Κύριε Πρόεδρε, έχουμε παραλάβει τα Πεπραγμένα της Αρχής από την 1η Ιουλίου. Και συνεδριάζουμε (8,5) μήνες αργότερα! Προφανώς θα πρέπει να υπάρχει κάποια ουσιαστική εξήγηση, την οποία περιμένουμε να ακούσουμε!
Στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, όλες οι κρίσιμες αρμοδιότητες ασκούνται από τον Διοικητή. Οι αρμοδιότητες του Συμβουλίου είναι, κυρίως, γνωμοδοτικές. Επομένως, ο εκάστοτε Διοικητής φέρει και το κύριο βάρος της ευθύνης για τις πράξεις και παραλείψεις της Αρχής.
Για το 2020, η Διεθνής Διαφάνεια κατατάσσει την Ελλάδα, ως προς τον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς, στην 22η θέση μεταξύ των 27 της ΕΕ ! Καθόλου κολακευτικό, θα λέγαμε!
Υπάρχει και η έρευνα της ίδιας της Αρχής, το 2020 : το 98% θεωρεί την διαφθορά ως δομικό πρόβλημα. Επίσης, σχεδόν τρεις στους πέντε, πιστεύουν ότι θα υπάρχει πάντα διαφθορά !
Αυτή η εμπεδωμένη αίσθηση διαφθοράς, ως προς την οποία δεν φαίνεται να υπάρχει και προοπτική διεξόδου, θα πρέπει να μας ανησυχεί όλους!
Στο σχολείο θα ήταν ένα Ενδεικτικό πολύ κάτω από τη βάση!
Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, για το 2020, το 54% θεωρεί πως η διαφθορά αυξήθηκε. Και, τρεις στους τέσσερις πιστεύουν ότι η διαφθορά αυξάνεται μέσα σε έκτακτες συνθήκες.
Ο συσχετισμός είναι άμεσος : Η ελληνική κυβέρνηση δεν έπαψε σε όλη την περίοδο της πανδημίας να επικαλείται, με έμφαση, τις “έκτακτες συνθήκες”. Μάλλον πολύ περισσότερο από ότι άλλες κυβερνήσεις.
Δεν πιστεύω ότι μπορεί κανείς να είναι υπερήφανος για αυτά τα αποτελέσματα.
Έχει εμπεδωθεί στην κοινή γνώμη η πεποίθηση ότι η επίκληση των “έκτακτων συνθηκών” χρησιμοποιείται για την καταπάτηση των κανόνων διαφάνειας, για την ενίσχυση συγκεκριμένων συμφερόντων, μέσα στη γνωστή “διαπλοκή”.
Αυτό είναι πραγματικά ντροπιαστικό για την Κυβέρνηση, αλλά και για το πολιτικό μας σύστημα γενικότερα.
Εντωμεταξύ, όχι μόνο η Νέα Δημοκρατία, αλλά όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν θα πρέπει να βγάλουν τα συμπεράσματά τους , αφού οι πολίτες, σε ποσοστό 55%, θεωρούν πως αυτά είναι πιο εκτεθειμένα στην διαφθορά.
Πόσο μάλλον, αν συνυπολογίσουμε ότι η συγκεκριμένη έρευνα έγινε πολύ πριν τα πρόσφατα δημοσιεύματα για τα χρέη της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, που τα θέτουν στην κορυφή της λίστας χρέους των κομμάτων της ΕΕ.
Επίσης, πολύ πριν τα διάφορα επεισόδια εμπαιγμού των πολιτών, στην προσπάθεια να “κουκουλωθούν όπως-όπως” σύγχρονες και παλαιότερες υποθέσεις κακοδιαχείρισης.
Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι βαθύ και δεν πρέπει να το περιορίζουμε μόνο στα σημερινά περιστατικά αδιαφάνειας και διαφθοράς.
Οι κυβερνητικές πρακτικές στην πρωθυπουργοκεντρική δημοκρατία μας, είναι εύκολες στην ανάγνωσή τους. Η εικόνα γίνεται ακόμα πιο προβληματική, και πιο ανησυχητική, αν προσμετρήσουμε δύο ακόμα στοιχεία :
Πρώτον, ότι δύο στους πέντε πολίτες θεωρούν και τη Δικαιοσύνη εκτεθειμένη στη διαφθορά.
Και δεύτερον, την απουσία ελέγχου από τον Τύπο : πάνω από δύο στους πέντε πολίτες θεωρούν και τα ΜΜΕ εκτεθειμένα στη διαφθορά.
