Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το λέει ξεκάθαρα : «Το ΣχΝ δεν ανταποκρίνεται σε ουσιαστικά και κρίσιμα ζητήματα προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και κυρίως των αναφερόμενων στο άρθρο 19. Οι προωθούμενες ρυθμίσεις δεν σέβονται τη συνταγματική αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ ως θεσμού εγγύησης θεμελιώδους δικαιώματος και πλήττεται η εμπιστοσύνη των διοικούμενων η οποία συνιστά βασικό δείκτη δημοκρατίας, απέναντι σε εθνικούς θεσμούς.».
Δεν κλήθηκε, βέβαια, η Επιτροπή αυτή, να συμμετέχει στην προπαρασκευή του νομοσχεδίου… Και όμως : Αυτή η Επιτροπή, που ιδρύθηκε το 1998, κατ΄ εφαρμογή απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, είναι θεσμικό συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας στα ζητήματα δικαιωμάτων…
Έρχεται, λοιπόν, τώρα, εκ των υστέρων, για να διαπιστώσει ότι: «παρά τις νομοθετικές προβλέψεις, οι προωθούμενες ρυθμίσεις εισάγουν κρίσιμες αλλαγές που έρχονται σε οξεία αντίθεση με τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Τί άλλο λέει ; Λέει ότι η αοριστία των «λόγων εθνικής ασφάλειας», «παρέχει στην αρχή που θα εφαρμόσει την διάταξη την λεγόμενη «προνομία της ερμηνείας». Τελικά, το πεδίο εφαρμογής του νόμου δεν το ορίζει ο ίδιος, αλλά ο εκάστοτε εφαρμοστής του.
Κανείς δεν θα γνωρίζει εξ αρχής πότε μπορεί να αρθεί το απόρρητο των επικοινωνιών του για “λόγους εθνικής ασφάλειας”. Ούτε θα μπορεί να ζητήσει ένδικη προστασία, αν αυτό αρθεί μη νόμιμα. Ούτε προβλεψιμότητα ούτε ελεγξιμότητα στην εφαρμογή του νόμου.
Και προσθέτει ότι: «Ο ορισμός της εθνικής ασφάλειας, στο σχέδιο νόμου, δεν πληροί καμία δικαιοκρατική προϋπόθεση και πιθανότατα θα οδηγήσει σε καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου».
Μια πραγματικά φιλελεύθερη και δικαιοκρατική προσέγγιση, κ. Υπουργέ, προτάσσει – πάντα και εξ ορισμού – το ατομικό δικαίωμα στο απόρρητο απέναντι στο συλλογικό αγαθό της εθνικής ασφάλειας.
Αλλά ο τίτλος του φιλελευθερισμού της Κυβέρνησης περιορίζεται μόνο στον οικονομικό φιλελευθερισμό, που σημαίνει απλά τη σκανδαλώδη εύνοια προς την ολιγαρχία των μεγάλων επιχειρήσεων και την προστασία της κερδοφορίας τους.
Από φιλελεύθερη και δικαιοκρατική, λοιπόν, άποψη, ο ορισμός της έννοιας της εθνικής ασφάλειας πρέπει να είναι σαφής, για να μην επιδέχεται ελαστικές και κατά βούληση ερμηνείες, και να θέτει τα πραγματικά όρια, για να μη δημιουργεί, απλώς, ένα περιβάλλον εκκόλαψης αυθαιρεσιών και καταχρήσεων.
Φέρατε ένα σχέδιο που ορίζει την έννοια της εθνικής ασφάλειας με τρόπο εντελώς εσφαλμένο. Τα είπα και στην 1η συνεδρίαση. Θέλω να επισημάνω κάτι ακόμα, χαρακτηριστικό: Περιλαμβάνετε στην εθνική ασφάλεια και τα, όπως επί λέξει γράφετε, “θεμελιώδη συμφέροντα των Ελλήνων πολιτών”. Όχι της χώρας, του λαού, της κοινωνίας, του συνόλου των πολιτών κλπ. – Απλώς “των πολιτών”. Και Όχι “δικαιώματα” αλλά “συμφέροντα”.
Και σας ρωτάω : Ένας μεγαλοεπιχειρηματίας, ένας τραπεζίτης, ένας εφοπλιστής κλπ. είναι Έλληνας πολίτης. Θεμελιώδες συμφέρον του είναι η ανάπτυξη και κερδοφορία των επιχειρήσεών του. Λέτε “συμφέρον” όχι “δικαίωμα”… Στ’ αλήθεια, ανήκει, λοιπόν και αυτό στην έννοια της εθνικής ασφάλειας ; Το μεμονωμένο επιχειρηματικό συμφέρον μπορεί ανήκει στην εθνική ασφάλεια ; Να μια προφανώς αποδεκτή ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου. Και είναι αποδεκτή, γιατί δεν υπάρχει απολύτως τίποτα στο νομοσχέδιο, που να την αποτρέπει…
Έτσι, π.χ., θα είναι νόμιμη μία παρακολούθηση τύπου Κουκάκη. ( Από όσα γνωρίζουμε τουλάχιστον για αυτήν, και όχι από στοιχεία της συντεταγμένης ελληνικής Πολιτείας! ). Θα είναι νόμιμη, γιατί η δημοσιογραφική αποκάλυψη πράγματι, μάλλον θα έβλαπτε τα “θεμελιώδη συμφέροντα” των τραπεζικών παραγόντων – Ελλήνων πολιτών, τις κινήσεις των οποίων ερευνούσε ! Θα έπληττε, λοιπόν, την εθνική ασφάλεια – όπως τουλάχιστον το κυβερνητικό νομοσχέδιο θέλει να την ορίσει.
Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να καταναλώνουμε παραπάνω χρόνο και να σας ταλαιπωρώ με παραπάνω επιχειρήματα για αυτό το θέμα...
Έκανε μία φιλότιμη και αξιοπρόσεκτη προσπάθεια ο κ. Καστανίδης, να σώσει την αξιοπρέπεια του Έλληνα νομοθέτη, διατυπώνοντας έναν αποδεκτό ορισμό για την εθνική ασφάλεια.
Θα προσπαθήσουμε να συνεισφέρουμε και εμείς σε αυτή τη διαδικασία, με βάση όσα είπα παραπάνω, για τη φιλελεύθερη και δικαιοκρατική προσέγγιση στην έννοια της εθνικής ασφάλειας (φιλελεύθερη με την ουσιαστική έννοια του όρου και όχι με την συνώνυμη πολιτική ταμπέλα):
Εμείς λοιπόν, λέμε ότι δύο μόνο είναι οι λόγοι εθνικής ασφάλειας που επιτρέπουν την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών οποιουδήποτε προσώπου : 1ον. Η προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και άμυνας της χώρας και 2ον. Η προστασία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Και αυτή τη διατύπωση προτείνουμε για το νομοσχέδιο. Περιμένουμε, πραγματικά με ενδιαφέρον, να ακούσουμε τι άλλο, άραγε, μπορεί να ανήκει στην – άξια προστασίας – έννοια της “εθνικής ασφάλειας”.
Για την οικονομία της συζήτησης, πάντως, δηλώνουμε ότι συμφωνούμε με την πρόταση του κ. Καστανίδη.
Ερχόμαστε τώρα στο άλλο κομβικό σημείο : Την έκδοση των διατάξεων άρσης του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας.
Το σύστημα που ίσχυε μέχρι σήμερα απέτυχε παταγωδώς – το λέω με όση επιείκεια μπορώ να έχω…
Το σύστημα του ενός Εισαγγελέα, που υπογράφει δεκάδες διατάξεις τη μέρα, με ελλιπή προς αυτόν στοιχειοθέτηση και τεκμηρίωση αλλά και με ελλιπή τελικά αιτιολόγηση, αποδείχθηκε ότι είναι μία παρωδία – που καμία σχέση δεν έχει με ευνομούμενο κράτος.
Το νομοσχέδιο έρχεται να συντηρήσει και να διαιωνίσει αυτήν την παρωδία.
Προσθέτετε απλώς, στην εξέλιξη της διαδικασίας, έναν δεύτερο Εισαγγελέα, που θα ορίζεται από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος είναι διορισμένος από την εκάστοτε Κυβέρνηση. Στην ουσία, δηλ. κανένα πρόσθετο για την ουσιαστική λειτουργία και την αξιοπιστία της διαδικασίας – ούτε εξασφαλίζετε τα επιβαλλόμενα εχέγγυα ανεξαρτησίας. Ενώ είναι ένα τόσο ευαίσθητο – αλλά και ευάλωτο – θέμα…
Το νομοσχέδιο συντηρεί, επίσης, και διαιωνίζει και την έλλειψη αιτιολογίας στις εισαγγελικές διατάξεις.
Για να είμαστε ξεκάθαροι : Σε ένα στοιχειωδώς ευνομούμενο σύστημα πρέπει οπωσδήποτε :
1ον). Η αίτηση για την άρση του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας να διαβιβάζεται στο αρμόδιο για την απόφαση όργανο πλήρως αιτιολογημένη και τεκμηριωμένη.
2ον). Το αρμόδιο όργανο να είναι πολυπρόσωπο, όπως το δικαστικό συμβούλιο, που προβλέπεται για την άρση του απορρήτου για τη διακρίβωση διάπραξης σοβαρών αδικημάτων.
3ον). Η απόφαση για την άρση του απορρήτου, πέρα από την υποχρεωτική αναφορά των στοιχείων του παρακολουθούμενου, να είναι ειδικά-και-πλήρως-αιτιολογημένη.
Είναι απλό το ζήτημα κ. Υπουργέ : Χωρίς αυτά τα αναγκαία στοιχεία, το νομοσχέδιο δεν μπορεί να είναι αποδεκτό. Δεν μπορεί, τουλάχιστον, να είναι αποδεκτό με δημοκρατικά – ή αν θέλετε – με φιλελεύθερα κριτήρια !
Όμως, παρά τις σχετικές εισηγήσεις των περισσότερων φορέων, η Κυβέρνηση αρνείται – και, μάλιστα, επιμένει στην άρνηση !
