Θα ξεκινήσω με μια κοινότοπη πολιτική διαπίστωση : Η ΕΕ πρέπει να απαλλαγεί από την κηδεμονία των ΗΠΑ.
Είναι μια κηδεμονία που επιβάλλει συγκρουσιακή αντιμετώπιση των δικών τους στρατηγικών αντιπάλων. Μία πρακτική με ολέθριες συνέπειες, τόσο για την Ευρώπη συνολικά, όσο και για τις ισορροπίες των διεθνών σχέσεων γενικότερα.
Δεν είναι, βέβαια, μόνο αυτός ο εξωγενής παράγοντας που έχει οδηγήσει την ΕΕ στο σημερινό τέλμα. Υπάρχουν και ενδογενείς παράγοντες :
Η ΕΕ λειτουργεί όλο και περισσότερο προσαρμοσμένη στα γεωστρατηγικά συμφέροντα της Γερμανίας. Αλλά και στις οικονομικές επιταγές ενός παντοδύναμου λόμπυ των ισχυρών.
Η γραφειοκρατία των Βρυξελλών αποδεικνύεται εντελώς ανίκανη για ουσιαστικές λύσεις στα μεγάλα προβλήματα των πολιτών της Ένωσης.
Εξάλλου, όλο αυτό το πλαίσιο λειτουργίας, όπως έχει διαμορφωθεί, έρχεται σε άμεση σύγκρουση με τα πραγματικά συμφέροντα των λαών της Ένωσης.
Επομένως, δεν προκαλεί καμία έκπληξη το γεγονός ότι δεν έγινε πραγματική συζήτηση στις εργασίες της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, ούτε υπήρξε αλληλεπίδραση με την κοινωνική βάση.
Παρά τους σημαντικούς οικονομικούς πόρους που διατέθηκαν, η ψηφιακή πλατφόρμα, κατέγραψε μόνο λίγες δεκάδες χιλιάδες συμμετοχών , και ακόμα λιγότερα σχόλια.
Σωστά γράφτηκε, λοιπόν: «Είναι σαφές ότι τα συμπεράσματα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης δεν εκφράζουν τη βούληση ούτε τις ιδέες του πληθυσμού της ΕΕ»! Μιλάμε για 52 χιλιάδες δημοσιεύματα και 22 χιλιάδες σχόλια σε όλη την Ευρώπη.
Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι θα παραβλέψουμε – ή θα εγκαταλείψουμε – τους στόχους που εξαρχής παρουσιάσαμε.
Στην πρώτη μας σχετική συνεδρίαση, εμείς είχαμε καταθέσει μια σημαντική για τη χώρα μας πρόταση, για αυτή τη Διάσκεψη :
Την κατοχύρωση της νησιωτικότητας στην επόμενη μεταρρύθμιση της ΕΕ.
Γιατί είναι πραγματικά αναγκαία η εισαγωγή ρήτρας νησιωτικού χαρακτήρα στις πολιτικές συνοχής της ΕΕ. Πολιτικές, που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις κοινωνίες και τις οικονομίες των νησιών μας, υπό την προϋπόθεση ότι θα υλοποιηθούν με συγκεκριμένα μέτρα. Να μη μείνουν σε επίπεδο φιλολογίας και ευχολογίων.
Τα νησιά έχουν μοναδικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που επιβάλλουν ειδική αντιμετώπιση.
Όμως, και πέρα από αυτό: Ειδικά τα ελληνικά νησιά, αλλάζουν καθοριστικά το στρατηγικό βάθος της μικρής ενδοχώρας μας.
Θα το επαναλάβω : Η Ελλάδα χωρίς τα νησιά θα ήταν ασήμαντη στον γεωπολιτικό χάρτη!
Δυστυχώς, στην Έκθεση για το τελικό αποτέλεσμα – πάνω από 300 σελίδες – δεν υπάρχει καμία ουσιαστική αναφορά για τη νησιωτικότητα.
