο

γ) ο έλεγχος, η εκτέλεση και η σύντμηση του χρόνου εκτέλεσης, των διοικητικών αποβολών και πρωτοκόλλων κατεδάφισης

δ) ο έλεγχος και η επιχειρησιακή ικανότητα των ελεγκτικών μηχανισμών

ε) ο συντονισμός των ενεργειών των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών

στ) η νομιμότητα των συμβάσεων που συνάπτει η τοπική αυτοδιοίκηση

Οι ερωτώντες βουλευτές

Γιάνης Βαρουφάκης

Μαρία Απατζίδη

Κρίτων Αρσένης

Κλέων Γρηγοριάδης

Γιώργος Λογιάδης

Φωτεινή Μπακαδήμα

Σοφία Σακοράφα