[ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ "ΗΜΕΡΕΣ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟΥ"]

Κυρίες και κύριοι,

Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχθηκα την πρόσκληση να συμμετάσχω σε μια ημερίδα που έχει θέμα το ραδιόφωνο και τον αθλητισμό.

Και είναι ιδιαίτερη η χαρά γιατί αναλαμβάνω την πρόκληση να αποκωδικοποιήσω την ισχυρή σχέση μεταξύ αθλητικού ραδιοφώνου και κοινωνίας , μια σχέση που εκ πρώτης φαίνεται σχέση πομπού και δέκτη, αλλά κατά την άποψή μου δεν είναι έτσι.
Κατά την άποψή μου πρόκειται, περί μιας άκρως διαλεκτικής σχέσης, μεταξύ δύο δυναμικών πυλώνων του αθλητικού γεγονότος και του ακροατή.

Το αθλητικό ραδιόφωνο από τη φύση του και εξορισμού δεν μετατρέπει το αθλητικό γεγονός σε αντικείμενο ειδήσεων, αλλά του επιτρέπει να παρουσιάζεται με την πραγματική του ταυτότητα, να παρουσιάζεται ως υποκείμενο δράσης.
Η ζωντανή περιγραφή ενός αγώνα ποδοσφαίρου, μπάσκετ, στίβου ή οποιουδήποτε άλλου αθλήματος δεν αποτελεί απλώς περιγραφή, ως είθισται να λέγεται, αλλά πραγματική αποτύπωση της μείζονος ταυτότητας του αθλητισμού, της δράσης.


Και είναι αυτός ο λόγος που και η αποτύπωση αυτή από το δημοσιογράφο, έχει ένταση, έχει χρώμα, έχει συμμετοχή, έχει ανάσες, έχει δηλαδή δράση.
Και είναι ο ίδιος λόγος που ο ακροατής παύει να είναι ακροατής και γίνεται συμμετέχων, μπαίνει δηλαδή και αυτός μέσα σε μια κατάσταση δράσης.


Κυρίες και κύριοι,

Ζώντας σε μια κοινωνία και μια εποχή που μετατρέπει τον ενεργό πολίτη σε θεατή ή ακροατή,

που αποψιλώνει τα γεγονότα από την πραγματική τους ταυτότητα,

η διαπίστωση ότι το αθλητικό ραδιόφωνο υπηρετεί μια άλλη λειτουργία, μια λειτουργία συμμετοχής και δράσης είναι αφενός πολύτιμη για το ρόλο του αθλητικού ραδιοφώνου, αφετέρου όμως βαριά, τόσο για το μέσο όσο και για τους ανθρώπους που δουλεύουν σε αυτό, με την έννοια της ευθύνης και της υποχρέωσης .

Εάν σε αυτή την ευθύνη, σε αυτή την υποχρέωση, προσθέσουμε και τον αναμφισβήτητο αντικειμενικό σκοπό του ίδιου του μέσου που είναι ο πολιτισμός και η επικοινωνία, αντιλαμβάνεστε ότι οι δικές σας πλάτες επωμίζονται μια πολυδιάστατη λειτουργία :


Να μεταφέρετε διαρκώς αυτή τη δράση, τη δράση που παράγει ο αθλητισμός, ως αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού μας, αλλά και ως πανανθρώπινο πεδίο επικοινωνίας.

Και μάλιστα, επειδή ακριβώς ζούμε μέρες που η οικονομία της αγοράς προσπαθεί να εγκολπωθεί πλήρως την κοινωνία και να τη μετατρέψει σε κοινωνία της αγοράς, με αποτέλεσμα και ο αθλητισμός να μετατρέπεται σε μια ακόμη αγορά, αποψιλωμένος από τα παραπάνω χαρακτηριστικά του εσείς διαδραματίζετε κι έναν επιπλέον ρόλο :

Το ρόλο του εγγυητή της υπεράσπισης και της ανάδειξης της κοινωνικής, της ανθρωποκεντρικής φύσης του αθλητισμού, έναντι της αγοραίας λογικής που επιβουλεύεται αυτή τη φύση.