Υπάρχουν μόνο κάποιες αναφορές σε νησιά, στο Κεφάλαιο 4 των Προτάσεων προς την Ολομέλεια. Η μοναδική σχετική αναφορά στο υπόλοιπο κείμενο είναι απογοητευτική. Δεν αγγίζει καν την ουσία των σχετικών προτάσεών μας.
Έχουμε πλήρη συναίσθηση ότι “η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού”. Και τα εφικτά, κατά κανόνα, είναι πολύ περισσότερα για τους ισχυρούς.
Εμείς θα συνεχίσουμε να δίνουμε τις μάχες μας, αποφασισμένοι. “Τίποτα δεν πάει χαμένο”.
Το κόμμα μας δεν είχε εκπροσώπηση στις εργασίες και στις αποστολές που έγιναν στο πλαίσιο της Διάσκεψης.
Είχαμε, όμως, καταθέσει, στις Απαντήσεις μας για τη Διάσκεψη, από τις 10 Μαΐου του 2021, ότι πρέπει να συμμετέχουν στις εργασίες της και «στελέχη της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής, που έχουν τη δυνατότητα ουσιαστικής πρόσθετης συμβολής στο αντικείμενο και στην αποτελεσματικότητα του έργου».
Η συμμετοχή της συγκεκριμένης υπηρεσίας ήταν – και είναι πάντα – αναγκαία, για την καλύτερη δυνατή προετοιμασία και τεκμηρίωση.
Στην αντιμετώπιση της ελληνικής χρεωκοπίας, η ΕΕ απέδειξε ότι «δεν συμπεριφέρθηκε ως Ευρώπη». Αυτό το διαπίστωσε μέχρι και ο Ρομάνο Πρόντι, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1999 έως το 2004.
Όλα αυτά, σήμερα αποκτούν μια νέα επικαιρότητα, αφού επανέρχεται η επικίνδυνη φιλολογία για κατάργηση της ομοφωνίας.
Είναι προφανές ότι η σημερινή ευρωπαϊκή συνοχή (οικονομική, κοινωνική και, κυρίως, πολιτική) απέχει πάρα πολύ από το να επιβάλλει μια τέτοια κίνηση. Για την ακρίβεια, ούτε καν την επιτρέπει...
Ο συσχετισμός που δημιούργησε η εμβάθυνση και διεύρυνση, μας οδήγησε στις σημερινές στρεβλώσεις της γερμανικής ΕΕ. Με όλες τις αρνητικές συνέπειες, που υφιστάμεθα όλοι, σε αυτό το διαμορφωμένο σχήμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Είναι οπωσδήποτε αναγκαίο να υπάρξουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για την πραγματική άμβλυνση των ανισοτήτων και για να επιτευχθεί πραγματική συνοχή (οικονομική, κοινωνική και πολιτική).
Αν δεν υπάρξει εμπεδωμένη λειτουργία μιας διαφορετικής ΕΕ, η οποιαδήποτε άρση του κανόνα της ομοφωνίας θα είναι ένα -ακόμα- μεγάλο αρνητικό βήμα στην πορεία της Ένωσης.
Είναι δεδομένο ότι οι πολιτικοί συσχετισμοί αλλάζουν. Δυστυχώς, το μέλλον εμφανίζεται όλο και πιο δυσοίωνο. Δεν μπορούμε να διανοηθούμε ότι η Ελλάδα θα εμφανιστεί και πάλι έτοιμη για παραχωρήσεις, έναντι μόνο υποσχέσεων.
Με απλά λόγια, ένας βασικός κανόνας: Δεν πρέπει να ανταλλάσσεις μετρητά με γραμμάτια! Παλιός κανόνας – αλλά φαίνεται δύσκολος για τις ηγεσίες μας.
Σας ευχαριστώ!
Τετάρτη, 25 Μάϊου 2022 και ώρα 10:00 π.μ.,
στην Αίθουσα της Γερουσίας (και μέσω τηλεδιάσκεψης )
συνεδρίαση της Ειδικής Διαρκούς Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων
«Τα αποτελέσματα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης –
τα επόμενα βήματα».