Ερώτηση της Κ.Ο. του ΜέΡΑ25 προς τον κ. Υπουργό Εθνικής Άμυνας με θέμα: Έξωση του χώρου μνήμης του Συνδέσμου Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών από το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Κύριε Υπουργέ,
Όπως γνωρίζετε στις εγκαταστάσεις του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης λειτουργεί έκθεση – χώρος μνήμης του Συνδέσμου Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών (1967-1974). Η έκθεση αυτή αποτελεί ιστορική δικαίωση του χρόνιου αιτήματος των αγωνιστών του αντιδικτατορικού αγώνα, δίνοντας στην αντιδικτατορική αντίσταση το δικό της “σπίτι” και χώρο σε μουσείο. Πρόκειται για μια έκθεση ντοκουμέντο σε έναν εμβληματικό τόπο μαρτυρίου, αφού στις εγκαταστάσεις του Πολεμικού μουσείου Θεσσαλονίκης την περίοδο της δικτατορίας στεγαζόταν το ανακριτικό κολαστήριο της ΚΥΠ, όπου βασανίστηκαν δεκάδες αγωνιστές και αγωνίστριες της δημοκρατίας από τη χούντα.
Ο χώρος μνήμης λειτουργεί και παιδευτικά ως ένα συνεχές μάθημα δημοκρατίας και ελευθερίας για τους μαθητές δεκάδων σχολείων από ολόκληρη τη χώρα που επισκέπτονται το μουσείο. Στους χώρους του μουσείου, μαθητές και μαθήτριες όχι μόνο γνωρίζουν τα εκθέματα των μόνιμων συλλογών του μουσείου, αλλά παράλληλα μαθαίνουν τους αγώνες εκείνων, που αψηφώντας το προσωπικό κόστος, υπερασπίστηκαν τη Δημοκρατία, ανάμεσά τους και εκατοντάδες αξιωματικοί και στρατιώτες που τίμησαν τον όρκο τους και διέσωσαν την τραυματισμένη από τους πραξικοπηματίες τιμή του ελληνικού στρατού.
Η λειτουργία του χώρου μνήμης στο κτήριο αυτό, συνιστά καθεαυτή έναν ισχυρότατο συμβολισμό και παράλληλα μια διαρκή υπόμνηση ότι ο στρατός δε θα χρησιμοποιηθεί ποτέ ξανά για τη κατάλυση του συντάγματος και τη ν καταπάτηση των δημοκρατικών ελευθεριών και των κοινωνικών δικαιωμάτων.
Ο συγκεκριμένος χώρος 35 τ.μ., όπως γνωρίζετε, παραχωρήθηκε με υπογραφή Χρησιδανείου μεταξύ του Πολεμικού Μουσείου και του ΣΦΕΑ “άνευ ανταλλάγματος με σκοπό τη μόνιμη και διαρκή έκθεση των αντικειμένων που καταγράφονται αναλυτικά στο Πρωτόκολλο Παράδοσης-παραλαβής”. Παρά την υπογραφή το μουσείο, αφού αναφέρει την έκθεση ως «φιλοξενούμενη συλλογή» αποφάσισε τη μη ανανέωση του χρησιδανείου, με την αιτιολογία πως το Πολεμικό Μουσείο, «ουδέποτε στο παρελθόν δεν είχε φιλοξενήσει περιοδική έκθεση για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης το Πολεμικό Μουσείο, με τα κειμήλιά του, αποτυπώνει πολεμικές περιόδους και το σύνολο των υλικών (ΣΦΕΑ) 1967-1974 που εκτίθενται στο Π.Μ./Παράρτημα Θεσσαλονίκης δεν αναφέρονται σε πολεμική περίοδο». Παρά τις απολύτως δικαιολογημένες οχλήσεις του ΣΦΕΑ, η κυβέρνησή σας, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, το μόνο που εξασφάλισε ήταν μια ετήσια αναβολή της έξωσης, η οποία προγραμματίζεται για την 30η Μαρτίου του 2023. Η απόφαση του Πολεμικού Μουσείου, στηρίζεται στο ισχύον χουντικό καταστατικό λειτουργίας των πολεμικών μουσείων (Ν.Δ. 132 ΦΕΚ Α’ 35/3.3.1969), σύμφωνα με το οποίο, σκοπός τους είναι η «προβολή των ιερών αγώνων του ελληνικού έθνους από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερον» εξαιρουμένου φυσικά του «ανίερου, αντεθνικώς δρώντος», κατά τους πραξικοπηματίες, αντιδικτατορικού αγώνα, η έκθεση δηλαδή του ΣΦΕΑ απομακρύνεται με αιτιολογία στηριζόμενη σε διάταγμα αυτών που τους βασάνισε.
Δεδομένων τούτων ερωτάται ο κ. υπουργός:
1. Σκοπεύετε να νομοθετήσετε την αντικατάσταση του χουντικού καταστατικού λειτουργίας των Πολεμικών Μουσείων;
2. Συμφωνείται με την απομάκρυνση της έκθεσης του ΣΦΕΑ από το Πολεμικό Μουσείο και αν όχι τι προτίθεστε να πράξετε;
3. Για ποιο λόγο η κυβέρνηση έδωσε μόνο παράταση ενός έτους στην έκθεση και δεν έδωσε συνολική λύση στην παραμονή της;
Οι ερωτώντες/ούσες Βουλευτές/τριες
Γιάνης Βαρουφάκης
Μαρία Απατζίδη
Κρίτων Αρσένης
Κλέων Γρηγοριάδης
Γιώργος Λογιάδης
Σοφία Σακοράφα