Το Διοικητικό Δικαστήριο έκανε δεκτή την προσφυγή της ανεξάρτητης, μη κερδοσκοπικής πρωτοβουλίας “Vouliwatch”, με την οποία από τον Ιούνιο του 2020 ζητούσε από την Αρχή τη δημοσιοποίηση των εγγράφων που αφορούν τη διαβόητη λίστα Πέτσα. Έχετε προχωρήσει στην υλοποίηση της σχετικής δικαστικής απόφασης;
Αντίστοιχα ερωτήματα τέθηκαν και για την αντιμετώπιση από την Αρχή της διαρκώς διευρυνόμενης πρακτικής των απευθείας αναθέσεων. Ενδεικτικά θα αναφέρω τις περιπτώσεις Παλαντίρ και Σίσκο, τις αναθέσεις της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής, αλλά και τα αντίστοιχα φαινόμενα στο χώρο της Υγείας.
Επίσης :
Χόρτασε η κοινωνία πρόστιμα για το συνωστισμό σε χώρους μαζικής εστίασης. Δεν έχουμε καμία ενημέρωση για επιβολή προστίμων για τον συνωστισμό στα Μέσα μαζικής Μεταφοράς. Την ίδια ώρα που για τον έναν (!) υπεράριθμο επιβάτη στο ΙΧ ή στο Ταξί το πρόστιμο είναι 150 ευρώ στον οδηγό και 150 στον επιβάτη!
Με τη σύσταση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, τον Αύγουστο του 2019, και την υπαγωγή σε αυτήν όλων των ελεγκτικών σωμάτων, προκλήθηκαν ζητήματα με τις αξιολογήσεις εκείνου του έτους.
Έγιναν συγκεκριμένες καταγγελίες, από τις οποίες συνάγεται ότι μεθοδεύτηκαν και δεύτερες αξιολογήσεις πέρα από εκείνες που διενήργησαν οι νόμιμοι αξιολογητές. Τέτοιοι θεωρούνται όσοι είχαν υπερκαλύψει το προβλεπόμενο χρονικό διάστημα υπηρεσίας, για να ασκήσουν την αποκλειστική αρμοδιότητα της διενέργειας αξιολόγησης. Επίσης, αναφέρθηκε πως υπήρξαν ακόμα και μεθοδεύσεις επιλογής του αξιολογητή, από τους ίδιους τους αξιολογούμενους.
Αυτά, εάν τυχόν ισχύουν, συνιστούν πολύ σοβαρά ζητήματα, που θα έπρεπε να αποτελούν αντικείμενο δικαστικής διερεύνησης ακόμα και για ακυρότητα.
Οι αξιολογήσεις έχουν σοβαρότατες συνέπειες στη σταδιοδρομία των υπαλλήλων και το πλαίσιο γι’ αυτές είναι ενιαίο.
Πριν 8 μήνες, αναφερθήκατε στη συμμετοχή σας στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 1937/2019, για την προστασία μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος. Αυτή έπρεπε να έχει ενσωματωθεί μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου.
Πάλι εκτός η Ελλάδα, οπότε δεν θα πρέπει να μας ξενίζουν τα αποτελέσματα των ερευνών που προαναφέραμε ! Διαβάζουμε, κιόλας, ότι για το θέμα αυτό υπάρχουν αντιδράσεις και διαφωνίες από συγκεκριμένα υπουργικά στελέχη.
Φαντάζομαι ότι η Αρχή θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την απρόσκοπτη ενσωμάτωση αυτής της Οδηγίας. Οπότε, έχει ιδιαίτερη σημασία να ακούσουμε τις απόψεις σας.
Σας ανησυχεί το γεγονός ότι δεν έχει ενσωματωθεί η Οδηγία; Έχετε τη βούληση και τη δυνατότητα παρέμβασης, σαν Αρχή, για να κινηθεί μια διαδικασία που, για κάποιους λόγους, εμποδίζεται από την Κυβέρνηση;
Τετάρτη, 16 Μαρτίου 2022 και ώρα 10.00΄
Αίθουσα «Προέδρου Αθανασίου Κωνστ. Τσαλδάρη» - 223,
συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας
Συζήτηση επί των Ετήσιων Εκθέσεων Απολογισμού
της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, ετών 2019 και 2020 και
ακρόαση του Διοικητή της Αρχής, κ. Άγγελου Μπίνη