Κυρίες και κύριοι,

Ο έτερος μεγάλος ρόλος που επιτελεί το ραδιόφωνο είναι αυτός της ενημέρωσης. Το ραδιόφωνο έχει και σε αυτό το πεδίο ένα σημαντικό πλεονέκτημα, φωτογραφίζει τα γεγονότα στη γέννησή τους.
Είναι χαρακτηριστικό το προσωπικό παράδειγμα που έχω πολλές φορές αναφέρει, όταν έκανα το παγκόσμιο ρεκόρ στα Χανιά. Η ταχύτητα μετάδοσης του γεγονότος μέσω του ραδιοφώνου ήταν μεγαλύτερη από οποιοδήποτε άλλο μέσο, ακόμη και από το τηλέφωνο.

Όταν τηλεφώνησα στον αδερφό μου στη Γαλλία, αυτός ήδη ήξερε την είδηση μέσω του ραδιοφώνου.

Αυτή η ταχύτητα μεταφοράς των γεγονότων καθιστά το ραδιόφωνο ένα μέσο με μεγάλη αξιοπιστία στην κοινωνία μας, άρα και με μεγάλη μαζικότητα απεύθυνσης.
Το καθιστά το πρώτο μέσο, μέσω του οποίου θα αναζητήσει κανείς ενημέρωση.

Κι εδώ ερχόμαστε σε ένα ποιοτικό ζήτημα.
Πώς θα βοηθήσει αυτό το αξιόπιστο μέσο, ένα κοινό που μαζικά το εμπιστεύεται, να εντάξει τον αθλητισμό στην καθημερινότητά του.
Στο σημείο αυτό πρέπει να πούμε ότι αθλητισμός είναι ο μαζικός αθλητισμός, αλλά και ο σωματειακός αθλητισμός.
Ο πρώτος αφορά όλη την κοινωνία. Αφορά όλη την κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς ή περιορισμούς φυλετικούς, γεωγραφικούς, ηλικιακούς, οικονομικούς.

Άρα η ενημέρωση για τα προγράμματα μαζικού αθλητισμού, η ενημέρωση για την αναγκαιότητα συμμετοχής σε αυτά τα προγράμματα, προκύπτει ως σχεδόν αυτονόητη υποχρέωση του αθλητικού ραδιοφώνου προς τους ακροατές του, προς την κοινωνία.

Και η ενημέρωση, η παρότρυνση δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξαντλείται μόνο σε θέματα υγείας, με τα οποία ούτως ή άλλως ο αθλητισμός συνδέεται άμεσα και απευθείας.

Η ενημέρωση και η παρότρυνση πρέπει να συνδέεται και με ζητήματα κοινωνικοποίησης, συμμετοχής, ισοτιμίας, ισότητας, με τα οποία επίσης ο αθλητισμός συνδέεται άμεσα και απευθείας.

Ο αθλητισμός συνδέεται με όλα εκείνα τα πολιτικά χαρακτηριστικά που συμβάλλουν ώστε να μετατραπεί ο άνθρωπος σε πολίτης, ο μοναχικός άνθρωπος σε μέλος μιας ευρύτερης ομάδας, ο ανήλικος μαθητής σε κοινωνικό ον, η γυναίκα σε ισότιμο και ισάξιο μέλος της κοινωνίας, ο πολίτης τρίτης ηλικίας σε ενεργός πολίτης, ο εθνικός πολίτης σε παγκόσμιος πολίτης.
Και ζητούμενο για το αθλητικό ραδιόφωνο είναι να αναδείξει όλη αυτή την κουλτούρα του αθλητισμού, όλη αυτή την κοινωνική διαδικασία που παράγει ο αθλητισμός και που μπορεί να την παράγει για όλα τα μέλη μιας κοινωνίας.

Και ζητούμενο για το αθλητικό ραδιόφωνο, όχι έν είδη καταγγελιολογίας, αλλά ως ζωτική κοινωνική ανάγκη, είναι να μάχεται κάθε απόπειρα περιορισμού του μαζικού αθλητισμού, κάθε απόπειρα ιδιωτικοποίησης του αθλητισμού, που είναι ταυτοχρόνως και απόπειρα ιδιώτευσης των πολιτών.

Το δεύτερο μεγάλο πεδίο του αθλητισμού είναι ο σωματειακός αθλητισμός.