Το σχέδιο νόμου καθιερώνει ειδική προστασία μόνο για τα πολιτικά πρόσωπα, όπως αυτό τα ορίζει… Θέλω μόνο να επισημάνω ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (όπως στη Γαλλία) στις προστατευόμενες κατηγορίες ανήκουν και οι δικαστές, οι εισαγγελείς, οι δικηγόροι και οι δημοσιογράφοι… Αλλά, μάλλον, δεν πρέπει να βάζουμε τόσο δύσκολα θέματα στις εξετάσεις του ελληνικού πολιτικού συστήματος…
Πάμε τώρα στην ενημέρωση των θιγομένων. Είχαμε ένα καθεστώς που ίσχυε πριν. Ήρθε η γνωστή -πια- κυβερνητική τροπολογία και κατήργησε το δικαίωμα ενημέρωσης, και μάλιστα αναδρομικά.
Τώρα, το νομοσχέδιο, κάπως το επαναφέρει. Αλλά πώς ;
Για πρώτη φορά, αφαιρείτε την αρμοδιότητα αυτή από την ΑΔΑΕ. Φαίνεται πως ήταν πραγματικά ενοχλητική για το συμπαγές κυβερνητικό σύστημα η θεσμική στάση της ΑΔΑΕ όλο το προηγούμενο διάστημα…
Το αναθέτετε σε ένα τριμελές όργανο, με τον Διοικητή της ΕΥΠ και τον αρμόδιο εισαγγελέα (δηλ. του άμεσους αυτουργούς της άρσης του απορρήτου) και ένα μέλος της ΑΔΑΕ. Και μάλιστα, χωρίς πρακτικά και χωρίς καταγραφή της θέσης της μειοψηφίας!
Προσθέτετε, δε, κι άλλα : Η διαδικασία είναι δυνατή μόνο μετά πάροδο 3ετίας από την παύση ισχύος της διάταξης. Η δε ενημέρωση δεν περιλαμβάνει ούτε τους λόγους ούτε τη χρονική διάρκεια άρσης του απορρήτου!
Επίσης : Δεν υπάρχει καμία – απολύτως – πρόβλεψη για τη δυνατότητα ένδικης προστασίας του πολίτη, ένα ένδικο βοήθημα, μία στοιχειώδης έστω διαδικασία προστασίας του απέναντι στην άρση του απορρήτου των επικοινωνιών του ! Υπάρχουν βέβαια αυτά σε πολλές έννομες τάξεις ευρωπαϊκών χωρών… Αλλά εμείς είμαστε ακόμα ανώριμοι, καθώς φαίνεται…. Είναι, και αυτά “ψιλά γράμματα” για τη σημερινή ελληνική κυβέρνηση.
Με όλα αυτά να συμβαίνουν εδώ, σε μας, είναι εντυπωσιακή η άνεση με την οποία ο μέσος Έλληνας κατακεραυνώνει το καθεστώς Ερντογάν ή το Ιράν, για την έλλειψη προστασίας δικαιωμάτων, χωρίς μάλλον να έχει συνείδηση των πραττομένων στην Ελλάδα….
Με όμοιο τρόπο, συντηρείτε και θέλετε να διαιωνίσετε το ανέλεγκτο και ανεξέλεγκτο ‘κράτος εν κράτει’ , με το διαβόητο απόρρητο και το καθήκον εχεμυθείας να αντιτάσσεται και προς τις δικαστικές αρχές και προς τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς. Ούτε δικαστικός ούτε δημοκρατικός έλεγχος. Να μείνει άπαρτο το κάστρο της αυθαιρεσίας και των καταχρήσεων. Να το πούμε απλά: Το Κράτος, θεσμοθετεί και θωρακίζει το παρακράτος.
Σας έρχονται παρατηρήσεις και συγκεκριμένες προτάσεις από όλους τους αρμόδιους θεσμικούς και επιστημονικούς φορείς : Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, ΑΔΑΕ, Δικηγορικοί Σύλλογοι κλπ. κλπ. Όλα προσκρούουν στη σκοπιμότητά σας , για συντήρηση της νοσηρότητας.
Φαίνεστε αποφασισμένοι και αποδέχεστε από τώρα και την προοπτική να έρθουν καταδίκες της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Και έρχεται το κρίσιμο ερώτημα, με τη γνωστή σε όλους απάντηση : Ποιος θα πληρώσει, τότε, τις αποζημιώσεις ;
Σας Ευχαριστώ.
Επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου
του Υπουργείου Δικαιοσύνης
«Διαδικασία άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, κυβερνοασφάλεια και προστασία προσωπικών δεδομένων πολιτών».
B Ανάγνωση
Διαβάστε ακόμα
Πόσους νεκρούς μάρτυρες πρέπει να έχει μια υπόθεση μέχρι να κινητοποιηθεί η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Ειδικών Εγκλημάτων Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας;
Ο σκοπός του Ν/Σ για την κυβερνοασφάλεια είναι η επικοινωνιακή διαχείριση του σκανδάλου των υποκλοπών, που βαραίνει τις πλάτες του ίδιου του Πρωθυπουργού.