Ο σωματειακός αθλητισμός, σήμερα πια, περιλαμβάνει όλα τα αθλήματα, ακόμη και αθλήματα που πριν το 2004 ήταν άγνωστα στην Ελληνική κοινωνία.

Εδώ υπάρχει ένα πρόβλημα που αντιλαμβάνομαι τη φύση του, αντιλαμβάνομαι τις παραμέτρους του.

Το ραδιόφωνο είναι και αυτό μια επιχείρηση.
Αυτό σημαίνει ότι στο επίπεδο οποιασδήποτε πληροφόρησης- ενημέρωσης προκρίνει αναγνωρίσιμες- οικείες μορφές.
Η μεταφορά του παραπάνω στο αθλητικό ραδιόφωνο σημαίνει ότι επιλέγει αθλήματα αναγνωρίσιμα- οικεία, όπως είναι κατά κύριο λόγο το ποδόσφαιρο, αλλά και το μπάσκετ.
Αυτή η αναγνωρισιμότητα είναι που θα φέρει ακροατές, αλλά και σπόνσορες. Αυτή είναι η λογική και η λειτουργία της αγοράς.

Μια λογική και μια λειτουργία από την οποία όμως κατά κύριο λόγο το κρατικό ραδιόφωνο, αλλά και όχι μόνο, μπορεί αν όχι να απογαλακτιστεί πλήρως, τουλάχιστον να μην ταυτίζεται απολύτως.
Και πρέπει να συμβεί αυτό γιατί είναι ζητούμενο η εξοικείωση των Ελλήνων πολιτών και με άλλα αθλήματα, τα οποία δύνανται να ταιριάζουν σε εκτεταμένες πληθυσμιακές ομάδες, λόγω σωματότυπου, λόγω ιδιοσυγκρασίας, λόγω δυνατοτήτων πρόσβασης κτλ.

Η μη εξοικείωση με τα αθλήματα αυτά μικραίνει δραματικά τη δεξαμενή πολιτών που θα εντάξουν τον αθλητισμό στην καθημερινότητά τους.

Ακόμη μειώνει δραματικά τη δεξαμενή νέων ταλέντων, καθώς όλα τα παιδιά δεν κάνουν για ποδόσφαιρο ή για μπάσκετ ή για τα ΄΄ γνωστά ΄΄ αθλήματα.
Άρα εάν ο διαρκής στόχος είναι ΄΄ αρχίζει το ματς΄΄ το ματς αυτό μπορεί να είναι πέραν του ποδοσφαίρου, βόλλει, ή τέννις, ή πιγκ-πογκ, ή ξιφασκία ή πάλη ή οποιοδήποτε άλλο από τα πιο αδικημένα αθλήματα.

Ενισχύοντας αυτό το μοντέλο ενισχύει κανείς την πολυμορφία, την ελευθερία έκφρασης και τη διαφορετικότητα, που αποτελούν κυρίαρχα χαρακτηριστικά και της αθλητικής έκφρασης.

Κυρίες και κύριοι,

Το ραδιόφωνο είναι ένα μέσο που λατρεύω.

Μοιάζει πολύ με το θέατρο. Και το πιο γοητευτικό είναι ότι ο ακροατής καλείται να κατανοήσει τον ήχο για να δημιουργήσει μετά την εικόνα.

Θα έλεγα ότι το ραδιόφωνο είναι ένα αόρατο θέατρο.

Το αθλητικό ραδιόφωνο μεγεθύνει λίγο τα παραπάνω χαρακτηριστικά.

Στο αθλητικό ραδιόφωνο ο συμμετέχων ακροατής δημιουργεί την εικόνα μέσω της δικής σας φωνής.

Αυτό δίνει μια αίσθηση ελευθερίας, μια προσωπική αίσθηση φανταστικής συμμετοχής, αλλά δημιουργεί και μια ισχυρή δυναμική σχέση μεταξύ δημοσιογράφου και κοινωνίας.
Για αυτό και ο ρόλος σας είναι σημαντικός, ο ρόλος όσων εμπλέκεστε στο ραδιόφωνο, ώστε αυτό το αόρατο θέατρο που λέγεται αθλητισμός, να κατακλύζει τη ζωή μας και κάποια στιγμή να γίνει και κυρίαρχη προτεραιότητά μας.